Paulina Amengual Payeras

Paulina Amengual Payeras
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Paulina Amengual Payeras
Jaiotza	Llubí, 1918ko apirilaren 12a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Palma Mallorcakoa, 1987ko apirilaren 25a (69 urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Biel Mesquida Amengual;
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania; katalana; ingelesa; frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	sindikalista, irakaslea eta erizaina

Paulina Amengual Payeras (Llubí, Pla de Mallorca, 1918ko apirilaren 12a – Palma, 1987ko apirilaren 25a) sindikalista, maistra eta erizaina izan zen. Emakume polifazetikoa izan zen ikuspuntu intelektualetik: kazetaritzan, literaturan, erizaintzan eta hezkuntzan jardun zuen.Borrokalari bakartia izan zen, emakumea bigarren mailako zereginetara baztertzen zuten garai historiko batean, baliteke arazo horrek bultzatu izana literatura karrera alde batera utzi eta alderdi sozialago baten alde.^[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aita, Bernat Amengual, kontablea zen eta ama, Joana Payeras, jostuna eta jantzigintzako irakaslea. Aita Palmara bidali zuten lanera eta harrezkero hiri horretako hainbat auzotan bizi izan zen: Son Alegre, Porto Pi eta El Tierra auzoetan.^[1]

1936an Batxiler-titulua lortu zuen Ramon Llull Institutuan. Une horretan aldatu zioten izena ikastetxeari, ordura arte «Escola Balear» izenez ezaguna. Garai hartan ezagutuko zuen bere bizitza kulturala markatuko zuten irakasle eta ikaskideen taldea. Irakasleen artean Llorenç Riber i Campins eta Luís Ferbal Campo nabarmendu ziren. Ikasleen artean, Encarna Viñas, Josep Mª Llompart, Joan Capó eta Cèlia Vinyes izan ziren.^[1]

Paulinaren eraginari esker, Celia sormen norabidean hasi zen. Última Hora egunkariko kultura gehigarrian zenbait ipuin argitaratu zituen. Emakumeei egindako elkarrizketak ere publikatu zituen, besteak beste emakume kirolarien artean aitzindari izan zen Carme Guardia Amer .^[1]

1940an Gurutze Gorrian graduatu zen erizaintzan. Hamarkada beraren hasieran, maistra-titulua ere lortu zuen Escola Normal de Mestres de Balears izenekoan. Une horretatik aurrera, Mallorca, Menorca eta Castelló de la Planan bitarteko maistra lanean arituko zen hainbat herritan. Irakaslana amaitutakoan, sendaketak egiteko astia zuen oraindik. Paulina, zalantzarik gabe, emakume sendo eta solidarioa izan zen.^[1]

1946an, Mas del Salas (Castelló) Landa Eskola Unitario Nazionalean erabili zuten. Aurten bertan Gabriel Mesquida Vich maisuarekin ezkondu zen. 1947ko urtarrilean jaio zen nagusitan idazlea izango zen bere lehen semea, Biel Mesquida Amengual.^[1]

1951. urtea Ciutadellan eman zioten destinoa eta 1952. urtean Manacorren plaza lortu zuen. 1966. urtera arte egon zen bertan. Urte hartan, Son Espanyoleteko Eskola Graduatuan aritu zen, 1987an erretiratu zen arte. 1956an jaio zen bere bigarren semea.^[1]

Orduko curriculum ofizialak irakasteaz gain, Paulinak helduen prestakuntzan eman zuen denbora. Era berean, hainbat sari eta lehiaketatan parte hartzera animatu zituen ikasleak eta horietako hainbat irabazi zituzten. Horrela, kultur ekintza eta partaidetza sustatzen zituen. Izan ere, Paulinak aktiboki hartu zuen parte kultura-bizitzan. Kulturarekiko maitasun hori 5.000 eta 10.000 bolumen arteko liburutegi pertsonal bihurtu zen, klasiko handiek nahiz garaiko narratibak, pedagogiak edo zientziak osatua. Liburutegi horretan berak hitzez eta idatziz menperatzen zituen hainbat hizkuntzatan idatzitako liburuak zeuden, katalanez, gaztelaniaz, ingelesez eta frantsesez.

Palma hil zen hirurogeita bederatzi urterekin.