Shabako: berrikuspenen arteko aldeak
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Shabaka lotu du, Wikidataren arabera. |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Shabaqo-DonationStela MetropolitanMuseum.png|right|thumb|200px|Shabako eskaintza eran erakusten duen estatua. [[New Yorkeko Arte Museo Metropoliarra]].]] |
[[Fitxategi:Shabaqo-DonationStela MetropolitanMuseum.png|right|thumb|200px|Shabako eskaintza eran erakusten duen estatua. [[New Yorkeko Arte Museo Metropoliarra]].]] |
||
'''Neferkara Shabako''' edo '''Shabako''', [[Egiptoko XXV. dinastia]]ko [[faraoi]] bat izan zen, [[Kusheko |
'''Neferkara Shabako''' edo '''Shabako''', [[Egiptoko XXV. dinastia]]ko [[faraoi]] bat izan zen, [[Kusheko Erresuma|Kushtarra]]. [[K. a. 710eko hamarkada|K. a. 716tik]] [[K. a. 700eko hamarkada|K. a. 702]] arte gobernatu zuen, [[Egiptoko hirugarren tarteko aroa]]ren garaian. |
||
[[Maneton]]ek '''Sabakon''' bezala aipatzen du, eta, [[Bakenrenef]] harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, [[Sexto Julio Afrikano]]ren arabera, [[Sinzelo]] fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, [[Eusebio Zesareakoa]]ren arabera, armeniar bertsioan. [[Herodoto]]k, '''Sabakos''' deitu zuen. |
[[Maneton]]ek '''Sabakon''' bezala aipatzen du, eta, [[Bakenrenef]] harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, [[Sexto Julio Afrikano]]ren arabera, [[Jurgi Sintzelo|Sinzelo]] fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, [[Eusebio Zesareakoa]]ren arabera, armeniar bertsioan. [[Herodoto]]k, '''Sabakos''' deitu zuen. |
||
== Bizitza == |
== Bizitza == |
||
| 20. lerroa: | 20. lerroa: | ||
[[Shabakoren Harria]] deritzona, non, erregeak, [[Egiptoko Antzinako Inperio]]ko zenbait dokumentu mantentzea agindu zuela erregistratuta dagoen, bere erregealdiko objekturik ezagunena da. Bertan, [[Menfiseko Teologia]] deskribatzen da. |
[[Shabakoren Harria]] deritzona, non, erregeak, [[Egiptoko Antzinako Inperio]]ko zenbait dokumentu mantentzea agindu zuela erregistratuta dagoen, bere erregealdiko objekturik ezagunena da. Bertan, [[Menfiseko Teologia]] deskribatzen da. |
||
* Zenbait eraikin [[Karnak |
* Zenbait eraikin [[Karnak]]en (Arnold 1999:47) |
||
* [[Luxor]]reko tenpluko hedapenak (Arnold 1999:47) |
* [[Luxor]]reko tenpluko hedapenak (Arnold 1999:47) |
||
* [[Medinet Habu]]ko tenpluaren hedapenak (Arnold 1999:47) |
* [[Medinet Habu]]ko tenpluaren hedapenak (Arnold 1999:47) |
||
* Bere izena daramaten zenbait bloke [[Edfu]], [[Abidos (Egipto)|Abidos]], [[Esna]] eta [[Menfis]]eko tenpluetan (Arnold 1999:50) |
* Bere izena daramaten zenbait bloke [[Edfu]], [[Abidos (Egipto)|Abidos]], [[Esna]] eta [[Menfis]]eko tenpluetan (Arnold 1999:50) |
||
* Neferkara izena daraman plaka ([[Petrie Museoa]] UC13205) |
* Neferkara izena daraman plaka ([[Petrie museoa|Petrie Museoa]] UC13205) |
||
{{oinordekotza |
{{oinordekotza |
||
16:46, 4 apirila 2015ko berrikusketa
Neferkara Shabako edo Shabako, Egiptoko XXV. dinastiako faraoi bat izan zen, Kushtarra. K. a. 716tik K. a. 702 arte gobernatu zuen, Egiptoko hirugarren tarteko aroaren garaian.
Manetonek Sabakon bezala aipatzen du, eta, Bakenrenef harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, Sexto Julio Afrikanoren arabera, Sinzelo fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, Eusebio Zesareakoaren arabera, armeniar bertsioan. Herodotok, Sabakos deitu zuen.
Bizitza
Shabako, bere anaia Piankhi edo Pijeren oinordekoa izan zen.
Egiptorako inbasio berri bat antolatu zuen, eta Sargon II.aren gobernupean zegoen Asiriar inperioaren mendetik aske mantentzen saiatzen da, neurri handi batean lortu zuena, Sargon II.a, beste eskualde batzuetan sortu ziren gatazkak zirela eta, nahiko arduratua ibili baitzen.
Egiptora iritsi berriak izan arren, Shabako eta bere familia oso interesaturik zeuden Egiptoren iraganagatik, eta bere garaiko arteak, antzinagoko garaiak oroitaraziko dituen estilo bat islatzen du.
Shabako, bere erregealdiko hamabosgarren urtean hil zen, eta El Kurruko bere piramidean lurperatua izan zen. Bere oinordekoa, bere iloba Shabitko izan zen, Piankhiren semea, Kusheko tradizioa jarraituz, non, anaia nagusiaren semearen aurretik, anaia izaten zen oinordekoa.
Bere garaiko testigutzak
Shabakoren erregealdian, Egipto osoan zehar, eraikuntza lan ugari abiatu ziren, bereziki Tebasen.
Shabakoren Harria deritzona, non, erregeak, Egiptoko Antzinako Inperioko zenbait dokumentu mantentzea agindu zuela erregistratuta dagoen, bere erregealdiko objekturik ezagunena da. Bertan, Menfiseko Teologia deskribatzen da.
- Zenbait eraikin Karnaken (Arnold 1999:47)
- Luxorreko tenpluko hedapenak (Arnold 1999:47)
- Medinet Habuko tenpluaren hedapenak (Arnold 1999:47)
- Bere izena daramaten zenbait bloke Edfu, Abidos, Esna eta Menfiseko tenpluetan (Arnold 1999:50)
- Neferkara izena daraman plaka (Petrie Museoa UC13205)
| Aurrekoa Piankhi |
Egiptoko faraoia Egiptoko XXV. dinastia |
Ondorengoa Shabitko |
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Shabako  |