Edukira joan

Lodifobia

Wikipedia, Entziklopedia askea

Lodifobia edo gizenfobia (obesophobia ingelesez[1]), literaturan pokreskofobia bezala ezaguna, edo pisua lortzeko beldurra, pisuari fobia edo grasari fobia[2][3], neologismo bat da, norbanakoaren edo besteen loditasunari beldurra edo atsekabeari erreferentzia egiten diona[4][5]. Psikologia klinikoaren eta elikaduraren alorretan, hainbat autorek elikaduran portaera arazo arriskutsuekin eta arazo psikologikoekin lotzen dute, hala nola, anorexia urduria,[6][7][8] non terminoa honi lotzen zaion: "gorputz pisuaren eta gorputz beraren formari jarrera distortsionatua eta jarrera bihozgabea".[9]

Fobia hori duten pertsonek pisua galtzeko nahiekin hasten dira, ekintza konpultsibo gisa bihurtzen dena, pisua irabaztea eragin dezaketen gauza guztiak ekidituz. Zenbat eta gauza horiek saihestu, gero eta beldur gehiago diete. Etenaldi ohiturek pisua hartzera eragiten badu, porrot sentimendua eragin dezake. Pisua hartzeak porrot gisa ikusita dago lodifobia dutenentzat, eta ondorioz, huts egiten duen gauza guztiei beldur anormal bat esperimentatzen dute.[10]

Lodifobia pisua hartzearekiko fobia ere deritzo (weight phobia), Arthur H. Crisp-ek sortutako terminoa, anorexia urduria pairatzen dutenen artean izandako pertzepzioa; elikadura nahasmen bat pisua hartzearen beldur obsesibo gisa bereizten dena, eta pisua hartzearekin erlazioa daukana.[11] Hainbat psikologoek (Hsu & Lee, 1993)[12] adierazi dute pisua hartzearekiko fobia, anorexia urduriaren beharrezko aurrekaria dela.[12]

Terminoaren jatorria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Terminoa ingelesezko fat phobia ('fobia loditasunari') esaeratik dator, eta hura 1984. urtean B.E. Robinson, L.C. Bacon eta J. O’Reilly ikertzaileek Minnesotan (Ameriketako Estatu Batuak) egindako ikerketa batean landu zen. Ikerketa horrek herritarren jarrera negatiboak erregistratu zituen lodi dagoen jendearen estereotipoekin erlazionatuta. Jarrera negatibo hauek fat phobia bezala izendatu zuten ikertzaileek.[13][14]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Kaplan, Steven (2011). The Routledge Spanish Bilingual Dictionary of Psychology and Psychiatry (ingelesez/gaztelainaz). Taylor & Francis.
  2. Doctor, Ronald M.; Kahn, Ada P.; Adamec, Christine (2009). The Encyclopedia of Phobias, Fears, and Anxieties (ingelesez). Infobase Publishing. p. 572. ISBN 978-143-812-098-0.
  3. Al-Adawi, Samir; Jaju, Sanjay; Al-Zalkwani, Ibrahim; Dorvlo, Atsu S.S. (2011). «Culture to Culture: Fat-Phobia and Somatization». En Preedy, Victor R.; Ross Watson, Ronald ; Martin, Colin R. Handbook of Behavior, Food and Nutrition (ingelesez). Springer. p. 3667. ISBN 978-038-792-271-3.
  4. Cassell, Dana K.; Gleaves, David H. (2009). The Encyclopedia of Obesity and Eating Disorders (ingelesez). Infobase Publishing. p. 362. ISBN 978-081-606-992-7.
  5. Woodward Areton, Lilka (enero de 2002). «Factors in the sexual satisfaction of obese women in relationships». Electronic Journal of Human Sexuality (ingelesez) (www.ejhs.org) 5 (3). «Fat phobia, excessive fear and dislike of fat in oneself and in others, is a relatively new phenomenon, born during the 20th century.»
  6. Crisp, A. H. (1967). «Anorexia urduria». Hospital Medicine (en inglés) (1): 713-718.
  7. Crisp, A.H. (1970). «Anorexia nervosa, "feeding disorder," "nervous malnutrition," or "weight phobia?"». World Review of Nutrition and Dietetics (ingelesez) (12): 452-504.
  8. Lee, S; Hoa, TP; Hsu, LKG (noviembre de 1993). «Fat phobic and non-fat phobic anorexia nervosa: a comparative study of 70 Chinese patients in Hong Kong». Psychological Medicine (ingelesez) (Cambridge University Press) 23 (4): 999-1017. doi:10.1017/S0033291700026465.
  9. Hsu, L.K.; Lee, S. (1993). «Is weight phobia always necessary for a diagnosis of anorexia nervosa?». The American Journal of Psychiatry (en inglés) 150 (10): 1466-1471. ISSN 0002-953X
  10. Rushford, Nola (Mar–April 2006). «Fear of Gaining Weight: It’s Validity as a visual Analogue Scale in Anorexia Nervosa». European Eating Disorders Review. Vol.14 (2): 108-109.
  11. (Ingelesez) Cassell, Dana K.; Gleaves, David H.. (2009). The Encyclopedia of Obesity and Eating Disorders, Third Edition. Infobase Publishing ISBN 9780816069927. (Noiz kontsultatua: 2018-04-05).
  12. a b (Ingelesez) Cassell, Dana K.; Gleaves, David H.. (2009). The Encyclopedia of Obesity and Eating Disorders, Third Edition. Infobase Publishing ISBN 9780816069927. (Noiz kontsultatua: 2018-04-05).
  13. Robinson, B. E.; Bacon, J. G.; O'Reilly, J.. (December 1993). «Fat phobia: measuring, understanding, and changing anti-fat attitudes» The International Journal of Eating Disorders 14 (4): 467–480. ISSN 0276-3478. PMID 8293029. (Noiz kontsultatua: 2018-04-05).
  14. Bacon, J. G.; Scheltema, K. E.; Robinson, B. E.. (February 2001). «Fat phobia scale revisited: the short form» International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders: Journal of the International Association for the Study of Obesity 25 (2): 252–257.  doi:10.1038/sj.ijo.0801537. PMID 11410828. (Noiz kontsultatua: 2018-04-05).
  • Sananes, Luis (2006). Alimentación fisiológica. Libros en Red. {{ISBN|978-1597541602}}.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]