Erreportaje: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

18:32, 18 otsaila 2019ko berrikusketa

Erreportajea prentsa idatzizko eta telebistako genero informatiboa da. Zineman dokumentala egin ohi denez, prentsa idatzizko edo telebistako erreportajea, berri luze baten egitura daukan informazioa da. Irudiekin, hitzekin eta soinuekin osaturiko testigantzen bilduma bat da erreportajea; gaurkotasunez beteriko dokumentuak dira, pertsonen bizipenak, testigantzak eta iritziak jasoaz. Askotan, egoera hori bizi izan duten pertsonen ahotik.

Hastapenak

Erreportajean kazetariak zuzenean jasotako informazioa biltzen da. Prentsaren hasieratik, bereziki XVII. mendetik, kazetariek zuzenean jasotako albisteen erreportajeak agertzen dira.^[1] Baina XIX. mendetik lehen erreportaje modernoak agertzen dira. Mende horretan ematen diren gertaera handien aurrean iritzi publikoak informazioa jaso nahi zuen, esaterako Ameriketako Estatu Batuetako Gerra Zibilaren ondorioz edo, Europan, Krimeako Gerraren ondorioz (1853-1856).^[2] Informazio horretan datu hotzak ez ziren nahikoa, irakurleek gehiago eskatzen zuten. Lehenengo erreportaje horiekin, halaber, fotokazetaritzaren hasiera ikusi zen: argazkilariek laborategia kanpaina inguruetara hurbiltzen zuten egunkarietara bidaliko ziren argazkiak prestatzeko.

Ezaugarriak

Erreportajea informazio genero bat da, dio Berria egunkariaren estilo liburua, gai librekoa, baina eredu objektiboan landua eta, batik bat, estilo zuzenean idatzia. Gertaerak azaltzen dira, baina ez daude, nahitaez, gaurkotasunari lotuak: batzuetan berri izateari ere utzi diote. Edonola ere, gertaera berri samarrak dira, edo ezezagunak orain arte. Genero honek bide ematen du albiste izan diren edo izan litezkeen gertaerak xeheago azaltzeko, nondik norakoen berri emanez. Kazetaria dakiena edo ikusi duena bere hartan emateko ahaleginean aritzen da, kontatzen diharduen gertaera eta egitateei buruzko epairik eta iritzirik eman gabe.^[3]

Egitura

Hiru atal bereizi daiteke:

Titularra. Irakurleak ikusten duen lehenengo elementua da. Horregatik, beste tipografiaz idazten da, atentzioa deitzeko.
Lead edo sarrera. Erreportajearen elementu garrantzitsuenak aipatzen dira, irakurlea harrapatzeko.
Gorputza. Ez du egitura finkorik izaten; kazetariaren lan egiteko moduaren arabera izan daiteke. Bertan testigantzak, balorazioak, zifrak eta beste material osagarriak jasotzen dira.^[4]

Erreportajearen urratsak

Ikerketa
Informazioaren antolaketa
Idazketa
Aurkezpena

Erreportaje motak

Zientifikoa
Esplikatzailea, gai bat azaltzeko
Ikerketa-erreportajea, kazetariak detektibe lana egiten du ezkutuan dauden informazioal azalarazteko
Giza-intereskoak, pertsona edo kolektibo batengan zentratuta
Formala, objektiboa, berri bat zabaltzeko
Narratzailea, kronika antzekoa, gertaera bat narrazio bat bezala azaltzen du
Interpretatzailea, kazetariak irakurleari gertaeren gakoak azaldu behar dizkio
Autobiografikoa, Tom Wolfe kazetariak zabalduta, kazetaria erreportajearen protagonista da
Informatiboa, formala antzekoa, lead eskema jarraituz kazetariak modu askeaz gaia azaltzen du
Deskribitzailea, kazetariak datuez gainetik, sentzazioak azaltzen ditu

Formal: El reportaje formal es similar a la noticia, el periodista no incluye opiniones personales, tiene un lenguaje un poco más amplio que el de la noticia, y tiene secuencias narrativas las cuales tienen un orden cronológico (antes-durante-después).

Erreferentziak

↑ Raymond Manevy: La presse française de Renaudot à Rochefort, Foret, 1958.
↑ Francis Balle: Et si la presse n'existait pas.... J.-C. Lattès, 1987.
↑ https://www.berria.eus/estiloliburua/eliburua/informazioa-eta-interpretazioa
↑ https://es.scribd.com/doc/270248/El-Reportaje

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Erreportaje

[1] Raymond Manevy: La presse française de Renaudot à Rochefort, Foret, 1958.

[2] Francis Balle: Et si la presse n'existait pas.... J.-C. Lattès, 1987.

[3] ttps://www.berria.eus/estiloliburua/eliburua/informazioa-eta-interpretazioa

[4] ttps://es.scribd.com/doc/270248/El-Reportaje

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 3. lerroa: / 3. lerroa: @@
 Askotan, egoera hori bizi izan duten pertsonen ahotik.
-==Hastapenak==
+== Hastapenak ==
 Erreportajean kazetariak zuzenean jasotako informazioa biltzen da. Prentsaren hasieratik, bereziki [[XVII. mende]]tik, kazetariek zuzenean jasotako albisteen erreportajeak agertzen dira.<ref>Raymond Manevy: ''La presse française de Renaudot à Rochefort'', Foret, 1958.</ref> Baina [[XIX. mende]]tik lehen erreportaje modernoak agertzen dira. Mende horretan ematen diren gertaera handien aurrean iritzi publikoak informazioa jaso nahi zuen, esaterako [[Ameriketako Estatu Batuetako Gerra Zibila]]ren ondorioz edo, Europan, [[Krimeako Gerra]]ren ondorioz (1853-1856).<ref>Francis Balle: ''Et si la presse n'existait pas...''. J.-C. Lattès, 1987.</ref> Informazio horretan datu hotzak ez ziren nahikoa, irakurleek gehiago eskatzen zuten. Lehenengo erreportaje horiekin, halaber, [[fotokazetaritza]]ren hasiera ikusi zen: argazkilariek laborategia kanpaina inguruetara hurbiltzen zuten egunkarietara bidaliko ziren argazkiak prestatzeko.
-==Ezaugarriak==
+== Ezaugarriak ==
 Erreportajea informazio genero bat da, dio ''[[Berria]]'' egunkariaren [[estilo liburu]]a, gai librekoa, baina eredu objektiboan landua eta, batik bat, estilo zuzenean idatzia. Gertaerak azaltzen dira, baina ez daude, nahitaez, gaurkotasunari lotuak: batzuetan berri izateari ere utzi diote. Edonola ere, gertaera berri samarrak dira, edo ezezagunak orain arte. Genero honek bide ematen du albiste izan diren edo izan litezkeen gertaerak xeheago azaltzeko, nondik norakoen berri emanez. Kazetaria dakiena edo ikusi duena bere hartan emateko ahaleginean aritzen da, kontatzen diharduen gertaera eta egitateei buruzko epairik eta iritzirik eman gabe.<ref>https://www.berria.eus/estiloliburua/eliburua/informazioa-eta-interpretazioa</ref>
-==Egitura==
+== Egitura ==
 Hiru atal bereizi daiteke:
-*Titularra. Irakurleak ikusten duen lehenengo elementua da. Horregatik, beste tipografiaz idazten da, atentzioa deitzeko.
+* Titularra. Irakurleak ikusten duen lehenengo elementua da. Horregatik, beste tipografiaz idazten da, atentzioa deitzeko.
-*[[Lead]] edo sarrera. Erreportajearen elementu garrantzitsuenak aipatzen dira, irakurlea harrapatzeko.
+* [[Lead]] edo sarrera. Erreportajearen elementu garrantzitsuenak aipatzen dira, irakurlea harrapatzeko.
-*Gorputza. Ez du egitura finkorik izaten; kazetariaren lan egiteko moduaren arabera izan daiteke. Bertan testigantzak, balorazioak, zifrak eta beste material osagarriak jasotzen dira.<ref>https://es.scribd.com/doc/270248/El-Reportaje</ref>
+* Gorputza. Ez du egitura finkorik izaten; kazetariaren lan egiteko moduaren arabera izan daiteke. Bertan testigantzak, balorazioak, zifrak eta beste material osagarriak jasotzen dira.<ref>https://es.scribd.com/doc/270248/El-Reportaje</ref>
-==Erreportajearen urratsak==
+== Erreportajearen urratsak ==
-*Ikerketa
+* Ikerketa
-*Informazioaren antolaketa
+* Informazioaren antolaketa
-*Idazketa
+* Idazketa
-*Aurkezpena
+* Aurkezpena
 [[Fitxategi:Journaliste face camera Opera 17.01.2009.JPG|thumb|300px|Kazetari bat erreportaje bat egiteko unean.]]
-==Erreportaje motak==
+== Erreportaje motak ==
-*Zientifikoa
+* Zientifikoa
-*Esplikatzailea, gai bat azaltzeko
+* Esplikatzailea, gai bat azaltzeko
-*[[Ikerketa-erreportaje]]a, kazetariak detektibe lana egiten du ezkutuan dauden informazioal azalarazteko
+* [[Ikerketa-erreportaje]]a, kazetariak detektibe lana egiten du ezkutuan dauden informazioal azalarazteko
-*Giza-intereskoak, pertsona edo kolektibo batengan zentratuta
+* Giza-intereskoak, pertsona edo kolektibo batengan zentratuta
-*Formala, objektiboa, berri bat zabaltzeko
+* Formala, objektiboa, berri bat zabaltzeko
-*Narratzailea, [[kronika]] antzekoa, gertaera bat narrazio bat bezala azaltzen du
+* Narratzailea, [[kronika]] antzekoa, gertaera bat narrazio bat bezala azaltzen du
-*Interpretatzailea, kazetariak irakurleari gertaeren gakoak azaldu behar dizkio
+* Interpretatzailea, kazetariak irakurleari gertaeren gakoak azaldu behar dizkio
-*Autobiografikoa, [[Tom Wolfe]] kazetariak zabalduta, kazetaria erreportajearen protagonista da
+* Autobiografikoa, [[Tom Wolfe]] kazetariak zabalduta, kazetaria erreportajearen protagonista da
-*Informatiboa, formala antzekoa, [[lead]] eskema jarraituz kazetariak modu askeaz gaia azaltzen du
+* Informatiboa, formala antzekoa, [[lead]] eskema jarraituz kazetariak modu askeaz gaia azaltzen du
-*Deskribitzailea, kazetariak datuez gainetik, sentzazioak azaltzen ditu
+* Deskribitzailea, kazetariak datuez gainetik, sentzazioak azaltzen ditu
 Formal: El reportaje formal es similar a la noticia, el periodista no incluye opiniones personales, tiene un lenguaje un poco más amplio que el de la noticia, y tiene secuencias narrativas las cuales tienen un orden cronológico (antes-durante-después).
-==Erreferentziak==
+== Erreferentziak ==
 {{erreferentzia_zerrenda}}
-==Kanpo loturak==
+== Kanpo loturak ==
 {{commonskat}}
 [[Kategoria:Kazetaritza generoak]]
 [[Kategoria:Testu tipologia]]