Zarauzko euskal jaiak

Zarauzko euskal jaiak
Mota	jai
Egun	Irailaren 9
Herrialdea	Espainia

Zarauzko euskal jaiak Zarautzen ospatzen den jai garrantzitsuenetako bat da, irailaren 9an, Arantzazuko Ama Birjinaren egunean. Euskal jaien artean ezagunenetako bat da.

Egun hauetan, kaleak dantzari taldeez (euskal dantzariak) betetzen dira, bertako txistu eta beste instrumentu batzuekin batera. Gainera, Zarauzko Musika Plazan zen San Pelaio auzoan erromeriak antolatzen dira. Ohituraz, baserritar jantziekin apaindu ohi da jendea.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1924an sortu ziren^[1], turistek herrian egiten zuten egonaldia luzatzeko asmoz, eta sustrai herrikoi handiak lortu dituzte, eta euskal jai tradizioen zati handi bat biltzen dute. Egun horietan, herritarrak eskualdeko jantziekin janzten dira, euskal tradizio herrikoiak berreskuratzeko asmoz.

Hitz horiek erakusten duten bezala, Mauricio Flores Kaperotxipi margolari zarauztarra izan zen, 1924ko irailaren 9an, euskal usadio eta ohituretan sustraitutako Euskal Jaia sortzeko ideia izan zuena. Berehala batu zitzaizkion ideia horri Jose Zinkunegi medikua, ikolas Mugika margolaria eta Bonifacio Etxegarai idazlea.

Sortzaileen bizitzei buruzko xehetasunek erakusten dute kultur jardueretan parte hartzen zuten guztiak zirela parte hartzen zutenak; esate baterako, Zarauzko La Reja'' gizartean biltzen ziren denak, eta, dirudienez, eragin eta indar berezia izan zuen Zarauzko bizitza sozial eta kulturalean Primo de Riveraren diktaduran.

Horrelako festa bat urtetik urtera intentsitate handiagoz prestatu ahal izateko, ez zen nahikoa antolatzaile batzuekin; beraz, Zarauzko Udalak emandako baimenaz gain, ezinbestekoa izan zen bertako biztanle guztiek parte hartzea. Izan ere, sariak erosteko dirua ematen zuten, programak eta kartel dotoreak leku guztietan zabaltzen zituzten eta, aldi berean, lehiaketetan parte hartzen zuten beren kopetako izerdiarekin, gurdiak prestatuz, euskal usadioak antolatuz eta giroa etengabe musika eta dantzekin alaituz.

Aldaketarik sakonena, ordea, 60ko hamarkadan gertatu zen, ordura arte irailaren 9an ospatzen zen Euskal Jaia astebetez ospatuko baitzen, EUSKALZALEAK taldearen ekimenari esker. Horrela sortu ziren Euskal Astea eta Umeen Euskal Eguna. Azken hau, irailaren 9aren aurreko igandean ospatzea erabaki zen, eta, beraz, data bien arteko tartea, Euskal Asteari eskainiko zitzaion.