Beaufort eskala

Wikipedia, Entziklopedia askea

Beauforten eskala haizearen intentsitatea neurtzeko neurri enpiriko bat da, itsasoaren egoeran, olatuetan eta haizearen indarrean oinarritzen dena. Beauforten Haizearen indar-eskala ere deitzen da.

Eskala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Beaufort zenbakia Haizearen abiadura (km/h) Korapiloak (itsas-miliak/h) Izendapena Itsasoaren egoera Eraginak lehorrean
0 0tik - 1era < 1 Barealdia Garbi Barealdia, kea bertikalean igotzen da
1 2tik - 5era 1etik - 3ra Haize bereziki ahula Olatu txikiak, baina bitsik gabe Keak haizearen norabide adierazten du
2 6tik - 11ra 4tik - 6ra Oso ahula (Haize oso ahula) Beira-itxurako olatuen gandorrak, apurtu gabe Zuhaitzen hostoak mugitzen dira, errotak mugitzen hasiak daude
3 12tik - 19ra 7tik - 10era Ahula (Haize ahula) Olatu txikiak, gandor hauskorrak. Hostoak mugitzen dira banderak haizean dabiltza.
4 20tik - 28ra 11tik - 16ra Haize alaia Ardi zuriak ugari, olatu gero eta luzeagoak Hautsa eta orriak aireak darabiltza, zuhaitzen adaburuak mugitzen dira
5 29tik - 38ra 17tik - 21era Haize hozkirria Olatu ertainak eta luzangak, ardi zuri asko Zuhaitzetan mugimendu txikiak, aintziretako azalera izurtua
6 39tik - 49ra 22tik - 27ra Haize gogorra Olatu handiak egoten hasten dira, gandor hauskorrak, bitsa Zuhaitzen adarrak mugitzen dira, aterkia irekita izateko zailtasuna.
7 50etik - 61era 28tik - 33ra Haize oso gogorra Itsaso zakarra, bitsa haizearen norabidean eramanez Zuhaitz handiak mugitzen dira, haizearen kontrako norabidean ibiltzeko zailtasuna
8 62tik - 74ra 34tik - 40ra Ekaitza Olatu handi hauskorrak, bits lerroak Zuhaitzen adaburuak hausten dira, zirkulazio arazoak pertsonentzat
9 75etik - 88ra 41etik - 47ra Ekaitz indartsua Olatu oso handiak, hauskorrak. Ikuspena gutxitua Zuhaitzetan kalteak, ezinezkoa haizearen kontrako norabidean ibiltzea
10 89tik - 102ra 48tik - 55era Ekaitz gogorra Olatu oso handiak, gandor hauskorrekin. Itsasoaren azalera zuria. Errotik ateratako zuhaitzak, eraikuntzen egituretan kalteak
11 103tik - 117ra 56tik - 63ra Ekaitz oso gogorra Olatu bereziki handiak, itsasoa erabat zuria, ikuspen oso eskasa Eraikuntzetan, teilatuetan eta zuhaitzetan kalte handiak
12 + 118tik +64ra Urakan-ekaitza (Urakana) Olatu bereziki handiak, itsaso zuria, ikuspenik gabe Eraikuntzetan, teilatuetan eta zuhaitzetan kalte handiak eta euria.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sir Francis Beaufort hidrografoak asmatu zuen eskala 1805. urte inguruan. 1800 aurretik, itsasontziko ofizialek, aldizka, eguraldiaren behaketa egiten zuten, baina ez zuten eskalarik eta neurketak oso subjektiboak ziren.

Lehendabiziko eskalak ez zeukan haizearen abiadurarik, itsasontzi batek, 0tik 12ra bitartean, baldintza kualitatibo batzuk kontuan hartuz, baldintza horien aurrean jokatuko zuen modua zehazten zuen: "Maniobrak egiteko ozta-ozta nahikoa" izatetik 'belentzako eutsiezina' izatera.

1850etik eskala itsasokoak ez ziren neurketetarako ere onartu egin zen, Beauforten zenbakiak anemometro baten errotazio zenbakiekin lotu zirenean haizearen abiadura neurtzeko.

1906an, lurrunaren etorrerarekin, behaketak lehorrera zabaldu ziren. George Simpson, meteorologia bulegoko zuzendaria, izan zen lurrean deskriptoreak jartzearen arduraduna.

Haizearen abiadura Beauforten Eskalan formula honen bidez neurtzen da:

v = 0,837 B3/2 m/s

Erlazio hori 1923an estandarizatu zen, eta hamarkada batzuk geroago zerbait aldatu zuten meteorologoei baliagarriago gerta zekiekeen. Gaur egun, eskuarki, urakanak Saffir-Simpson eskalaren bidez neurtzen dira.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]