Kristo aurreko

Kristo aurreko —labur K.a. adierazia— Kristoren ustezko jaioturtea (Anno Domini, A.D.) baino lehenagoko datak adierazteko erabiltzen den adjektibo sintagma da. Adibidez, K.a. 146. urtea, Kristo ondorengo lehen urtea baino 146 urte lehenagoko urtea da.

Arkeologian, batez ere, laborategian lortutako datentzat, adibidez karbono 14 teknika erabiliz, BP (Before Present) (orainaldia baino lehenago) erabiltzen da askotan. Biana Karbono 14 teknikak ez ditu data zehatzak eskaintzen eta, beraz, ahal bada, data horiek kalibratu egiten dira, hau da, aldez aurretik aukeratutako faktore batzuk kontuan hartuta, data kronologiko zehatzago bat lortzen da. Orduan, cal. jarriko zaio aurretik; cal. horrek «kalibratua» esan nahi du. Teorikoki, kalibratutako datak, letra larriz adierazi behar dira (BP); eta kalibratu gabekoak, letra xehez (bp).

Kristautasunari hain lotuta ez dagoen ikuspegi neutralagoa emateko asmoz, bestelako formulazioak erabiltzen hasi ziren, hala nola Johannes Keplerrek 1615ean, latinez: annus aerae nostrae vulgaris («gure oraingo aroko urtea»). 2000. urtetik aurrera, munduko hizkuntzetan asko zabaldu da halako formulen erabilera. Ingelesez, esaterako, Common Era erabiltzen dute; galesez, berriz, Oes Cyffredin.

Kristo aurretik esamoldearen alternatibatzat, euskaraz Oraingo Aroaren Aurreko —labur o.a.a. adierazia— proposatu dute Berriaren estilo liburuan.

Ikus, gainera

• Anno Domini
• Oraingo Aroa
• Before Present («oraina baino lehen»)

Kanpo estekak

• José Ramón ZUBIMENDI: Ortotipografia. Eusko Jaurlaritza - Euskara Zerbitzua. Vitoria-Gasteiz. 2004

• Datuak: Q28200

Artikulu hau zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.