Carpe diem: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

00:11, 23 martxoa 2020ko berrikusketa

Carpe Diem latinezko esaldia da. Horazio idazleak bere "Odak" delako liburuan idatzi ondoren, ezaguna eta erabilia izan da mendeetan zehar literaturan.^[1]^[2]

Horaziok Odak liburuaren 11. kapituluan honela dio:^[3]

«Carpe diem quam minimum credula postero». («Eguna aprobetxatu ezazu, etorkizunean ahalik eta gutxien konfiatu»).

Esanahia

Egunean egunekoa bizitzera bultzatu nahi du, bihar egongo ote den, edo hemen egongo ote garen, agertzen diren aukerak profitatzeko. Gaur egun, jende askok, batez ere gazteen artean, festa, plazer eta bizitza arin bizitzeari bultzarazten duen esaldia dela uste izan arren, bere jatorrizko esanahia bestelakoa da, bizitza gogotsu, tajuz eta ongi aprobetxatuta, eta buru arinkeriak alboratuz, bizi behar delakoa.

Euskal idazleen itzulpenak

Joseba Sarionandiak itzuli zuen horrela:^[4]

«Bizi ezazu gaurko eguna. Harrapa ezazu, eta ez zaitez balizko biharraz fida».

Lander Arretxea kazetariak horrela:^[5]

«Goza ezazu momentua».

Juan Luis Goikoetxeak, berriz, hala itzultzen du:^[6]

«Atrapa ezan eguna»; «profita ezak une hau»

Gaizka Eraña kazetariak horrela:^[7]

«Orainaz gozatu, etorkizunaz kezkatu barik».

Xabier Amurizak Berrian idazten duen zutabean koronabirusak (COVID-19) eragindako konfinamendu egunetan hauxe idatzi zuen:^[8]

«Carpe diem. Dies haec.
Atxiki eguna. Egun hauxe!
Ez ixaron
gaixotasun batek
irakatsi arte».

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) Laguna Mariscal, Gabriel. (pdf) file:///C:/Users/makei/Desktop/Dialnet-EnTierraEnHumoEnPolvoEnSombraEnNada-58956.pdf. .
↑ Sariego, Martínez; María, Mónica. (2004-08-18). El carpe diem en la literatura náhuatl: un caso de poligénesis. ISBN 978-84-9773-157-7. (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ «Q. Horatius Flaccus (Horace), Carmina, Book 1, Poem 11» www.perseus.tufts.edu (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ «Ibinagabeitia Proiektua / Zintzhilik. 6 (1991-udaberria)» andima.armiarma.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ «Carpe Diem • ZUZEU» ZUZEU 2012-04-04 (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ «Kinto Horazio Flako, potoloa zen; Carpe diem - Txorierri» Aikor.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ «'Carpe diem' -» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
↑ Amuriza, Xabier. «Carpe» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

Ikus gainera

Hakuna matata

Kanpo estekak

Carpe diem abestia. Maixa eta Ixiar (BADOK)

Datuak: Q190273
Multimedia: Carpe diem / Q190273

[1] (Gaztelaniaz) Laguna Mariscal, Gabriel. (pdf) file:///C:/Users/makei/Desktop/Dialnet-EnTierraEnHumoEnPolvoEnSombraEnNada-58956.pdf. .

[2] Sariego, Martínez; María, Mónica. (2004-08-18). El carpe diem en la literatura náhuatl: un caso de poligénesis. ISBN 978-84-9773-157-7. (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[3] «Q. Horatius Flaccus (Horace), Carmina, Book 1, Poem 11» www.perseus.tufts.edu (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[4] «Ibinagabeitia Proiektua / Zintzhilik. 6 (1991-udaberria)» andima.armiarma.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[5] «Carpe Diem • ZUZEU» ZUZEU 2012-04-04 (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[6] «Kinto Horazio Flako, potoloa zen; Carpe diem - Txorierri» Aikor.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[7] «'Carpe diem' -» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[8] Amuriza, Xabier. «Carpe» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ 2. lerroa: / 2. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Yvoire cadran solaire.jpg|thumb|''Carpe diem''.]]
+'''''{{lang|la|Carpe Diem}}''''' [[latin]]ezko esaldia da. [[Horazio]] idazleak bere "'''Odak'''" delako liburuan idatzi ondoren, ezaguna eta erabilia izan da mendeetan zehar literaturan.<ref>{{erreferentzia|izena=Gabriel|abizena=Laguna Mariscal|urtea=|izenburua=file:///C:/Users/makei/Desktop/Dialnet-EnTierraEnHumoEnPolvoEnSombraEnNada-58956.pdf|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/58956.pdf|formatua=pdf}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Martínez|abizena=Sariego|izenburua=El carpe diem en la literatura náhuatl: un caso de poligénesis|abizena2=María|izena2=Mónica|data=2004-08-18|url=https://buleria.unileon.es/handle/10612/3797|isbn=978-84-9773-157-7|sartze-data=2020-03-22}}</ref>
-'''''{{lang|la|Carpe Diem}}''''' ''Eguneko uzta'' esan nahi duen [[latin]]ezko esaldia da. [[Horazio]] idazleak bere "'''Odak'''" delako liburuan idatzi ondoren, ospetsua egin dena. Odak liburuaren 11. kapituluan honela dio:
-''Carpe diem quam minimum credula postero'' («Eguna aprobetxatu ezazu, biharamunean ez izan konfidantzarik»). Beste era batera esanda, egunean egunekoa bizitzera bultzatu nahi du, bihar egongo ote den, edo hemen egongo ote garen, agertzen diren aukerak profitatzeko.
+Horaziok Odak liburuaren 11. kapituluan honela dio:<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Q. Horatius Flaccus (Horace), Carmina, Book 1, Poem 11|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hor.+Od.+1.11&fromdoc=Perseus:text:1999.02.0024|aldizkaria=www.perseus.tufts.edu|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«''Carpe diem quam minimum credula postero».''
-Gaur egun, jende askok, batez ere gazteen artean, festa, plazer eta bizitza arin bizitzeari bultzarazten duen esaldia dela uste izan arren, bere jatorrizko esanahia bestelakoa da, bizitza gogotsu, tajuz eta ongi aprobetxatuta, eta buru arinkeriak alboratuz, bizi behar delakoa.
+(«Eguna aprobetxatu ezazu, etorkizunean ahalik eta gutxien konfiatu»). </blockquote>
+== Esanahia ==
+Egunean egunekoa bizitzera bultzatu nahi du, bihar egongo ote den, edo hemen egongo ote garen, agertzen diren aukerak profitatzeko. Gaur egun, jende askok, batez ere gazteen artean, festa, plazer eta bizitza arin bizitzeari bultzarazten duen esaldia dela uste izan arren, bere jatorrizko esanahia bestelakoa da, bizitza gogotsu, tajuz eta ongi aprobetxatuta, eta buru arinkeriak alboratuz, bizi behar delakoa.
+== Euskal idazleen itzulpenak ==
+[[Joseba Sarrionandia|Joseba Sarionandiak]] itzuli zuen horrela:<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ibinagabeitia Proiektua / Zintzhilik. 6 (1991-udaberria)|url=https://andima.armiarma.eus/zint/zint0724.htm|aldizkaria=andima.armiarma.eus|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«Bizi ezazu gaurko eguna. Harrapa ezazu,
+eta ez zaitez balizko biharraz fida».</blockquote>Lander Arretxea kazetariak horrela:<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Carpe Diem • ZUZEU|hizkuntza=eu|data=2012-04-04|url=https://zuzeu.eus/azala/carpe-diem/|aldizkaria=ZUZEU|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«Goza ezazu momentua».</blockquote>Juan Luis Goikoetxeak, berriz, hala itzultzen du:<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Kinto Horazio Flako, potoloa zen; Carpe diem - Txorierri|hizkuntza=eu|url=https://aikor.eus/txorierri/1477495439929-kinto-horazio-flako-potoloa-zen-icarpe-diemi|aldizkaria=Aikor.eus|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«Atrapa ezan eguna»;
+«profita ezak une hau»</blockquote>Gaizka Eraña kazetariak horrela:<ref>{{Erreferentzia|izenburua='Carpe diem' -|hizkuntza=eu|url=https://goiena.eus/komunitatea/gera%C3%B1a/1562307973491-carpe-diem|aldizkaria=Goiena.eus|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«Orainaz gozatu, etorkizunaz kezkatu barik».</blockquote>[[Xabier Amuriza]]<nowiki/>k [[Berria]]<nowiki/>n idazten duen zutabean [[COVID-19 gaixotasunaren 2019-2020ko pandemia Euskal Herrian|koronabirusak]] (COVID-19) eragindako konfinamendu egunetan hauxe idatzi zuen:<ref>{{Erreferentzia|izena=Xabier|abizena=Amuriza|izenburua=Carpe|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1969/028/001/2020-03-21/carpe.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-03-22}}</ref><blockquote>«''Carpe diem. Dies haec''.
+Atxiki eguna. Egun hauxe!
+Ez ixaron
+gaixotasun batek
+irakatsi arte».</blockquote>
+== Erreferentziak ==
+<references />
 == Ikus gainera ==
@@ 11. lerroa: / 33. lerroa: @@
 == Kanpo estekak ==
+* [https://www.badok.eus/euskal-musika/alaitz-eta-maider/alaitz-eta-maider/hitzak/208-carpe-diem/ ''Carpe diem'' abestia. Maixa eta Ixiar (BADOK)]
 {{autoritate kontrola}}