Edukira joan

Valentziako zezen-plaza

Koordenatuak: 39°28′00″N 0°22′35″W / 39.46667°N 0.37625°W / 39.46667; -0.37625
Wikipedia, Entziklopedia askea
Valentziako zezen-plaza
Kultura ondasuna
Kokapena
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Valentziako Erkidegoa
ProbintziaValentziako probintzia
Valentziar Herrialdeko eskualdeakValentziako eskualdea
UdalerriaValentzia
District of ValenciaEixample
AuzoRuzafa
Koordenatuak39°28′00″N 0°22′35″W / 39.46667°N 0.37625°W / 39.46667; -0.37625
Map
Historia eta erabilera
Berrikuntza 1926
Kontzentrazio-esparrua 1939
Berreraikuntza 1946
Berrikuntza 1967
Inaugurazioa1859ko ekainaren 22a
Edukiera12.000
Arkitektura
ArkitektoaSebastián Monleón y Estellés
EstiloaArkitektura neoklasikoa
Ondarea
BICRI-51-0004917
300

Valentziako zezen-plaza Turiako hiriburuko Zabalgune barrutiko zezen-plaza da, 1859an inauguratu zutena. Falletan Feria ezaguna egiten dute bertan.[1]

Espainiako zezen-plaza handienetako bat da, 47,5 metroko diametroa eta 108 metroko kanpoko diametroa izanda. 12.884 eserlekutarako edukiera du.[2]

Sebastián Monleón Estellésen 1859ko jatorrizko obrak ageriko adreiluzko lau galeria arkupedun kanpoaldea du, beheko solairuan arku apalduak eta goiko hiru galerietan zirkuluerdiko arkuak dituena. Goiko galerien gainean harrizko balaustrada bat dago, antolaketa klasiko batean. Estilo neoklasikoan eraiki zuten, doriar sinplean zehazki, erromatar arkitektura zibilean, Flaviar anfiteatroan (Koliseo) edo Nimesko anfiteatroan (Frantzia) inspiratua.[1] Berrogeita zortzi aldeko gorputz poligonaleko higiezina da, 17,50 metroko garaiera eta 52 metroko barne-diametroa ditu, sostengu-egitura eta ageriko adreiluzko akaberak ditu estilo neomudejarrean. Obran, oro har, adreilua eta zura erabiltzen dira, baina oso goiz erabiltzen dira burdinurtuzko zutabeak, palkoen eremuari gardentasun funtzionala ematen diotenak.

60ko hamarkadan, Luis Albert arkitektoak erreforma bat egin zuen hondarra murrizteko, hesiak irabazteko, zurezko eserlekuak zementuz aldatzeko, goragaleak handitzeko eta komunak eraberritzeko. Gainera, leihatilak eraiki ziren eta Xativa plaza eta Alacant kaleetatik bereizten zuen hesia kendu zen, eraikinaren monumentaltasuna nabarmentzen zuen espazio gardena askatuz. Eserlekuak hasierako 16.800 ikusle ingurutik egungo 12.884ra murriztu ziren.[3]

1995ean Manolo Montoliuren monumentua inauguratu zen ate nagusian. 1992ko maiatzaren 1ean, Atanasio Fernándezeko zezen batek Manolo Montoliu hogeita hamazortzi urteko banderillero valentziarra hil zuen adarkada batez, Sevillako Maestranza zezen-plazan. Manolo Montoliu banderilleroa oso maitatua izan zen Valentziako zezen-zaletasunarengatik, bere garaian erreferentetzat eta zezenketan legendatzat hartua.[4]

Zezen-ikuskizunetarako ez ezik, bufo-zezenketarako, Fallak erretzeko, kirol- eta aisialdi-ekitaldietarako eta kultura- eta musika-ikuskizunetarako ere erabili izan dute plaza.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b «Magacine» El Mundo (626): 32. 2011-9-26.
  2. Diario Mercantil de Valencia 1859-6-18.
  3. (Gaztelaniaz) «La plaza de toros, testigo de la vida cotidiana de Valencia» Periódico El Levante 2009/06/07.
  4. (Gaztelaniaz) Montoliu, la mejor plata valenciana. 2017-02-25.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Arkitektura Artikulu hau Arkitekturari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.