1939ko urriaren 6ko Reichstageko hitzaldia

Wikipedia, Entziklopedia askea
1939ko urriaren 6ko Reichstageko hitzaldia
Motahitzaldi
Argitaratze-data1939ko urriaren 6a
EsatariAdolf Hitler

1939ko urriaren 6ko Reichstageko hitzaldia Polonia konkistatu eta gutxira Adolf Hitlerrek egindako hitzaldia izan zen. Hitlerren azken-aurreko bake-eskaintza izan zen mendebaldeko aliatuei.

Hitzaldia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Suntsitu berria zen Varsovia bisita egin eta gero, Hitlerrek 80-90[1] minutu eman zituen Poloniaren konkistaren inguruko bere bertsioa ematen. Hitlerrek esan zuenez, "36.000.000 biztanle baino gehiago dituen estatu bat... gure aurka armaz altxatu zen. Haien armak garrantzi handikoak ziren, eta Alemania zapaltzeko ahalmenean zuten konfiantzak ez zuen mugarik...". Bonbardaketak helburu militarretara mugatu zituela eta Varsoviako zibilei hiria ebakuatzeko eskaini ziela esan zuen, baina uko egin ziotela.

Hitlerrek esan zuen, Erdi Aroraino joz, "izaera poloniarraren ezaugarri nabarmenenak krudeltasuna eta moderazio moralik eza zirela", poloniarrek Alemaniari eskaini zizkioten "irain lotsagabeak" jasanezinak zirela, Poloniako gobernuak biztanleen %15en babesa besterik ez zuela izan eta "Mendebaldeko demokrazien txakurtxoa" izan zela. Ondoren, Hitlerrek mehatxu egin zuen Alemaniak (sobietarrekin) bere boterea Europako hego-ekialderantz proiektatuko zuela.

Tonua aldatuz, Hitlerrek, orduan, bakearen olibondoaren adarra eskaini zien Frantziari eta Britainia Handiari. Gerra gaitzetsi zuen, parte-hartzaile guztiak galtzaileak baitziren milioika heriotza eta milaka milioi aberastasun galdu ondoren. Frantziarekiko gerrak jarraitzen bazuen, "egun batean Alemaniaren eta Frantziaren arteko muga bat egongo da berriro, baina hiri loredunen ordez hondar eta hilerri amaigabeak egongo dira", eta Europan beste bake-konferentzia bat egiteko proposamena luzatu zuen:

« Nire ahalegin nagusia Frantziarekin ditugun harremanak borondate txarraren arrasto guztietatik askatzea izan da... Beti esan izan diot Frantziari gure aspaldiko etsaitasuna betiko lurperatzeko nahia... Ez dut ahalegin gutxiago egin adiskidetasun anglo-alemaniarra lortzeko... Helburu handi hori [bakea] lortzeko, kontinente honetako nazio aitzindariek egun bat elkartu beharko dute, oinarri global baten gainean estatutu bat idatzi, onartu eta bermatzeko. »


Alemaniak konferentzia horretan zituen helburuen artean, Hitlerrek adierazi zuen: "Juduen arazoari irtenbidea eta akordioa lortzeko saiakera". Hitlerrek, hala ere, mehatxu egin zuen hau izateko bere azken bake eskaintza.

Erantzuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mendebaldeko gobernuek ez zioten jaramon handiegirik egin: hurrengo egunean, Frantziako lehen ministro Édouard Daladierrek adierazi zuen Frantziak ez zuela baketzat joko "benetako bakea eta segurtasun orokorra" bermatzen ez bazuten, eta urriaren 10ean irrati-hitzaldi nahiko beligerantea eta martziala eman zuen, frantsesek Alemanian egindako aurrerapenei buruz hitz eginez eta Alemaniaren zintzotasuna ukatuz: "Austriaren ondoren Txekoslovakia etorri zen, eta Txekoslovakiaren ondoren, Polonia. Enpresa horiek guztiak urratsak baino ez ziren Frantziara eta Europara esklabotzarik gogorrenera eramango zituen bidean. Badakit gaur bakeaz, alemaniar bakeaz, bakeaz hitz egiten dizuetela, eta engainuz edo indarkeriaz baino ez lukeela lorpenak egingo, eta ez nuke eragotziko beste berri batzuk prestatzea". Ondoren, gehitu zuen "Frantziak, gerra irabazi duenak, beti hitz egin izan duen hizkuntza bera hitz egiten du guduan. Beraz, behin betiko segurtasun-bermea lortzeko borrokatzen eta borrokatzen jarraituko dugula esaten dut."[2]

Neville Chamberlain britainiar lehen ministroa Komunen Ganberara joan zen urriaren 12an, eta adierazi zuen Hitlerren proposamenak lausoak eta zalantzazkoak zirela, eta ez zirela Txekoslovakiari eta Poloniari eragindako irainak konpontzen saiatzen. Esan zuen ezin zela gehiago fidatu Hitlerren promesekin, eta bakea lortu nahi bazen, "ekintzek —hitzek ez ezik— etortzeke egon behar zutela".

Era berean, urriaren 13ko alemaniar adierazpen ofizial batek zioen Chamberlainek, Hitlerren bake-eskaintza baztertzean, gerra nahita aukeratu zuela esanez.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) gordonskene. (2014-10-07). «Adolf Hitler Addresses The Reichstag - October 6, 1939 - Past Daily Reference Room» Past Daily: A Sound Archive of News, History, Music (Noiz kontsultatua: 2023-10-16).
  2. www.ibiblio.org (Noiz kontsultatua: 2023-10-16).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]