Edukira joan

Konpartimentuen sindromea

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ohar medikoa
Ohar medikoa
Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Konpartimentuen sindromea
Deskribapena
MotaIskemia
eritasuna
Espezialitatealarrialdietako medikuntza
Identifikatzaileak
GNS-10-MKT79.A0
GNS-9-MK958.90 eta 958.8
DiseasesDB3028
MedlinePlus001224
eMedicine001224
MeSHD003161
Disease Ontology IDDOID:682

Konpartimentuen sindromea gorputzaren faszia konpartimentu baten barruan gertatzen den gaixotasuna da. Arazo honetan, konpartimentuaren barruan presioa areagotzen da eta barruan dagoen ehunek ez dute behar beste odol jasotzen.[1]

Richard von Volkmann alemaniar zirujauak deskribatu zuen lehen aldiz konpartimentuaren sindromea 1881ean.[2] Sindromea akutua edo kronikoa izan daiteke,[1] eta hankaren edo besoaren konpartimentuak dira inplikatuenak.Arazo hau maizago agertzen da 35 urtetik beherako gizonetan.[3]

Konpartimentuen sindrome akutua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sintomak: min handia, pultsu ahula, mugitzeko ezintasuna, sorgortzea edo kaltetutako gorputz-adarraren zurbiltasuna.[2] Trauma fisiko bat izaten da arrazoi arruntena: hezur-hausturak (%75) edo zanpatzeak adibidez. Odol-fluxu gabezia baten ondorioz ere gerta daiteke.[4] Diagnostikoa sintomen arabera egin ohi da, baina konpartimentu barruko presioaren neurria ere har daiteke.[2][5] Tratamendua presio hori jaistean datza, adibidez kirurgia erabiliz; lehen bait lehen egitea komeni delarik.[2] Izan ere, egoera sei ordu baino gehiagoz mantendu ezkero, muskuluetan edo nerbioetan kalte iraunkorrak sor daitezke.[2][6]

Tratatu gabeko konpartimentu-sindrome akutuak Volkmann-en kontraktura eragin dezake.

Besaurreko haustura diafisario kasuen %3 ingurua konpartimentuen sindrome akutuarekin konplikatzen da (ez dira tasak ezagutzen gorputzeko beste eremu batzuetan eta kasu kronikoetan).[7]

Konpartimentuaren sindrome kronikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sintomak: mina ariketak egitean, menbrua lokartzea. Sintoma hauek atsedenarekin hobetzen dira. Konpartimentuaren sindrome kronikoa ariketa fisikoaren ondorioz gerta daiteke; tipikoki korrikan eta bizikletan. Eskuarki, arazoak ez du kalte iraunkorrik sortzen. Konpartimentuaren presioa jaisteko aukerako tratamendua fisioterapia izaten da; eta honekin konpontzen ez denean kirurgia.[8]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b «Compartment Syndrome – National Library of Medicine» PubMed Health.
  2. a b c d e «The pathophysiology, diagnosis and current management of acute compartment syndrome» The Open Orthopaedics Journal 8: 185–93. 2014  doi:10.2174/1874325001408010185. OCLC .4110398 PMID 25067973..
  3. Matthew R.; Taylor, Samuel A.; Gausden, Elizabeth; Lyden, John P.. (juliol 2014). «Compartment Syndrome: Diagnosis, Management, and Unique Concerns in the Twenty-First Century» HSS Journal 10 (2): 143–152.  doi:10.1007/s11420-014-9386-8. ISSN 1556-3316. OCLC .4071472 PMID 25050098..
  4. «Acute Compartment Syndrome» The Orthopedic Clinics of North America 47 (3): 517–25. juliol 2016  doi:10.1016/j.ocl.2016.02.001. PMID 27241376..
  5. M. M.; Duckworth, A. D.. (octubre 2014). «The diagnosis of acute compartment syndrome: a review» European Journal of Trauma and Emergency Surgery 40 (5): 521–528.  doi:10.1007/s00068-014-0414-7. ISSN 1863-9941. PMID 26814506..
  6. Jennifer; Inaba, Kenji. (2017-09-14). «Lower extremity compartment syndrome» Trauma Surgery & Acute Care Open 2 (1): e000094.  doi:10.1136/tsaco-2017-000094. ISSN 2397-5776. OCLC .5877908 PMID 29766095..
  7. Txantiloi:Ref-llibre
  8. «Compartment Syndrome-OrthoInfo – AAOS» www.orthoinfo.org octubre 2009.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]