Azpierraldoi
Izar azpierraldoi bat sekuentzia nagusiko nano bat baino distiratsuagoa den baina izar erraldoiak bezain distiratsua ez den izar mota bat da.
Izar azpierraldoiek hidrogenoaren fusioa amaitu dute euren nukleoetan. Etapa honetan izarrek eguzki masa 1eko masa badute, erdigunea uzkurtu egiten da, bere tenperatura hidrogenoaren fusio fasea nukleoa inguratzen duen geruza batera eramateko haina handitzea eraginez. Ondorioz, izarra hedatu egiten da, erraldoi gorri bihurtzeko prozesuan beste pauso bat emanez.
Azpierraldoi fasearen hasieran (Procyon Aren kasua dena), diametroa eta argitasuna handitu egingo dira, baina izarra bera apur bat hoztuko da edo kolorez nabarmen aldatuko da. Erraldoi bihurtzetik gertuen dauden azpierraldoiek, sekuentzia nagusiko antzeko masadun beste izar batzuek baino diametro handiagoak eta tenperatura baxuagoak izango dituzte.
Yerkesen espektro sailkapenean, euren argitasuna IV klasekoa da.
Lurretik gertuen dauden izar azpierraldoiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Izena | Bayerren izendapena | Espektru mota | Masa (eguzkiak) | Distantzia (argi urteak) | Oharrak |
---|---|---|---|---|---|
Procyon | Alfa Canis Minoris | F5 IV-V | 1,5 | 11,4 | Azpierraldoia? |
Altair | Alfa Aquilae | A7 IV-V | 1,7 | 16,7 | Azpierraldoia? |
Delta Pavonis | G5-8 IV-V | 1,1 | 19,9 | Azpierraldoia? | |
Beta Hydri | G2 IV | 1,1 | 24,4 | ||
Mu Herculis Aa | G5 IV | 1,1 | 27,4 | ||
Rana | Delta Eridani | K0 IVe | 1,2 | 29,5 | |
Rutilicus Aa | Zeta Herculis | F9-G2 IV | 1,5 | 35,2 | |
Zavijava A | Beta Virginis | F8-A5 IV-V | 1,25 | 35,6 | Azpierraldoia? |
11 Leonis Minoris | G8 IV-V | ? | 36,5 | Azpierraldoia? | |
Mufrid A | Eta Bootis | G0 IV | 1,5 | 37,0 | |
Deneb Algedi A | Delta Capricorni | A5-7 IVm | >1 | 38,6 |
Iturria: Giant and subgiant stars within 100 ly (Solstation)