Txikipedia:Bilbo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Datuak, labur
🏴  LurraldeaBizkaia
👨‍👨‍👦‍👦  Biztanleak346.096
🔎  Azalera41,6 kilometro koadro
🌄  Altuera19 metro
Map

Bilbo (gaztelaniaz eta ofizialki Bilbao) Bizkaiko hiriburua da. 345.110 biztanle zituen 2017. urtean. Bertako jendeari bilbotarra esaten zaio.

Gorabeherak izenarekin[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbo du gaur egungo euskal izena, Euskaltzaindiak 1979an hala arautu baitzuen. Bilbao gaztelaniaz gorde den euskal izen zaharra da.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbo zabalaren hedadura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbok 41 kilometro koadro ditu, baina Bilboaldeak 375 kilometro koadro ditu: Muskiztik Galdakaora hedatzen da mendebaldetik ekialdera, eta Plentziatik Alonsotegira eta Arrigorriagara iparraldetik hegoaldera. Ingurune horrek ia milioi bat biztanle biltzen ditu guztira: Bizkaiko biztanleriaren hiru laurden baino gehiago.

Barrutiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbok barruti hauek ditu: Basurtu-Zorrotza, Abando, Errekalde, Deustu, Uribarri, Otxarkoaga-Txurdinaga, Begoña eta Ibaiondo.

Ibaizabal ibaia

Mendiak eta ibaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Inguruan mendi hauek ditu: Pagasarri, Artxanda eta Arnotegi.

Hiria Ibaizabal ibaiak zeharkatzen du. Beste hainbat erreka ere badaude hirian, baina lurperatuta.

Bilbo 1970 inguruan
Otxarkoaga auzoa

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1300an lortu zuen hiri izaera, Diego Lopez Harokoak (orduko Bizkaiko jaunak) emandako tituluari esker.

Unamuno plaza

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2016an 343.000 biztanle inguru zituen.

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zerbitzuen sektorea da nagusi hirian, eta turismoak hazkundea eduki du azken urteetan. Baina XX. mendean industriak garrantzia handia eduki zuen Bilbon.

Izosaki atea eta Zubizuri

Politika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019ko hauteskundeen ondorioz, Juan Mari Aburto da Bilboko alkatea.

Azpiegiturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Garraioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira Bilbok dituen garraiobide batzuk:

  • Metroa
  • Tranbia
  • Artxandako funikularra

Euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbotarren %25 inguru euskalduna da.

Guggenheim museoa

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Museoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbon museo garrantzitsuak daude: Arte Ederren Museoa eta Guggenheim Museoa, adibidez.

Musika taldeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbon musika talde eta musikari ezagun asko daude eta egon dira: Oskorri, Kepa Junkera, Doctor Deseo, MCD, Zea Mays...

San Anton eliza

Kirola[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Taldeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriko kirol talde ezagunenak hauek dira:

Eraikin garrantzitsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • San Anton eliza. XVI. mendeko eraikina
  • Erriberako merkatua. 1929an egindakoa.
  • Done Jakue katedrala. XIV eta XVI. mendeen artean eraikia.

Bilbotar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]