Predikatu (gramatika): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
No edit summary Etiketak: Lehengoratua 2017 wikitestu editorearekin |
||
6. lerroa: | 6. lerroa: | ||
===Predikatu motak=== |
===Predikatu motak=== |
||
* Aditz predikatu konplexuak. Osagai batez baino gehiagoz eratuak daude; askotan, izena dute lehen osagai (horrek hurbiltzen ditu aditz elkartuetara); ezkerreko osagaiaren jokabidea edo izaera, ostera, aditz elkartuetakoa ez bezalakoa da{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=363}} |
* Aditz predikatu konplexuak. Osagai batez baino gehiagoz eratuak daude; askotan, izena dute lehen osagai (horrek hurbiltzen ditu aditz elkartuetara); ezkerreko osagaiaren jokabidea edo izaera, ostera, aditz elkartuetakoa ez bezalakoa da{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=363}} |
||
* Adjektiboak predikatu gisa. Lotura aditz batekin egiten da{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=505}}. |
* Adjektiboak predikatu gisa. Lotura aditz batekin egiten da{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=505}}. |
||
* Zenbait predikatu-osagarriri ere (''bi metro luze, izarra baino ederrago bezalakoei'') ''-ko'' erantsi ohi zaie DS barruan txertatuko badira: ''Bi metro luzeko gizona''{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=760}}. |
* Zenbait predikatu-osagarriri ere (''bi metro luze, izarra baino ederrago bezalakoei'') ''-ko'' erantsi ohi zaie DS barruan txertatuko badira: ''Bi metro luzeko gizona''{{Sfn|Euskararen Gramatika|2021|p=760}}. |
||
12. lerroa: | 12. lerroa: | ||
==Erreferentziak== |
==Erreferentziak== |
||
{{Erreferentzia zerrenda}} |
{{Erreferentzia zerrenda}} |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Erreferentzia|izenburua=Euskal gramatika Lehen urratsak|argitaletxea=Euskaltzaindia|data=1987-2011|url=https://www.worldcat.org/oclc/490132208|isbn=84-85479-75-0|pmc=490132208|sartze-data=2019-12-11}} |
* {{Erreferentzia|izenburua=Euskal gramatika Lehen urratsak|argitaletxea=Euskaltzaindia|data=1987-2011|url=https://www.worldcat.org/oclc/490132208|isbn=84-85479-75-0|pmc=490132208|sartze-data=2019-12-11}} |
||
* {{Erreferentzia|urtea=2021|izenburua=Euskararen Gramatika|argitaletxea=Euskaltzaindia}} |
* {{Erreferentzia|urtea=2021|izenburua=Euskararen Gramatika|argitaletxea=Euskaltzaindia}} |
||
* {{Erreferentzia|urtea=2021|izenburua=Euskararen Gramatika|argitaletxea=Euskaltzaindia|ISBN=978-84-122988-8-8|hizkuntza=eu|url=file:///C:/Users/joseb/JOXAN%201/002%20EUSKARA/GRAMATIKA/EUSKAL%20GRAMATIKA/EUSKARAREN%20GRAMATIKA/Euskararen%20Gramatika_1.%20liburukia.pdf|liburukia=I.|isbn=978-84-121889-9-8}} |
|||
== Kanpo estekak == |
== Kanpo estekak == |
||
{{autoritate kontrola}} |
{{autoritate kontrola}} |
||
{{zirriborro}} |
|||
[[Kategoria:Gramatika]] |
[[Kategoria:Gramatika]] |
18:02, 3 urria 2023ko berrikusketa
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da Joxan Garaialde lankidea. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
Gramatikan, predikatua Subjektuaz zerbait esaten duen perpausaren zatia da, ardatz gisa aditza duena[1]. Adibidez, Arantxak begi urdinak ditu esatean, 'begi urdinak ditu' predikatua da. Esakune gramatikalaren beharrezko elementua da, hau da, ezinbestekoa da perpausak zentzua izan dezan. Beti forma pertsonaleko aditz batek osatzen du eta predikatuaren nukleo-funtzioa betetzen du (edo kopula, atributu-perpausetan); aditzarekin batera doazen gainerako elementuak aztertzen ari garen perpaus-motaren araberakoak izango dira. Perpaus bakunetan oinarrizko bi predikatu-mota bereiz ditzakegu:
- Atributua: lotura aditzak (edo erdi kopulatibo) batez eta predikatu nominal batez osatuak. Subjektua, semantikoki, zuzenean lotzen da atributuarekin, hau da, berari buruz esaten denarekin; aditzak ez du ia esanahirik: subjektuaren eta atributuaren arteko lotura egiteko (edo kopula) baino ez du balio. Batzuetan, horrelako predikatuek beste osagarri batzuk eraman ditzakete.
- Aditz-predikatua: aditz ez-kopulatibo batez (predikatuaren nukleo-funtzioa betetzen duena) eta bere balizko osagarriez osatuak.
Predikatu motak
- Aditz predikatu konplexuak. Osagai batez baino gehiagoz eratuak daude; askotan, izena dute lehen osagai (horrek hurbiltzen ditu aditz elkartuetara); ezkerreko osagaiaren jokabidea edo izaera, ostera, aditz elkartuetakoa ez bezalakoa da[2]
- Adjektiboak predikatu gisa. Lotura aditz batekin egiten da[3].
- Zenbait predikatu-osagarriri ere (bi metro luze, izarra baino ederrago bezalakoei) -ko erantsi ohi zaie DS barruan txertatuko badira: Bi metro luzeko gizona[4].
Erreferentziak
- ↑ Euskaltzaindia, Euskaltzindiaren Hiztegia, Predikatu
- ↑ Euskararen Gramatika 2021, 363 orr. .
- ↑ Euskararen Gramatika 2021, 505 orr. .
- ↑ Euskararen Gramatika 2021, 760 orr. .
Bibliografia
- Euskal gramatika Lehen urratsak. Euskaltzaindia 1987-2011 ISBN 84-85479-75-0. PMC 490132208. (Noiz kontsultatua: 2019-12-11).
- Euskararen Gramatika. Euskaltzaindia.
- [file:///C:/Users/joseb/JOXAN%201/002%20EUSKARA/GRAMATIKA/EUSKAL%20GRAMATIKA/EUSKARAREN%20GRAMATIKA/Euskararen%20Gramatika_1.%20liburukia.pdf Euskararen Gramatika. ] I. Euskaltzaindia ISBN 978-84-121889-9-8..