Armeniako Erresuma (Antzinaroa)
Armeniako Erresuma Մեծ Հայք Metz Hayk | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
K.a. 331 – 428 | |||||||||
Monarkia | |||||||||
| |||||||||
Geografia | |||||||||
Hiriburua | Yervandashat: K.a. 201-K.a. 185 Artashat: K.a. 185-K.a. 77 eta 60-120 Tigranakert: K.a. 77-K.a. 69 Vagharshapat: 120-330 Dvin: 336-428 | ||||||||
Biztanleria | 3000000 | ||||||||
Azalera | 350000 km² | ||||||||
Ekonomia | |||||||||
Dirua | Taghand | ||||||||
Kultura | |||||||||
Hizkuntza(k) | Armeniera | ||||||||
Erlijioa | Paganismo Greziar jainkoak (K.a. III. mendea-301) Kristautasuna (301etik aurrera) | ||||||||
Historia | |||||||||
|
- Artikulu hau Antzinaroko Erresumari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Armeniako Erresuma».
Antzinako Armeniako Erresuma K.a. 331 eta 428 AD artean iraun zuen monarkia burujabea izan zen. Erresumaren une gorena Tigranes II.ak eta bere semea zen Artavasdesek aro helenistikoan sartu eta Armeniar Inperioa ezarri zutenean etorri zen. Akemenestar Inperioa erori zenean, Armeniako satraperriak 120 klanetan banatuta zegoen, bakoitzak bere nakharar edo jauna zuena. Artaxias I.ak klanak bildu eta Artaxidar leinua sortu zuen. Hori zela eta, erresumaren lehendabiziko garaiak Artaxidar Armenia (armenieraz: Արտաշեսյանների Թագավորություն Artashesianneri Tagavorutyun) izena du.
Tigranes II.aren erreinaldian (K.a. 95-55 inguru) inperioa Mediterraneotik Kuraraino hedatzen zen. 12. urtean erromatarrek artaxidarrak bota eta gerra zibila hasi zen. Bi erromatarren aldeko erregek (Tigranes V.a eta Tigranes VI.a) boterea izateko borrokatu zuten. 54. urtean, Arsazidar leinuak garaitu eta garai hauek Arsazidar Armenia (armenieraz: Արշակունիների Թագավորություն Arshakunineri Tagavorutyun) izena zuten. 387an, Armeniak bitan zatitu zuten: mendebaldeko Bizantziar Armenia eta ekialdeko Pertsiar Armenia. Arsazidarrek Pertsiar Armenia 428ra arte mantendu zuten.
Egun armeniar nazionalistek Armenia Handiaz aritzean normalean Arsazidar Armeniako mugez ari dira.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Artikulu hau Armeniako historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |