Errota

Errota, eihera (Ipar Euskal Herrian eta Nafarroa Garaiko iparraldeko hainbat eskualdetan) edo bolua (Bizkaian eta Gipuzkoa mendebaldean) material solidoak zati txikietan ehotzeko funtzioa duen tresna da. Errota mota asko daude, eta haietan prozesatzen diren materialak ere askotarikoak dira. Historikoki, errotak mugiarazteko indarra eskulana, animalien indarra, haizea (haize-errotak) edo ura (ur-errota) izan dira. Gaur egun, elektrizitatea ere erabiltzen da.

Birrintzea gerta dadin, materialak beren egituran ildaskak sortzen dituzten eta beren barneko loturak hausten dituzten indar mekanikoen eraginpean jartzen dira. Ehotzearen ondoren, solidoaren egoera aldatu egiten da aleen tamainari, garauen kokapenari eta garauen formari dagokionez.

Ehotzeak hurrengo erabilerak izan ditzake:

Solido baten azalera handitzea.
Ale tamaina jakin bat duen solidoa sortzea.
Baliabideak ore bihurtzea.

Errotaren funtsezko osagaiak errotarri higigaitz bat eta haren gainean kokatutako eta indarraren bidez birarazten den beste errotarri bat dira. Hedaduraz, delako tresna dagoen etxea ere bada.

Biliogafia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aguirre Sorondo, Antxon: "Nuestros molinos". Altza, hautsa kenduz- X 11. 157-166 or.
Aguirre Sorondo, Antxon: Tratado de Molinología: Los molinos de Guipúzcoa. Colección Barandiarán, 3. Donostia. Eusko Ikaskuntza. 1988. ISBN: 9788486240660
Aguirre Sorondo, Antxon: "Molinos de viento en el País Vasco". Eusko News& Media, 255. 2004/05/21-28. ISSn: 1139-3629