Tefnakht

Tefnakht
	Tefnakhten Atenako estela Irudi gehiago
Faraoi
Amonen Apaiz Goren
Bizitza
Jaiotza	K.a. VIII. mendea
Herrialdea	Antzinako Egipto
Heriotza	K.a. VIII. mendea ( urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Bakenrenef;
Leinua	Egiptoko XXIV. dinastia
Jarduerak
Jarduerak	estatu-politikaria

Shepsesra-Tafnakht edo Tefnakht, Egiptoko XXIV. dinastia laburraren dignatario sortzailea izan zen. Bere erregealdia, K.a. 740 eta K.a. 718 artean hedatu zen (von Beckerath).

Plutarkok Tecnatis deitu zuen, eta Diodoro Sikulok Tnefaktos.

Tefnakht, nor ez zen Libiako jatorria, sinesmen herriaren aurka^[1], bere hiriburua Saisen ezarri zuen, non K.a. 742tik K.a. 727 arte gobernatu zuen. Aliantza bat sortu zuen Niloren deltako beste agintari txikiago batzuekin, Goi Egipto eta Egipto Ertaina konkistatzeko, Pije kushitar erregearen eraginpean zeudenak. Tefnakht, deltako hiri asko hartzeko gai izan zen, XXII eta XXIII. dinastiako bere aurreko erregeetako edozein baino are boteretsuago bihurtuz.

"Mendebaldeko Buruzagi Handia" titulua hartu aurretik, erregetzarekin zerikusirik ez zuen titulua, Tefnakhtek, bere eragina hegoalderantz hedatzea lortu zuen, Menfis hartu eta Herakleopolis Magna setiatuz, azken hau, kushitar erregearen aliatua zelarik. Honek, Piyeren oposizio indartsuari aurre egin behar izatea eragin zuen, bereziki, Hermopoliseko gobernari zen Nimlotek Piyeren eraginetik desertatu eta Tefnakhtekin aliatu ondoren.

Egipto Ertainean gertatutako bi itsas borrokek, laster baieztatu zituzten Tefnakhten koalizioaren aurrerakuntzak Pijeren lurraldean, kushitarrek Menfis laster berreskuratu zuten arren. Zenbait kanpainaren ondoren, Tefnakhten aliatuek, Piyeren aurrean amore eman zuten, eta Tefnakht bakarrik geratu zen. Azkenik, kushitar erregearen mende geratu zen, eta leiala izango zitzaiola zin egin zion, baina haren aurrean aurkeztera uko egin zuen.

Gertaera hauek, Piyek Urte Berri egunean eraikitako Garaipenaren Estela Handian grabatuak daude, bere erregealdiaren hogeita batgarren urtean. Handik gutxira, Pije bere etxera itzuli zen, Gebel Barkalen, Kusheko erresuman, eta ez zen sekula gehiago Egiptora itzuli.

Porrot hau gora-behera, Tefnakht, bere eskualdeko gobernari bezala mantendu zen, eta denbora bat igaro ondoren, deltaren eskualde osoan, Behe Egipton, bere boterea berrestea lortu zuen.

Erreferentziak

↑ (it) P.R. Del Francia, Di una statuette dedicate ad Amon-Ra dal grande capo dei Ma Tefnakht nel Museo Egizio di Firenze : Atti del V Convegno Nazionale di Egittologia e Papirologia, Firenze, S. Russo, 2000, p. 94.

Aurrekoa
Iuput II.a

Egiptoko faraoia
K.a. 740-K.a. 718 XXIV. dinastia

Ondorengoa
Bakenrenef

Datuak: Q459201
Multimedia: Tefnakht / Q459201

[1] (it) P.R. Del Francia, Di una statuette dedicate ad Amon-Ra dal grande capo dei Ma Tefnakht nel Museo Egizio di Firenze : Atti del V Convegno Nazionale di Egittologia e Papirologia, Firenze, S. Russo, 2000, p. 94.

[1]