Bulkanizazio
Bulkanizazioa sufreak (edo beste bulkanizazio-eragileren batek) kautxuarekin edo plastikoarekin egiten duen erreakzio kimikoa da. Polimero-kateen arteko lotura gurutzatuak sortzen dira, eta polimeroaren sendotasuna eta erresistentzia areagotzen dira. Charles Goodyearrek nahi gabe aurkitu omen zuen 1839an, sufre- eta kautxu-ontzi bat berogailu baten gainean iraultzean. Nahasketa hori gogortu egin zen eta iragazgaitz bihurtu zen, Vulkanoren omenez bulkanizazio deitu zion hark. Hala ere, zenbait ikerketak erakusten dutenez, bulkanizazioaren antzeko prozesu bat, baina material organikoen erabileran oinarritua (izerdiak eta beste landare-estraktu batzuk), olmeka-kulturak erabili zuen 3.500 urte lehenago, kolonaurreko garaiko pilota mesoamerikarreko jokorako hule-pilotak egiteko.
Bulkanizazioan, hurbileko polimero lineal paraleloak gurutzatze-zubiak dira. Azken emaitza kautxuzko molekula elastikoak luzapen handiagoarekin edo txikiagoarekin lotzen direla da. Horrek kautxu egonkorragoa, gogorragoa, askoz iraunkorragoa, eraso kimikoarekiko erresistenteagoa eta elastikotasun naturala galdu gabe eratzen du. Materialaren gainazal itsaskorra metalera edo substratu plastikoetara itsasten ez den gainazal leun bihurtzen du.
Bulkanizazioa prozesu itzulezina da, eta gogor kontrastatu behar da polimero moderno gehienen portaera ezaugarritzen duten prozesu termoplastikoekin. Prozesu itzulezin horrek kautxu onduak material termoegonkor gisa definitzen ditu (ez dira beroarekin urtzen) eta termoplastikoen kategoriatik ateratzen ditu (polietilenoa eta polipropilenoa, esaterako).
Eskuarki, gurutzatze kimikoa sufrearekin egiten da, baina badira beste teknologia batzuk ere, hala nola peroxidoetan oinarritutako sistemak. Eragile azeleratzaile eta atzeratzaileekin konbinatuta erabiltzen dira.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q188631
Multimedia: Vulcanization / Q188631