Konpartimentuen sindromea
- Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Konpartimentuen sindromea | |
---|---|
Deskribapena | |
Mota | Iskemia eritasuna |
Espezialitatea | larrialdietako medikuntza |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | T79.A0 |
GNS-9-MK | 958.90 eta 958.8 |
DiseasesDB | 3028 |
MedlinePlus | 001224 |
eMedicine | 001224 |
MeSH | D003161 |
Disease Ontology ID | DOID:682 |
Konpartimentuen sindromea gorputzaren faszia konpartimentu baten barruan gertatzen den gaixotasuna da. Arazo honetan, konpartimentuaren barruan presioa areagotzen da eta barruan dagoen ehunek ez dute behar beste odol jasotzen.[1]
Richard von Volkmann alemaniar zirujauak deskribatu zuen lehen aldiz konpartimentuaren sindromea 1881ean.[2] Sindromea akutua edo kronikoa izan daiteke,[1] eta hankaren edo besoaren konpartimentuak dira inplikatuenak.Arazo hau maizago agertzen da 35 urtetik beherako gizonetan.[3]
Konpartimentuen sindrome akutua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sintomak: min handia, pultsu ahula, mugitzeko ezintasuna, sorgortzea edo kaltetutako gorputz-adarraren zurbiltasuna.[2] Trauma fisiko bat izaten da arrazoi arruntena: hezur-hausturak (%75) edo zanpatzeak adibidez. Odol-fluxu gabezia baten ondorioz ere gerta daiteke.[4] Diagnostikoa sintomen arabera egin ohi da, baina konpartimentu barruko presioaren neurria ere har daiteke.[2][5] Tratamendua presio hori jaistean datza, adibidez kirurgia erabiliz; lehen bait lehen egitea komeni delarik.[2] Izan ere, egoera sei ordu baino gehiagoz mantendu ezkero, muskuluetan edo nerbioetan kalte iraunkorrak sor daitezke.[2][6]
Tratatu gabeko konpartimentu-sindrome akutuak Volkmann-en kontraktura eragin dezake.
Besaurreko haustura diafisario kasuen %3 ingurua konpartimentuen sindrome akutuarekin konplikatzen da (ez dira tasak ezagutzen gorputzeko beste eremu batzuetan eta kasu kronikoetan).[7]
Konpartimentuaren sindrome kronikoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sintomak: mina ariketak egitean, menbrua lokartzea. Sintoma hauek atsedenarekin hobetzen dira. Konpartimentuaren sindrome kronikoa ariketa fisikoaren ondorioz gerta daiteke; tipikoki korrikan eta bizikletan. Eskuarki, arazoak ez du kalte iraunkorrik sortzen. Konpartimentuaren presioa jaisteko aukerako tratamendua fisioterapia izaten da; eta honekin konpontzen ez denean kirurgia.[8]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b «Compartment Syndrome – National Library of Medicine» PubMed Health.
- ↑ a b c d e «The pathophysiology, diagnosis and current management of acute compartment syndrome» The Open Orthopaedics Journal 8: 185–93. 2014 doi: . OCLC .4110398 PMID 25067973..
- ↑ Matthew R.; Taylor, Samuel A.; Gausden, Elizabeth; Lyden, John P.. (juliol 2014). «Compartment Syndrome: Diagnosis, Management, and Unique Concerns in the Twenty-First Century» HSS Journal 10 (2): 143–152. doi: . ISSN 1556-3316. OCLC .4071472 PMID 25050098..
- ↑ «Acute Compartment Syndrome» The Orthopedic Clinics of North America 47 (3): 517–25. juliol 2016 doi: . PMID 27241376..
- ↑ M. M.; Duckworth, A. D.. (octubre 2014). «The diagnosis of acute compartment syndrome: a review» European Journal of Trauma and Emergency Surgery 40 (5): 521–528. doi: . ISSN 1863-9941. PMID 26814506..
- ↑ Jennifer; Inaba, Kenji. (2017-09-14). «Lower extremity compartment syndrome» Trauma Surgery & Acute Care Open 2 (1): e000094. doi: . ISSN 2397-5776. OCLC .5877908 PMID 29766095..
- ↑ Txantiloi:Ref-llibre
- ↑ «Compartment Syndrome-OrthoInfo – AAOS» www.orthoinfo.org octubre 2009.