Arkitektura neoklasikoa: berrikuspenen arteko aldeak
t Robot: Cambios triviales |
No edit summary |
||
| 2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Mutriku Gipuzkoa eliza Perez.JPG|thumb|250px|Mutrikuko Jasokundeko Ama Birjinaren parroki-eliza]] |
[[Fitxategi:Mutriku Gipuzkoa eliza Perez.JPG|thumb|250px|Mutrikuko Jasokundeko Ama Birjinaren parroki-eliza]] |
||
[[Fitxategi:Donostia Plaza Constitución.JPG|thumb|250px|Donostiako Konstituzio plaza eta Udaletxe zaharra]] |
[[Fitxategi:Donostia Plaza Constitución.JPG|thumb|250px|Donostiako Konstituzio plaza eta Udaletxe zaharra]] |
||
[[Fitxategi:IruñaKatedrala.JPG|thumb|250px|Iruñeko katedralaren fatxada]] |
[[Fitxategi:IruñaKatedrala.JPG|thumb|250px|[[Iruñeko Andra Maria Errealaren katedrala|Iruñeko katedralaren]] fatxada]] |
||
[[Fitxategi:Erdoiztako ermita.jpg|thumb|250px|[[San Isidro baseliza (Errezil)|Erdoiztako baseliza (Errezil)]].]] |
|||
'''Arkitektura neoklasikoa''' XVIII. mendearen bigarren erditik XIX. mendearen lehen erdira arte, [[Neoklasizismo]] garaian, europar kulturak garatu zuen [[arkitektura]] estilo nagusia da. [[Arkitektura Klasiko]]an oinarritzen da, gehien bat. |
'''Arkitektura neoklasikoa''' XVIII. mendearen bigarren erditik XIX. mendearen lehen erdira arte, [[Neoklasizismo]] garaian, europar kulturak garatu zuen [[arkitektura]] estilo nagusia da. [[Arkitektura Klasiko]]an oinarritzen da, gehien bat. |
||
== Arkitekturaren ezaugarriak == |
== Arkitekturaren ezaugarriak == |
||
Printzipio nagusiaren muina, arrazoia sentimenduari gailentzean zetzan. Greko-erromatar aitzin aroaren oroimena izan zuen ardatz, arkitekturaren esentziaren bilaketan. Neoklasizismoko arkitekturan, eraikuntzak elementu sinpleen batuketaz konposatzen dira, izaera trinkotik aldenduz. Izaera tektonikoa du, egitura berak eraikuntza definitzen du. Konposizioa eta eraiketa batera doaz, eta zutabea berragertzen da bere izaera |
Printzipio nagusiaren muina, arrazoia sentimenduari gailentzean zetzan. Greko-erromatar aitzin aroaren oroimena izan zuen ardatz, arkitekturaren esentziaren bilaketan. Neoklasizismoko arkitekturan, eraikuntzak elementu sinpleen batuketaz konposatzen dira, izaera trinkotik aldenduz. Izaera tektonikoa du, egitura berak eraikuntza definitzen du. Konposizioa eta eraiketa batera doaz, eta zutabea berragertzen da bere izaera tektonikoaz. Apaingarriak murrizten doaz, soiltasuna indartuz. Simetria, soiltasuna, kolore murriztasuna, garaipen arkuen erabilera, aurrealdea hiru partetan konposatzea, ordena bakarraren erabilpena... oso ezaugarri nabariak dira. |
||
== Garapena == |
== Garapena == |
||
| 16. lerroa: | 17. lerroa: | ||
== Euskal arkitektura neoklasikoa == |
== Euskal arkitektura neoklasikoa == |
||
* Elizak : [[Iruñeko Andra Maria Errealaren katedrala]] (NA), [[[[San Isidro baseliza (Errezil)|Erdoiztako baseliza]] (GI), Mutrikuko Jasokundeko Ama Birjinaren parroki-eliza (GI), |
|||
* Elizak : |
|||
* Jauregiak : |
* Jauregiak : |
||
| 22. lerroa: | 23. lerroa: | ||
* Baserriak : |
* Baserriak : |
||
* Hiritarra : |
* Hiritarra : Donostiako Konstituzio plaza eta Udaletxe zaharra (GI) |
||
== Euskal Herriko arkitekto neoklasikoak == |
== Euskal Herriko arkitekto neoklasikoak == |
||
11:01, 2 maiatza 2009ko berrikusketa
Arkitektura neoklasikoa XVIII. mendearen bigarren erditik XIX. mendearen lehen erdira arte, Neoklasizismo garaian, europar kulturak garatu zuen arkitektura estilo nagusia da. Arkitektura Klasikoan oinarritzen da, gehien bat.
Arkitekturaren ezaugarriak
Printzipio nagusiaren muina, arrazoia sentimenduari gailentzean zetzan. Greko-erromatar aitzin aroaren oroimena izan zuen ardatz, arkitekturaren esentziaren bilaketan. Neoklasizismoko arkitekturan, eraikuntzak elementu sinpleen batuketaz konposatzen dira, izaera trinkotik aldenduz. Izaera tektonikoa du, egitura berak eraikuntza definitzen du. Konposizioa eta eraiketa batera doaz, eta zutabea berragertzen da bere izaera tektonikoaz. Apaingarriak murrizten doaz, soiltasuna indartuz. Simetria, soiltasuna, kolore murriztasuna, garaipen arkuen erabilera, aurrealdea hiru partetan konposatzea, ordena bakarraren erabilpena... oso ezaugarri nabariak dira.
Garapena
XVIII. mendean pentsamendu artistikoaren zutabeak arrazoia eta sentimendu erromantikoa dira. Erromantikotasunak hein batean izpiritu arrazionalaren murriztailea izan zen. Oinarri hauekin bi joera ezberdin jaio ziren: Rigoristak, Grezia Klasikoa zuten erreferentetzat zutenak; eta Piraneseren jarraitzaileak, Erroma Klasikoa erreferentziatzat zutenak. Bi joera hauen artean eztabaida bizia eman zen.
1760 eta 1770 urteen artean Frantzian greziazale eta erromazaleen planteamenduak apurtzen zituen korronte berri bat jaiotzen da. Esentzialismoari muzin egiten diote, garai bakoitzari eredu berezi bat dagokiola onartuz. Arkitektura berri bat proposatzen dute, soilagoa, geometrikoa, abstrakzio maila nabariaz.
Euskal arkitektura neoklasikoa
- Elizak : Iruñeko Andra Maria Errealaren katedrala (NA), [[Erdoiztako baseliza (GI), Mutrikuko Jasokundeko Ama Birjinaren parroki-eliza (GI),
- Jauregiak :
- Baserriak :
- Hiritarra : Donostiako Konstituzio plaza eta Udaletxe zaharra (GI)
Euskal Herriko arkitekto neoklasikoak
Kanpoko arkitekto nagusiak
- Robert Adam
- Étienne-Louis Boullée
- Claude Nicholas Ledoux
- Ange Jaques Gabriel
- David Gilly
- Friederich Gilly
- Nicholas Hawksmoor
- Inigo Jones
- Ventura Rodriguez
- Karl Friedrich Schinkel
- John Soane
- Jacques-Germain Soufflot
- Juan de Villanueva
- Leo Von Klenze
- Christopher Wren
Bibliografia
- Zenikazelaia, Javier. Arkitektura neoklasikoa Euskal Herrian. Eusko Jaurlaritzako Kultura Saila, 1990. ISBN 84-86641-12-8
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Arkitektura neoklasikoa |