Anna Maurizio

Wikipedia, Entziklopedia askea
Anna Maurizio
Bizitza
JaiotzaZürich barrutia1900eko azaroaren 26a
Herrialdea Suitza
HeriotzaLiebefeld (en) Itzuli1993ko uztailaren 24a (92 urte)
Hezkuntza
HeziketaLviv National Environmental University (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria, zoologoa eta entomologoa
Anna Maurizio, 1970

Anna Maurizio (Lemmberg, Zurich, Suitza, 1900eko azaroaren 26a - Liebefeld, Suitza, 1993ko uztailaren 24a) suitzar biologoa eta erlezaintza-ikertzailea izan zen. Hiru hamarkada baino gehiagoan, Suitzako Esnetegi eta Bakteriologia Institutu Federaleko erleen sailean lan egin zuen, Liebefelden. "Erle-flora" terminoa asmatu zuen eta polena eztian zehazteko metodo berriak garatu zituen.[1][2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anna Maurizio, Adam Maurizio botaniko eta historialari kulturalaren alaba, Grisonen kantoiko belaunaldi zahar batetik zetorren. Haren arbasoak "suitzar" gisa bizi izan ziren Polonian hainbat hamarkadatan. 1900ean Lemberg-en jaio zen. Han, zenbait eskolatara joan zen matrikulazio-azterketara, eta botanika eta entomologia ikasi zituen Lviveko Unibertsitate Teknikoan. 1923an, nekazaritzako ingeniaritzako diploma lortu zuen. 1924an Suitzara joan zen eta Bernako Unibertsitatean jarraitu zuen ikasten. Han 1927an doktoratu zen, Podosphaera generoko lizuneko onddoei buruzko hitzaldi batekin.

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikertzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1928an, Anna Mauriziok borondatezko lanpostua hartu zuen Liebefeldeko Esneki eta Bakteriologikoen Suitzako Institutuan, Bernatik gertu. Lehenbizi, lizunak Emmental gaztari egindako kalteaz aritu zen. Hala ere, erlezaintzarekin arazo mikologikoak izan zituen laster. 1930az geroztik, Liebefeldeko (Köniz, Suitza) Esne eta Bakteriologia Institutu Federaleko Erleen Sailean aritu zen ikerketa-laguntzaile gisa, eta, harrezkero, zientzia eta erleen eztia ikertzen aritu zen. 1965ean erretiratu zen.

Eztien polena aztertzen[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erlezaintzaren arloko mikologia-lanean, Anna Mauriziok hainbat onddo-mota aztertu zituen lehenbizi erlauntzetan, eta haien bizi-baldintzak aztertu zituen, klimaren arabera. Hala ere, eztien polena aztertzea izan zen ikerketa osagarriaren gunea. Azterketa mikroskopikoko metodo berriak garatu zituen polen-analisiaren laguntzarekin ezti-barietateen jatorri geografikoa kuantifikatzeko. Hainbat hamarkadatan, ezti-polenaren analisian aditua izan zen. Erleen zientziaren ezagutzaren adar horrek, melisopalinologiak, jauzi kuantiko bat izan zuen bere ikerketa-lanari esker.[3]

Erle-flora terminoaren asmatzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anna Mauriziok "erle-flora" terminoa asmatu zuen. Horrela, erleen eta landarearen arteko harremanak ulertu zituen. Batez ere, landare tradizionalak ezagutzea, erleen nutrizio-fisiologia, erleak landareek pozoitzea, landareak babesteko neurriak eta erlezaintzaren eta nekazaritzaren arteko oinarrizko harremanak erleen botanikaren gai dira. Anna Mauriziok arlo horiek guztiak ikertu zituen. Bere ekimenez, 1951n, Leamington Spako (Ingalaterra) Erlezainen Kongresuaren ondoren, Erlearen Botanikaren Nazioarteko Batzordea sortu zen, ia bi hamarkadatan buru izan zen.

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anna Maurizioren argitalpenen zerrendan 150 artikulu daude aldizkari profesionaletan eta hainbat argitalpen eta liburutan. Bere lan nagusia Trachtenpflanzenbuch da, Ina Grafl botanikari suitzarrarekin batera idatzitako lana, nektarrari eta polenari buruzko eskuliburua, erle meliferoen elikagai iturri nagusiak diren aldetik. 1969an argitaratu zen lehen aldiz, eta gero beste edizio batzuetan. Anna Maurizio hil ondoren, Friedgard Schaper-ek 1994. urtean egindako laugarren argitalpena kaleratu zuen.

Anna Maurizio XX. mendeko erle-ikertzaile ezagun batzuen seriekoa da. Dorothea Brücknerrek, Bremengo Unibertsitateko Erlearen Zientzia Ikertzeko Zentroko buruak, bere bizitza zientifikoaren lana eta bere ikerketa-jardueren bilduma-objektuak aurkeztu zituen berriki, Darwin ahizpen erakusketan. Aurkezpen zientifiko hori, erakusketa ibiltari gisa aurkeztua, Bremengo Haus der Wissenschaft delakoan agertu zen 2009. urtearen hasieran. Hildesheimen, Roemer eta Pelizaeus museoak izan ziren hurrengo erakustokiak.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Zur Biologie und Systematik der Pomaceen bewohnenden Podosphaeren. Diss. Univ. Bern 1927.
  • Beobachtungen über die Lebensdauer und den Futterverbrauch gefangen gehaltener Bienen. Beitrag zur Methodik von Fütterungsversuchen. Mit statistischer Auswertung von A. Linder. Schweizerische Bienen-Zeitung 1946, Beiheft; H. 13 - Bd. 2.
  • Pollenanalytische Untersuchungen an Honig und Pollenhöschen. Schweizerische Bienen-Zeitung 1949, Beiheft; H. 18 = Bd. 2.
  • Weitere Untersuchungen an Pollenhöschen. Beitrag zur Erfassung der Pollentrachtverhältnisse in verschiedenen Gegenden der Schweiz. Schweizerische Bienen-Zeitung 1953, Beiheft; H. 20 = Bd. 2.
  • Blüte, Nektar, Pollen, Honig. Verlag der Deutschen Bienenwirtschaft München 1960.
  • Werner Kloft, Anna Maurizio und Walter Kaeser: Das Waldhonigbuch. Herkunft und Eigenschaften des Waldhonigs. Ehrenwirth Verlag München 1965; 2. erg. u. erw. Aufl. unter Mitarbeit von A. Fossel unter dem Titel Waldtracht und Waldhonig in der Imkerei. Herkunft, Gewinnung und Eigenschaften des Waldhonigs. Ebd. 1985.
  • Anna Maurizio und Ina Grafl: Das Trachtenpflanzenbuch. Nektar und Pollen - die wichtigsten Nahrungsquellen der Honigbiene. Ehrenwirth Verlag München 1969; 2. Aufl. 1980; 3. Aufl. 1982; 4. überarbeitete und wesentlich erweiterte Aufl. von Anna Maurizio und Friedgard Schaper, ebd. 1994.
  • Der Honig. Herkunft, Gewinnung, Eigenschaften und Untersuchung des Honigs. Erste Auflage 1927 von Enoch Zander und Albert Koch. Völlig neu bearbeitet von Anna Maurizio. Handbuch der Bienenkunde in Einzeldarstellungen, 2. Aufl., Bd. 6, Verlag Eugen Ulmer Stuttgart 1975.

Literatura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Otto Morgenthaler: Zum Rücktritt von Dr. Anna Maurizio. In: Zeitschrift für Bienenforschung, Bd. 8 (1965/66), Heft 5, pp. 130–140, (with publication list and photos on p. 129).
  • Joachim Evenius: Dr. Maurizios Verdienste um die praktische Bienenzucht. In: Zeitschrift für Bienenforschung, Bd. 8 (1965/66), Heft 5, pp. 141–142.
  • Jean Louveaux: In memoriam. Anna Maurizio (1900-1993). In: Apidologie, Bd. 24 (1993), p. 536, (in French).
  • Peter Fluri und Jean-Daniel Charrière: Anna Maurizio, Pionierin der Bienenbotanik, würde 100-jährig. In: Schweizerische Bienenzeitung Jg. 123 (2000), Heft 11, p. 660–661, (includes photographs).
  • Irmgard Jung-Hoffmann: Frauen und andere Merkwürdigkeiten. In: Deutsches Bienen-Journal, Jg. 16 (2008), Heft 7, p. 308–309, (a short biography, with photos).

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Maurizio, Anna (1900–1993) | Encyclopedia.com» www.encyclopedia.com.
  2. «Anna Maurizio, la dama de las abejas | Vidas científicas» Mujeres con ciencia 20 de septiembre de 2018.
  3. Louveaux, J.. (1990). «L'oeuvre d'Anna Maurizio» Apidologie 21 (5): 397–416.  doi:10.1051/apido:19900503. ISSN 0044-8435..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]