Pinguino errege: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| 27. lerroa: | 27. lerroa: | ||
* {{en}} [http://ibc.lynxeds.com/species/king-penguin-aptenodytes-patagonicus/ Pinguino erregeen bideo, argazki eta soinuak] |
* {{en}} [http://ibc.lynxeds.com/species/king-penguin-aptenodytes-patagonicus/ Pinguino erregeen bideo, argazki eta soinuak] |
||
[[ |
[[Category:Spheniscidae]] |
||
15:01, 10 iraila 2012ko berrikusketa
 |
Artikulu honetako edukia Elhuyar Fundazioak osatuko du, euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan. Ohar hau kendu arte ediziorik ez egitea gomendatzen da. Izan ere, ohar hau jarri aurreko bertsioaren gainean osatuko da artikuluaren edukia, eta, beraz, baliteke ondoren gehituriko edukia galtzea. |
| Pinguino errege | |
|---|---|
 | |
 | |
| Iraute egoera | |
 Arrisku txikia (IUCN 3.1) | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Animalia |
| Filuma | Chordata |
| Klasea | Aves |
| Ordena | Sphenisciformes |
| Familia | Spheniscidae |
| Generoa | Aptenodytes |
| Espeziea | Aptenodytes patagonicus J. F. Miller, 1778 |
| Banaketa mapa | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Masa | 306 g (pisua jaiotzean) arra: 12,8 kg (helduen pisua) emea: 11,5 kg (helduen pisua) |
Aptenodytes patagonicus, Aptenodytes generoko animalia-espeziea, hegaztien Spheniscidae familiakoa.
Euskaraz, pinguino errege du izen arrunta. Bigarren pinguino handiena da, pinguino enperadorearen (Aptenodytes forsteri) atzetik. Aptenodytes generoko bi espezie biziak dira horiek, baina bada froga fosilik beste espezie bat, A. ridgeni, existitu zela baieztatzeko. Espezie haren fosila duela hiru milioi urtekoa da, eta Zeelanda Berrian aurkitu dute.
Tamainari dagokionez, 11-16 kg izan ohi du, eta 90 cm garai izaten da. Pinguino-espezie guztiak bezala, gorputz hidrodinamikoa du, igeri egiten ari dela erresistentzia txikitzeko, eta oin palmatuak, indar gehiagoz abiada hartzeko. Bularraren goialdea, lepo inguruan, kolore laranja-horixka izaten du, marra beltz batez inguratua. Bizkarra grisa, buztaneraino. Tripa zurixka du, eta buru beltza. Moko luze eta zorrotza du, laranja-kolorekoa.
Antarktikaren iparraldean (45-55ºS), Suaren lurraldean eta Falkland uharteetan bizi da. Lurralde hotz haietan jartzen du habia, eta izaten ditu txitak. Txitak jaiotzen direnean, lumatxa gaztaina-kolorekoa izaten dute, ilearen antzekoa.
Pinguino erregeak monogamoak dira, bikotekide berarekin egoten dira urtebetez; nolanahi ere, % 29 soilik omen da leial urte batetik bestera. Ugalketa-ziklo luzea izaten dute; izan ere, 14-16 hilabete igarotzen dira arrautzak errutetik txitak lumatzen diren arte. Gainera, nahiz eta urtero saiatu txitak izaten, bi urtetik behin izaten dute gurasoek arrakasta. Ez dago alde handirik arraren eta emearen artean, lumak antzekoak dituzte, nahiz eta emea tamainaz txikixeagoa izan. Naturan, 15-20 urtez bizi dira, batez beste.
Pinguino erregea ezin hobeto egokitu da Antarktikako muturreko kondizioetara. Gorputzaren tenperatura ez galtzeko, lau luma-geruza dituzte pinguinoek; pinguino erregeek, aldiz, 70 luma dituzte 2,5 cm² bakoitzeko. Kanpoko luma-geruza koipetsua eta iragazgaitza da. Barneko beste hiru luma-geruzak plumulaz osatuak dira, zeinak isolatzeko gaitasun handia baitute. Txitak kanpoko geruza koipetsurik gabe jaiotzen dira, eta, beraz, ezin dute arrantzan egin heldu izan arte. Hortaz, lehorrean gelditzen dira plumulak erortzen zaizkien arte. Pinguino gehienak bezala, pinguino erregeak gauza dira ur gazia edateko, guruin supraorbitarioek odolean duten gatz-soberakina iragazten baitute.
Elikadurari dagokionez, krilla, beste krustazeo batzuk eta arrain txikiak jaten dituzte, antxoa beltza eta txipiroia, bereziki. Bazka bila, 100 m-ko sakonetaraino egiten dute igeri behin eta berriz, eta 300 m-tik gorako sakoneretan ere aurkitu dira.
Kanpo loturak
- (Ingelesez) Pinguino erregeen bideo, argazki eta soinuak