Wikipedia, Entziklopedia askea

Pupa

Marigorringo bat pupatik irten eta gero

Pupa intsektu batzuen bizitzako fase bat da. Intsektuak obiparoak dira, hau da, arrautzak erruten dituzte ugaltzeko. Intsektu askok lau etapa igarotzen dituzte guztiz garatzeko: arrautza, larba, pupa eta imagoa. Hau da, arrautza garatu eta larba bihurtzen da; gero, larba pupa bihurtzen da eta, azkenik, pupa imago bihurtzen da, intsektu heldu, alegia.

Pupa fasean, intsektuaren larba kusku edo krisalida izeneko estalki batean biltzen da, babestuta egoteko. Pupa lurpean sartuta, adar batetik zintzilik edo uretan flotatzen egon daiteke, intsektu motaren arabera.

Estalki horren barruan, intsektua oso geldirik egoten da oro har, eta ez du jaten. Lotan egongo balitz bezala da; baina, benetan, hazi egiten da eta aldaketa harrigarriak izaten ditu. Bere organoak, gorputz-adarrak eta heldua izateko behar dituen beste hainbat gorputz-atal aldatu eta hazi egiten dira. Intsektua bere gorputza guztiz berreraikitzen ariko balitz bezala da. Lehenbizi hegalak osatzen ditu, gero hankak, burua eta gorputza. Hau guztia pupa fasearen barruan gertatzen da. Ondoren, intsektua guztiz hazi eta garatu denean, heldu bilakaturik ateratzen da kuskutik. Tximeleta baten kasuan, adibidez, kolorezko hegalak dituen tximeleta eder bilakaturik aterako da. Burruntzi baten kasuan, hegal distiratsuak dituen burruntzi bilakaturik aterako da.