Hortensia von Moos

Hortensia von Moos
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Hortensia von Salis
Jaiotza	Maienfeld, 1659
Herrialdea	Suitza
Bizilekua	Salenegg Castle (en)
Heriotza	Maienfeld, 1715eko uztailaren 2a (55/56 urte)
Familia
Aita	Gubert von Salis
Ama	Ursula von Salis
Ezkontidea(k)	Rudolf Gugelberg von Moos (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	alemana
Jarduerak
Jarduerak	medikua

Hortensia von Moos (Maienfeld, Suitza, 1659 - ib., 1715eko uztailaren 2a) Hortensia von Salis bezala ezaguna eta oso jakintsua zen suitzar emakume bat izan zen. Hortensia jakinduria handiko emakumea zela esan dugu, izan ere, hainbat arloetako, adibidez, teknologiako eta medikuntzako eduki asko barneratu eta garatu zituen, baina ospe handiena eman ziona, emakumearen egoerari buruz egin zituen idatziak izan ziren.

Bizitza

Hortensia, Gubert von Salisen eta bere emazte, Ursula von Salisen alaba nagusia izan zen. Maienfelden igaro zuen bere gaztaroa, bertan, tutore batek hezi zuen bitartean. Hala ere, Hortensia ez zen asetu tutore horrengandik jaso zituen jakintzekin eta beraz, bere kontura ikasten jarraitu zuen. 1682an Rudolf Gugelberg von Moosekin ezkondu zen. Gizon horrekin izan zituen seme-alabak gazte hil ziren eta senarrak ere bide berdina jarraitu zuen, izan ere, 1692an hil zan Frantziako armadaren alde borrokatu zuen gudu batean.

Maienfeld hegoaldetik ikusita (2009).

Hortensiak egin zituen ikasketa gehienak historia naturalarekin loturik egon ziren, aipatzekoa da, Johann Heinrich Heidegger eta Johann Jakob Scheuchzerrekin batera ikasi zuela. Bestalde, natura-medikuntzan jardun zuen eta urrutiko jende asko etorri zitzaion tratamendu edo sendagai eske. Askotan aipatzen da, Hortensia izan zela lehena post-mortem azterketa bat egiten, kasu horretan, hilberria zen zerbitzari bati. Maienfeldgo bere etxea ere, unibertsitate ezberdinetako zientzialarien topagune bihurtu zen.

Garrantzitsua da jakitea, bere liburuak "Aristokrazia-dama" ezizenarekin argitaratu zituela. Izan ere, liburu hauetan erlijioaren inguruko hausnarketa zein azterketa ugari egin zituen eta gainera, emakumeek, gizonek jakintzen munduan zituzten askatasun berdinak eduki behar zituztela babestu zuen.

Hortensia 56 urterekin hil zen jaio zen herri berdinean. Gaur egun, Suitzako emakumeen mugimenduaren eredu gisa hartzen da.

Lanak

• Mr. Widmer, eds., Glaubens-Rechenschafft, ConversationsGespräche, Gebät, 2003 Archive - AFAM, Maienfeld Printed sources.
• Mr. Anosi, Leichenpredigt für Hortensia von Salis, 1715.
• L. von Planta, Bündner Porträts, 1979.
• C.Nöthiger-Strahm "Hortensia von Gugelberg" in Schritte Offene ins, 2l, 1991, No. 4, 9-13.

Ikus, gainera

• Medikuntza, teknologia
• Emakumea
• Feminismoa
• Suitza eta haren historia

• Datuak: Q121697
• Multimedia: Hortensia Gugelberg von Moos / Q121697