Mesitileno

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mesitileno
Formula kimikoaC9H12
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioakarbono eta hidrogeno
Motakonposatu kimiko
Ezaugarriak
Dentsitatea
0,86 g/cm³ (20 °C, likido)
Disolbagarritasuna0,002 g/100 g (ur, 20 °C)
Momentu dipolarra0 D
Fusio-puntua−45 °C
−45 °C
−44,7 °C
Irakite-puntua165 °C (760 Torr)
164,74 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia0 D
Lurrun-presioa2 mmHg (20 °C)
Masa molekularra120,094 Da
Arriskuak
Denboran ponderatutako esposizio muga125 mg/m³ (10 h, baliorik ez)
Flash-puntua50 °C
Eragin dezakemesitylene exposure (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyAUHZEENZYGFFBQ-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia108-67-8
ChemSpider7659
PubChem7947
Reaxys906806
Gmelin34833
ChEBI2956
ChEMBLCHEMBL1797281
RTECS zenbakiaOX6825000
ZVG31080
DSSTox zenbakiaOX6825000
EC zenbakia203-604-4
ECHA100.003.278
CosIng90178
Human Metabolome DatabaseHMDB0041924
KNApSAcKC00055604
UNII887L18KQ6X
KEGGC14508

Mesitilenoa konposatu organiko aromatikoa da C6H3(CH3)3 formula duena, alkilbentzenoen familiakoa. Likido sukoi kolorgea da usain gozokoa. Trimetilbentzenoaren hiru isomeroetako bat da besteak pseudokumenoa eta hemimelitenoa direlarik[1][2].

Uretan ia disolbaezina da, baina disolbatzaile organikotan disolbagarria da. Ikatz-mundrunaren osagaia da.

Mesitilenoak eraztun aromatikoko hidrogeno bat galtzen mesitilo taldea eratzen da zeinak ordezkatzaile gisa jokatzen du konposatu konplexuagotan.

Sintesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mesitilenoa sintetizatzen da xilenoa alkilatuz katalizatzaile azido solido baten gainean.

2 C6H4(CH3)2 ⇌ C6H3(CH3)3 + C6H5CH3
C6H4(CH3)2 + CH3OH → C6H3(CH3)3 + H2O

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mesitilenoa nagusiki 2,4,6-triimetilanilina prestatzeko usatzen da. Atzen hau koloratzaileak prestatzeko baliatzen da.

Hainbat nitxo-erabilera erabilera ere izan ditzake, hala nola, disolbatzaile berezi gisa.

Bestetik, mesitilo deribatuak kimika organometalikoan baliatzen dira[3], adibidez, Fe2(C6H2(CH3)3)4 (tetramesitildiburdina).

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) PubChem. «PubChem» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-04-18).
  2. «MESITYLENE (1,3,5-TRIMETHYL BENZENE)» chemicalland21.com (Noiz kontsultatua: 2024-04-18).
  3. (Ingelesez) «Organic Syntheses Procedure» orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2024-04-18).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]