Carmen Guillén Lorente

Wikipedia, Entziklopedia askea
Carmen Guillén Lorente
Bizitza
JaiotzaMazarrón, 1988 (35/36 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaMurtziako Unibertsitatea
Jarduerak
Jarduerakcontemporary historian (en) Itzuli, ikertzailea eta dozentea

Carmen Guillén Lorente (Mazarrón, Murtzia, 1988) murtziar historia garaikideko doktorea, ikertzailea eta irakaslea da.[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txikitatik bokazio bikoitza izan zuen: historia eta medikuntza. Arrazoi pertsonalak eta familiarrak zirela eta, hasiera batean medikuntzara bideratu zituen ikasketak. Optikan eta Optometrian diplomatu zen Murtziako Unibertsitatean (UMU), eta Zientziaren Historiaren Arloko irakasle elkartua da, Medikuntza Zientzien sailean.

Gero, unibertsitate berean, Historian graduatu eta Historia Sozial Konparatuko Masterra egin zuen. Historia garaikideko doktorea da UMUn, eta cum laude kalifikazioa lortu zuen doktorego-tesia aurkeztu zuen:[2] El Patronato de Protección a la Mujer: prostitución, moralidad e intervención estatal durante el franquismo (2018).

eta helburu bikoitza lortu zuen:[3]

"alde batetik, Emakumea Babesteko Patronatuak gizarte frankistan duen garrantzia azpimarratu, emakumeen portaera morala eraikitzeko funtsezko elementu gisa, eta, bestetik, frankismoan prostituzioari buruz azterlan bat egin, emakumeek garai horretan jasandako errepresio sexuala nabarmenduz eta sexualitate maskulinoarekiko desberdintasun nabarmenak azpimarratuz". 

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Medikuntza Graduan eta Hezkuntza eta Museoetako Unibertsitate Masterrean eskolak ematen ditu. Ondarea, Nortasuna eta Kultur Bitartekaritza, Gaztela-Mantxako Unibertsitatean hasi zuen ikerketa-karrera.[1]

Testuinguru zabal batean, historia soziala eta pertsonengan duen eragina dira bere intereseko eremu nagusiak. Frankismoaren garaiko emakumeen errepresioa eta XX. mendearen lehen hereneko erotismoaren kulturen azterketa dira haren ikerketa-arloetako bi.[4]

Guillének frankismoan prostituzioari buruzko doktore-tesia egiteko asmoa zuen, baina zailtasun handiak izan zituen dokumentu-iturriak lortzeko. Dokumentazio-bilaketa horretan, Emakumea Babesteko Patronatuarekin topo egin zuen behin baino gehiagotan, Patronatu hori zegoenik ere ez zekienean, eta haren ikerketa horrexetan zentratu zuen, hasierako aztergaia aldatuz.[5]

Emakumearen Babeserako Patronatua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Frankismoa oso burokratikoa izan zen arren, Guillén patronatuari buruzko informazioa ematen zioten iturriak ikertzen hasi zenean, oso zaila gertatu zitzaion horietara iristea. Patronatuaren egitura, batzar nazional bat ez ezik, hainbat probintzia-batzarrekin ere artikulatzen zenez, ez zegoen dokumentazio guztia bilduta zuen artxibo bakar bat. Horrek zaildu egin zuen denbora eta lana, ikerketa egiteko behar ziren dokumentuak lortu arte.[5]

Azkenik, Gizarte Segurantzako Ministerioaren artxibo bat aurkitu zuen, eta bertan baieztatu zen mila kutxatik gora zeudela patronatuari zegozkion espedienteak, txostenak eta beste dokumentu batzuk. Baina gehienak galdu egin ziren, hogeita hamar bat besterik ez ziren geratu. Aipatu behar da, halaber, datuak babesteko legea dela eta, dokumentu batzuetarako sarbidea mugatuta zegoela. Sevillako eta Segoviako probintzia-batzarretako artxiboak izan ziren tesiaren dokumentu-iturri nagusiak.[5]

Emakumea Babesteko Patronatua frankismoaren erakunde zahar eta errepresiboenetako bat izan zen, baita ezezagunenetako bat ere XX. mendearen hasieran urte batzuetan egon bazen ere, frankismoak berreskuratu eta 1941. urtean jarri zuen martxan, eta 1984. urtera jarrait zuen, demokrazia heldu arte.[6] Guillének azaltzen duenez, bere helburua "eroritako emakumea eta erortzeko arriskuan dagoena berriz libratzea" zen.

Patronatu horren buru Justizia-ministroa zen, baina ohorezko presidentea Carmen Polo, Francisco Francoren emaztea. Egitura piramidala zuen, batzorde nazional batek eta probintzia-batzar batzuek osatua. Eraikinak erreformatorioak ziren, eta ordena erlijiosoek zuzentzen zituzten, nagusiki oblatak eta adoratrizak.

Gazteak patronatuan sartzen ziren polizia-ekintzaren bidez, auzi moralengatik edo familiaren ekimenez, haientzat onena zela uste baitzuten. Zentroko batez besteko egonaldia 6 hilabetetik 2 urtera bitartekoa zen, eta denbora horretan zehar sartu eta atera egiten ziren. Kartzela izan balitz bezala bizi ziren eta askatasunik gabe. Errepresioa eta doktrinamendu morala ziren tonika konstantea, pentsamendu ideal frankista inposatzeko xedearekin, sumisioa eta abnegazioa. Otoitz-orduak, etxeko lanak eta isiltasuna ziren emakume presoen helburua eta "barkamena" lortzeko ezartzen ziren jarduerak.[5]

Carmen Guillénen iritziz, patronatuaren sorrerak diktadura frankistaren ikuspegi tradizionalari erantzun zion, emakumeei zegokienez, eta moraltasunari buruzko legediaren hartzaile bakartzat jo zituen emakumeak. Ikertzaileak adierazi zuen, ordea, ez zela beharrezkotzat jo gizonezkoa babesteko patronatua sortzea, haren portaera moral zuzena zaintzeko, eta ez zela zigorrik ezarri prostituzioaren bezeroentzat.

Ikerketen aukeraketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Diruz lagundutako proiektu garrantzitsuenen artean, Klaus Schriewer UMUko Antropologiako katedradunarekin batera, parte hartu duen proiektu nagusienen artean dago.[1][7]

  • 2019-2022: Aspectos culturales de la integración europea (ACIE). Jean Monnet modulua. Education Audiovisual and Culture Executive Agency. Europako Erkidegoa.
  • 2017-2020: Historia cultural del Cementerio de Nuestro Padre Jesús. Murtziako Udala eta Antropologiako Murtziako Elkartea.
  • 2016 – 2018: Cultures of Securityː New Challenges for Europe..Jean Monnet modulua. Education Audiovisual and Culture Agency. Europako Erkidegoa.

Salvador Cayuela ikerlariarekin:

  • 2020-2023: Memoria y Experiencia de las Víctimas del Terrorismo para una mayor visibilidad en Europa (MEVIT), Erasmus+ Programaren barruan, 2020ko Proposamenen Deialdian. Europar Batasuna.

Geroko ikerketa-gaien artean gaixotasunak gizarte-eraikuntza gisa daude.[5]

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2023an IV. Gazte Zientzia Sariak.[4]
  • 2020rako Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Unitateak emandako doktorego-tesirik onenaren saria.[8]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c (Gaztelaniaz) Carmen Guillén Lorente – Camies. (Noiz kontsultatua: 2024-04-23).
  2. «EL ESTUDIO SOBRE EL PATRONATO DE PROTECCIÓN A LA MUJER OTORGA LA CALIFICACIÓN DE CUM LAUDE A CARMEN GUILLÉN» www.mazarron.es.
  3. Galdón, Marta García Carbonell, María Palau. (2023-06-07). «Carmen Guillén: “El Patronato controló la moral femenina a través de un sistema carcelario”» Pikara Magazine.
  4. a b S.L.L, Avatar Internet. «Carmen Guillén premiada en los IV Premios Científicas Jóvenes Lyceum» www.mazarronhoy.com.
  5. a b c d e Mancha, Universidad de Castilla-La. «UCLMdivulga» Universidad de Castilla - La Mancha.
  6. «Decreto de 6 de noviembre de 1941 por el que se organiza el Patronato de Protección a la Mujer» Boletín Oficial del Estado 20 de noviembre de 1941.
  7. (Gaztelaniaz) «FICHA PERSONAL- Carmen Guillén Lorente REDNISALDES» REDNISALDES (Noiz kontsultatua: 2024-04-23).
  8. Usuario, Super. (2020-11-27). «Carmen Guillén reconocida en el Día Internacional para la Eliminación de la Violencia contra las Mujeres» www.lavozdemazarron.com.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Guillén Lorente, Carmen (2020). Bulletin d’Histoire Contemporaine de l’Espagne [linean irakurri], 54, 2020ko uztailearen 1a, ed. El Patronato de Protección a la Mujer: prostitución, moralidad e intervención estatal durante el franquismo. doi:10.4000/bhce. 3117. 2024ko martxoaren 31n kontsultatua. 

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]