Antoju errota

Antoju errota
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Gipuzkoa
Udalerria	Irun
Koordenatuak	43°19′23″N 1°49′23″W
Historia eta erabilera
Irekiera	1725

Antoju errota, 1725ean dokumentu batean lehen aldiz aipatua, euskal nekazari inguruko estilokoa da. Irungo , Katean, Bentak auzoan dago, Antoju baserrian, Mokozorotzen errekaren eskuinean, Elatzeta mendiaren azpian.

Historia

1725ean lehen aldiz aipatua, 1847an 2.400 anega ehotzeko ahalmena zuen baina bakarrik 600 egiten zituen. 1890ean egin zen erroldan ere jasoa dago baina zerbait gertatu behar izan zuen zeren eta 1900ean, jabeak Juan Jose Aginagaren proiektua jarraituz, errota berreraikitzeko baimena eskatu baitzuen. 1933an irina egiteko errota publikoa bezala alta jaso zuen, 1963 arte. 1970ean Ur-publikoen ustiatzeko Erregistro Berezian onartua izan zen. Urte horretan errotarri bakarra zuen. Oraindik-orain egun kantitate txikietan baina badabil. Errotak jabe desberdinak izan ditu: Gabriel Saenz Izquierdo (1703), Santiago Lalanne (1900) eta Bizente Lekuona Labandibar (1980).

Ezaugarriak

Errota honek kristalezko leiho bat zuen biltokian ehotzeko zenbat ale gelditzen zen ikusteko. Ura biltegitik tutu metaliko baten bidez tunel batera heltzen da. Errotaren ormetan burni-zepa aurkitu da; horren arabera pentsatzekoa da historikoki inguruan burdinola bat zegoela baita ere.

Babespena

Errotak partzialki babestuta dago: Balizko Arkeologia Guneen Aurretiazko Aitorpena egin zitzaion (1997/09/11 ko erabakia (EHAO 208.zk., 1997ko urriaren 30) eta herri mailako ondarea, 2008ko Irungo Ondarearen Katalogoan jasota.

Arriskuak

Abiadura Handiko Trenaren proiektuak joa dago.

Bibliografia

• Antxon Agirre Sorondo: Los molinos de Irun.- Irun, 1992, LUKT, 10.zk.: 217 or.

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz):Irun lehen eta orain webgunean.

• Datuak: Q41884472