Beisbol zelai

Beisbol zelaia, beisboleko diamantea ere deitua, beisbol jokoa jokatzen den zelaia da. Beisbol parke baterako era erabil daiteke terminoa, metonimo gisa. Batzuetan, «sandlot» hitza era erabiltzen da, nahiz eta hori, normalean, hain antolatuak ez dauden lekuei buruzkoa izan, hala nola sandlot ball gisako jardueretarako.

Zehaztapenak

Zelaiko ekintzaren zati handi baten abiapuntua etxe-plaka (home plate) da (ofizialki «home base»), kautxu zuriko bost aldeko plaka bat. Alde batek 17 hazbeteko luzera du (43 cm), alboko bi aldeek, berriz, 8,5 hazbete (22 cm). Gainerako bi aldeak 11 hazbetekoak (30 cm) dira, gutxi gorabehera, eta angelu zuzenean ezarrita daude. Plaka lurrean jartzen da, bere gainazala zelaiarekin nibelatuta egon dadin. Etxe-plaka, non 11 hazbeteko bi aldeak angelu zuzenean aurkitzen diren, 90 oineko (27,43 m) karratu baten izkina batean dago. Zehaztapen dimentsionalak, teknikoki, funsgabeak dira, zeren angelu-murrizketek eskatzen baitute aurrealdea atzealdearen luzera baino ${\sqrt {2}}$ aldiz izatea, eta hori ez da 17:12 proportzioaren berdina, baina fisikoki egindako etxe-plaka batek alboko luzera zehatzak izango ditu, hazbeteko ehunen batzuk gora behera^[1]. Plakaren beste hiru izkinak, etxe-plakatik orduaren kontrako ordenan, lehen, bigarren eta hirugarren base deritze. Base horiek (18 hazbeteko (46 cm)^[2] alde eta 3–5 hazbeteko (7,6–12,7 cm) lodiera) gomazko edo olanazko kuxinez markatuta daude. 8,5 hazbeteko bi alde paraleloen ondoan, bateatzaile leku bat dago.

Base guztiak, etxe-plaka barne, bidezko lurralde baten barruan daude erabat. Beraz, base horiek jotzen dituen bateatutako edozein pilota, balioko pilota gisa hartu behar da nahitaez. Lehen eta hirugarren baseko poltsak baseek osatzen duten 90 oineko plakaren barruan egon daitezen jartzen dira; bigarren baseko poltsa, ordea, bere zentroa (lehen, hirugarren eta etxea ez bezala) 90 oineko karratuaren «puntuarekin» bat etor dadin ezartzen da. Hala, baseetako «puntuak» 90 oineko distantziara dauden arren, base-markatzaile pare bakoitzaren arteko distantzia fisikoa gertuago dago 88 oinetik (26,8 m)^[3].

Plakaren erdigunetik gertu, jaurtitzailearen muinotxoa izenez ezagutzen den muino artifizial bat dago, non jaurtitzailearen plaka izenez ezagutzen den kautxuzko lauza zuria dagoen, lagunarteko hizkeran «kautxua» deritzona.

Etxe-plakatik lehen eta hirugarren baseetara doazen lerroak hesiraino, tribunaraino edo hurbilago dagoen bestelako buxaduraraino zabaltzen dira, eta falta-marrak deritze. Falta-marren (eta horien) arteko joko-zelaiaren zatia baliodun lurraldea da; gainerakoa, berriz, «lurralde baliogabea». Baseek osatzen duten karratuaren barruko eremuari, ofizialki, barne-eremua (infield) esaten zaio, nahiz eta termino horrek, lagunarteko hizkeran, barne hartzen duen karratuaren inguruko baliodun lurraldea; Barne-eremutik kanpo dagoen baliodun lurralde horri zelai-kanpo (outfield) eremua esaten zaio. Beisbol zelai gehienak itxita daude zelai-kanpo ertza markatzen duen hesi batekin. Hesia etxe-plakatik 300-420 oin artera (90-130 m) egoten da. Profesional eta unibertsitarioen beisbol-zelai gehienek, eskuin eta ezker, falta-makila bana dute, elkarrean artean 440 eta 500 oineko (130 eta 150 m) distantziaz aldenduta^[4]. Makil horiek falta-lerroen eta zelai-kanpo hesiaren mutur banaren elkargunean daude, eta, arauetan kontrakorik zehaztu ezean, baliodun lurraldean daude. Beraz, pilotaren hegaldian, kanpoko paretaren gainetik pasatzen den eta falta-makila jotzen duenak balio du, eta bateatzaileak home run bat jasotzen du.

Erreferentziak

↑ (Ingelesez) Bradley, Michael J.. (1996-02). «Building Home Plate: Field of Dreams or Reality?» Mathematics Magazine 69 (1): 44–45. doi:10.1080/0025570X.1996.11996379. ISSN 0025-570X. (Noiz kontsultatua: 2024-09-24).
↑ "MLB new rules 2023".
↑ "DIAGRAM NO 2". Official Rules of Major League Baseball, 2013 Edition (PDF). Triumph Books. 2013. p. 5. ISBN 978-1-60078-797-3
↑ http://web.mit.edu/~xsdg/Public/papers/himcm-2003.pdf "The width is the distance between foul poles... the Twins’ field width (473.9 ft) and the Braves’ field width (470.2 ft) is not significant. However, the difference between the Rockies’ and Yankees’ field widths (492.9 ft and 446.9 ft, respectively) is very significant."

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q809889
Multimedia: Baseball fields / Q809889

[1] (Ingelesez) Bradley, Michael J.. (1996-02). «Building Home Plate: Field of Dreams or Reality?» Mathematics Magazine 69 (1): 44–45. doi:10.1080/0025570X.1996.11996379. ISSN 0025-570X. (Noiz kontsultatua: 2024-09-24).

[2] "MLB new rules 2023".

[3] "DIAGRAM NO 2". Official Rules of Major League Baseball, 2013 Edition (PDF). Triumph Books. 2013. p. 5. ISBN 978-1-60078-797-3

[4] ttp://web.mit.edu/~xsdg/Public/papers/himcm-2003.pdf "The width is the distance between foul poles... the Twins’ field width (473.9 ft) and the Braves’ field width (470.2 ft) is not significant. However, the difference between the Rockies’ and Yankees’ field widths (492.9 ft and 446.9 ft, respectively) is very significant."

[1]

[2]

[3]

[4]