San Rafael aintzira

Koordenatuak: 46°40′S 73°56′W / 46.67°S 73.93°W / -46.67; -73.93
Wikipedia, Entziklopedia askea
San Rafael aintzira
Datu orokorrak
Garaiera1 m
Motaaintzira
Geografia
Map
Koordenatuak46°40′S 73°56′W / 46.67°S 73.93°W / -46.67; -73.93
Estatu burujabe Txile
Eskualdea Aisén eskualdea
Hidrografia
Betebidea
HustubideaRío Témpanos (en) Itzuli
Arro hidrografikoaTémpanos basin (en) Itzuli

San Rafael aintzira Txileko Aysén eskualdean dagoen kostaldeko aintzira bat da. 123 km²-ko azalera du, eta Laguna San Rafael Parke Nazionalean dago.

Hidrologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iparraldean, aintzira Moraleda itsasarteaekin lotzen da Témpanos ibaiaren bidez. Hego-ekialdean Ofqui istmoarekin eta Taitao penintsularekin mugatzen da. Aintziraren hegoaldean Ipar Patagoniako izotz eremua dago.

Aintzirak jatorri proglaziala du, Ipar Patagoniako izotz eremuaren buruan San Rafael glaziarraren atzerakadaren ondorioz sortu baitzen.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europarrentzat 1674ko azaroaren 21ean aurkitu zuen Bartolomé Gallardo esploratzaileak, Chiloétik Magallanes itsasarterantz zihoala bidaia batean. José García Alsué misiolari jesuitak 1766. urte amaieran bisitatu zuen, ebanjelizatu eta Chiloeko Cailín misiora eraman nahi zituen Chono indigenen bila egindako bidaia batean.

Francisco Solano Asta-Buruaga y Cienfuegosek 1899an idatzi zuen Txileko Errepublikako Geografiako Hiztegi Geografikoan aintzirari buruz:

San Rafael (Aintzira). ——Bere erdigunean kokatutako ur-hargune ederra 46° 34' Lat. eta 74° 00' Lon., eta Chonos artxipelagoan barrena Moraleda itsasartearen S.-ra doan jarraipenaren amaiera aldera; Ofqui istmoa ere bere hegoaldeko aldean utziz. Ia forma obalatua da, bederatzi bat kilometroko hedadurarekin, N.-tik S.-ra eta apur bat gutxiago E.-tik W.-ra. Bere iparraldeko aldean isurtzen da itsasarte horietara, emisario sakon baten bidez eta ertz baxu eta basodunekin eta Andeetako goi mendien ekialdetik inguratuta, elurtegiekin harantz jotzen dutenak. Machado pilotuaren espedizioak leku hauek arakatu zituen 1769an. Denbora gutxi lehenago han ezarritako misio batetik hartu zuen izena.

San Tadeo ibaian zehar istmoa zeharkatzeko proiektua zegoen.

Biztanleria, ekonomia eta ekologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun helmuga turistiko garrantzitsua da: Puerto Chacabuco-tik eta Puerto Montt-etik egunero nabigatzen diren hainbat itsasontzi aintziraren inguruetara natur ingurunearen edertasuna begiesteko eta glaziarretik izotza zatitzen ikusteko.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]