Nibia Sabalsagaray
| Nibia Sabalsagaray | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Nibia Sabalsagaray Curutchet |
| Jaiotza | Nueva Helvecia (en)  , 1949ko irailaren 10a |
| Herrialdea |  Uruguai |
| Heriotza | Montevideo, 1974ko ekainaren 29a (24 urte) |
| Heriotza modua | giza hilketa: torture murder (en) |
| Hiltzailea | Miguel Dalmao (en) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Instituto de Profesores Artigas (en) : literatura |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, aktibista eta irakaslea |
| Kidetza | Union of Communist Youth (en) |
Nibia Gloria Sabalsagaray Curutchet[1] (Nueva Helvecia, 1949ko irailaren 10a – Montevideo, 1974ko ekainaren 29a) uruguaitar irakasle eta gizarte-ekintzailea izan zen. Diktadura zibil-militar garaian torturatu eta erail zuten.
Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Campomar y Soulas fabrikako ehungintzako langile baten alaba zen. Ikaskideek eta irakasleek ikasle bikain gisa hartzen zuten. Bigarren Hezkuntzako Kontseiluak baimen berezia eman zion eta hamazazpi urterekin irakasle bihurtu zen.
1968an, Artigas Irakasleen Institutuan sartu zen literatura ikastera.
Zorrilla de Montevideo ikastetxean lan egiten zuen eta Gazteria Komunisten Batasuneko kidea zen[1].
Hilketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1974ko ekainaren 29an atxilotu zuten, goizeko ordu bietan, bere etxean, eta Batallón kaleko 5.era eraman zuten. Egun bereko eguerdian, haren heriotzaren berri eman zitzaien senitartekoei, bere buruaz beste egin zuela esanez eta hilkutxa emanez, irekitzeko debekuarekin. Familiak ez zuen debeku hori errespetatu, eta Marcos Carámbulak, medikuntza ikasten zuenak, Nibia Sabalsagarayren gorpuak zituen tortura-lagin ugariak egiaztatu zituen.
2004ko irailaren 8an, Estela Sabalsagarayk salaketa legal bat aurkeztu zuen ahizparen heriotzaren inguruko ikerketa eskatzeko.
2005ean, Tabaré Vázquez presidentearen gobernuak Nibia Sabalsagarayren heriotza utzi zuen Iraungitze Legetik kanpo, atxiloketan zibilek parte hartu baitzuten.
2009ko urriaren 19an, Uruguaiko Justizia Auzitegi Gorenak Iraungitze Legea konstituzioaren aurkako deklaratzea erabaki zuen[2].
2010eko azaroaren 8an, Rolando Vomero epaileak Miguel Dalmao jenerala eta Jose Chialanza koronel erretiratua auzipetu zituen, Nibia Sabalsagarayren hilketa leporatuta[1]. 2011ko apirilean, espetxe-zigorra ezarri zioten Miguel Dalmaori[3].
Omenaldiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2005eko ekainaren 26an, Coloniako Departamentu Batzordeak Nibia Sabalsagarayren izena Nueva Helveciako kale bati jarri zion[4].
2009ko uztailaren 24an, Artigas Irakasleen Institutuko irakasleek eta ikasleek plaka bat jarri zioten Institutuko lasterkari nagusietako batean Nibia Sabalsagarayri omenaldia egiteko[5].
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) «Sabalsagaray Curuchet, Nibia Gloria» Sitios de Memoria Uruguay (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «"Ley violó separación de poderes"» LaRed21 2009-10-20 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «A prisión primer militar activo por crimen de la dictadura» El Observador 2011-04-11 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2021-05-18) (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Calle en Nueva Helvecia llevará el nombre de Nibia Sabalsagaray» LaRed21 2005-03-20 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Homenaje a Nibia Sabalsagaray» LaRed21 2009-07-23 (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q4403422