Tora: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea
1. lerroa: 1. lerroa:
{{ lurlanean }}
{{argitzeko|liburu santuari|Tora (argipena)}}
{{argitzeko|liburu santuari|Tora (argipena)}}
[[Fitxategi:Torah and jad.jpg|thumb|270px|right|''Tora'' bilki bat irekia]]
[[Fitxategi:Torah and jad.jpg|thumb|270px|right|''Tora'' bilki bat irekia]]
13. lerroa: 12. lerroa:
* ''Deuteronomioa'' (''Devarim'' [דְּבָרִים]).
* ''Deuteronomioa'' (''Devarim'' [דְּבָרִים]).


Bost liburuok ''Pentateuko'' edo ''Jumash'' deituriko multzoa osatzen dute. Tradizioaren arabera, Moisesek idatzitako liburuak dira eta Jainkoak Sinai mendian egindako errebelazioa biltzen dute. Juduek, Erromako Eliza Katolikoak, Eliza Ortodoxoak eta Protestanteek Bibliaren aurreneko muintzat dute eta denon kanonetan dute lekua. Liburuon gaia hebrear herriaren historia da, hasiera mitikoetatik (munduaren sorrera, paradisua, uholdea) Moisesen heriotzaraino. Adituek hiru idatzaldi nagusi bereizten dituzte: jainkoa ''Jahve'' izendatzen duena (K.a. IX. mendea); jainkoa ''Elohim'' izendatzen duena (K.a. VIII. mendea) eta kronikariarena, apaizen arautegia barne (K.a. IV. mendea).
Bost liburuok ''Pentateuko'' edo ''Jumash'' deituriko multzoa osatzen dute.


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==
22. lerroa: 21. lerroa:


[[af:Torah]]
[[af:Torah]]
[[an:Torah]]
[[an:Torá]]
[[ar:التوراة]]
[[ar:التوراة]]
[[arc:ܐܘܪܝܬܐ]]
[[arc:ܐܘܪܝܬܐ]]
39. lerroa: 38. lerroa:
[[da:Tora]]
[[da:Tora]]
[[de:Tora]]
[[de:Tora]]
[[diq:Tewrate]]
[[el:Τορά]]
[[el:Τορά]]
[[en:Torah]]
[[en:Torah]]
91. lerroa: 89. lerroa:
[[te:తోరాహ్]]
[[te:తోరాహ్]]
[[tg:Таврот]]
[[tg:Таврот]]
[[th:โทราห์]]
[[th:โตราห์]]
[[tl:Tora]]
[[tl:Tora]]
[[tr:Tevrat]]
[[tr:Tevrat]]
100. lerroa: 98. lerroa:
[[zh:摩西五经]]
[[zh:摩西五经]]
[[zh-min-nan:Mô͘-se Gō͘ Keng]]
[[zh-min-nan:Mô͘-se Gō͘ Keng]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}

02:21, 27 abendua 2011ko berrikusketa

Artikulu hau liburu santuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Tora (argipena)».
Tora bilki bat irekia

Tora edo Torah (hebreeraz תורה, "legea") judaismoaren liburu fundatzailea da. Monoteismoaren eta erlijio abrahamdarren oinarria da.

Bost liburuk osatzen dute:

  • Hasiera (Bereshit [בְּרֵאשִׁית]),
  • Irteera (Shemot [שְׁמוֹת]),
  • Lebitarrena (Vayikrá [וַיִּקְרָא]),
  • Zenbakiak (Bemidbar [בְּמִדְבַּר]) y
  • Deuteronomioa (Devarim [דְּבָרִים]).

Bost liburuok Pentateuko edo Jumash deituriko multzoa osatzen dute. Tradizioaren arabera, Moisesek idatzitako liburuak dira eta Jainkoak Sinai mendian egindako errebelazioa biltzen dute. Juduek, Erromako Eliza Katolikoak, Eliza Ortodoxoak eta Protestanteek Bibliaren aurreneko muintzat dute eta denon kanonetan dute lekua. Liburuon gaia hebrear herriaren historia da, hasiera mitikoetatik (munduaren sorrera, paradisua, uholdea) Moisesen heriotzaraino. Adituek hiru idatzaldi nagusi bereizten dituzte: jainkoa Jahve izendatzen duena (K.a. IX. mendea); jainkoa Elohim izendatzen duena (K.a. VIII. mendea) eta kronikariarena, apaizen arautegia barne (K.a. IV. mendea).

Ikus, gainera

Erreferentziak