Erta Ale
| Erta Ale | |
|---|---|
 | |
| Datu orokorrak | |
| Garaiera | 613 m |
| Mota | ezkutu bolkaniko |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 13°36′11″N 40°39′48″E / 13.603°N 40.6634°E |
| Honen parte da | Rift Haran Handia |
| Mendikatea | Erta Ale Range (en)  |
| Estatu burujabe |  Etiopia |
| Etiopiako eskualdea |  Afar Region |
| Etiopiako zona | Kilbet Rasu |
| Geologia | |
| Material nagusia | basalto |
Erta Ale (afarreraz, Ertá’alé edo Irtá’alé, amhareraz ኤርታሌ) Etiopia iparraldean dagoen sumendi aktiboa da, Danakil basamortuan[1]. 1967. urtean hasi eta jarraian erupzioan izan dela kontsideratzen da, labazko aintzira bat baitu kraterrean etengabe. Horrelako zortzi baino ez daude planetan[2]. Afarrerazko izenak "kea botatzen duen mendia" esan nahi du.
Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ezkutu-sumendi basaltikoa da. 613 metrotako altuera du itsas mailaren gainetik, baina kontutan hartu behar da Afarreko sakonunean kokaturik dagoela eta mendiaren oinarria itsaoaren mailaren azpitik dagoela. Beraz mendiaren altuera handiagoa da benetan. Exploratzaile europarrek 1841. urtean aurkitu zuten eta 1873. urtea igo zen lehen aldiz.
Erupzio jarraia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Labazko aintzira bat (edo bi) ditu kraterrean eta tarteka hegoaldeko maldan behera isurtzen da laba hori[1]. 1967tik aurrera labazko aintzira hori badela jakina da, baina badirudi prozesua 1906an abiatu zela[3]. 2005eko irailaren 25ean erupzio handi bat izan zuen eta milaka pertsonak beren etxetatik alde egin behar izan zuten[4]. 2007ko abuztuan ere laba isurialdi batek ehundaka pertsona ebakuatu arazi zituen[5]. 2008an eta 2017an ere izan ditu erupzio berriak[6].
Danakil basamortuan dagoenez jarraipen eskasa izan du Erta Ale sumendiaren jarduerak. Sarritan sateliteak izan dira sufre dioxidozko isuriak detektatu dituztenak eta ondoren joan dira zientzilariak isuri horiek aztertzera.
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
-
Laba aintzira kraterrean, 2001ean. -
Laba jarduera handia 2018ko urtarrilean. -
Turista taldea krater ertzean.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b (Ingelesez) «Erta Ale» Volcano World 2010-10-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
- ↑ CNN, Sophie Sherry and David Williams. «Rare lava lake discovered on remote island is one of only eight» CNN (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
- ↑ volcano.si.edu (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org 2010-10-05 (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
- ↑ (Ingelesez) Fears after volcano in Ethiopia. 2007-08-15 (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
- ↑ (Ingelesez) authors, TW The Watchers-; contributors.. (2017-01-25). «New flank eruption at Erta Ale volcano, Ethiopia» The Watchers (Noiz kontsultatua: 2022-08-12).
