Tsundoku

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mesanotxe batean aurkitutako liburu-sorta.

Tsundoku (japonieraz: 積ん読) liburuak eskuratu eta irakurri gabe pilatzearen fenomenoari deitzen zaio.[1][2] Bibliomaniaren efektu gisa ulertzen da, etxeko txoko guztietan gertatu daiteke, baina ohikoena mesanotxeko liburu-pilaketa izan ohi da.[3]

Terminoa Meiji aroan (1868–1912) sortu zen, argot japoniar gisa.[4] Ts-oku (gerorako prest dauden gauzak pilatzea) eta dokusho (irakurketa-orrietan) elementuak konbinatzen ditu. Hitza ingelesezko hainbat hiztegietan (Collins hiztegian, adibidez) sartzeko iradokizunak daude.[4] Gauzak bildumatzeko joera orokortuarekin ere lotu izan da (tazak, bidaia-opariak...), baita kontsumo gizarteko joerarekin. Amazon liburuak saltzen hasi izana ere gizakiak objektu honekiko duen fetixismo kontsumistarekin lotu izan duenik ere bada.[5] Jesús Matosen ustez, liburu bat erosteak irakurtzeak baino esfortzu gutxiago eskatzen du, eta horrek desoreka sortzen du.[5]

Bitxikeria gisa ulertzeaz gain, bada gaixotasun moduan ere ulertzen duenik: kontrolik gabeko pilaketaren gaitza da kasu horretan.[6] Japonen, jatorrizko kontzeptuaren herrian, konnotazio negatiboko hitza da, gauzak erdizka uzten dituen eta ondasunak pilatzen dituen pertsonarekin lotzen da kulturalki.[7] Etxean gauzak pilatzearen Diogenes sindromearen aldaera literarioa ere deitu izan zaio.[8]

Aurkako joera bultzatzeko, famatua da Marie Kondok garatutako sistema, ondasun material gutxiko etxea sustatzeaz gain, asko jota, etxean 30 liburu izatea komeni dela esan izan ohi du.[9]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Jauregi, Itsaso. (2023-11-15). «Pilatutako literatura dorreak» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-11-15).
  2. «Dokuteka: Zer da 'tsundokua'?» www.ikasbil.eus (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  3. «Zuk ere tsundoku egiten duzu?» EITB 2022-01-31 (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  4. a b "Tsundoku," the Japanese Word for the New Books That Pile Up on Our Shelves, Should Enter the English Language. Open Culture 24 July 2014.
  5. a b (Gaztelaniaz) Carpallo, Silvia C.. (2019-04-20). «Tsundoku: la teoría (anti Marie Kondo) que explica por qué compramos cosas que nunca usamos» S Moda EL PAÍS (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  6. (Gaztelaniaz) «¿Eres un maestro del tsundoku sin saberlo? (estás en buena compañía)» BBC News Mundo (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  7. (Gaztelaniaz) Martí, Por Rosa. (2021-10-02). «Si acumulas libros y no los lees, los japoneses tienen una palabra para eso: eres "Tsundoku"» Esquire (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  8. (Gaztelaniaz) lectura 1056, Otras páginas 1 Minuto de. (2015-05-20). «Tsundoku o el Diógenes literario» Koratai (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).
  9. (Gaztelaniaz) Nast, Condé. (2019-01-18). «Marie Kondo dice que puedes tener más de 30 libros. Pero con una condición» GQ España (Noiz kontsultatua: 2022-12-17).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]