Susan Jane Cunningham

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Susan Jane Cunningham

Bizitza
JaiotzaVirginia, 1842ko martxoaren 23a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza1921eko urtarrilaren 24a (78 urte)
Hezkuntza
HeziketaVassar College (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria
Enplegatzailea(k)Swarthmore College (en) Itzuli

Susan Jane Cunningham (Virginia, AEB, 1842ko martxoaren 23a -1921eko urtarrilaren 24a) Swarthmore College sortzen eta garatzen lagundu zuen matematikari estatubatuarra izan zen.[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Virginian jaio zen, eta matematika eta astronomia ikasi zituen Maria Mitchellekin, Vassar Collegen, ikasle berezi gisa 1866-1867 bitartean. Harvardeko Unibertsitatean, Princetongo Unibertsitatean, Cambridgeko Newnham Collegen, Greenwicheko Behatokian (Ingalaterra) eta Williams Collegen ere ikasi zituen gai horiek.[1]

1869an Swarthmore Collegeko matematika eta astronomia sailetako sortzaileetako bat bihurtu zen, eta bi dibisioak zuzendu zituen 1906an erretiroa hartu zuen arte.[2] Swarthmore-ko astronomiako lehen irakaslea izan zen eta matematikako irakaslea unibertsitatean 1871tik aurrera.[1][3] 1888an Matematika Departamentuko zuzendari bihurtu zen, eta urte horretan baimena eman zitzaion Swarthmoreko lehen behatokia planifikatu eta hornitzeko -Cunninghameko Behatokia bezala ezagutu izan zen beti-, astronomia saila hartzen zuena, eta bertan bizi izan zen erretiroa hartu zuen arte. Eraikina oraindik campusean dago, nahiz eta jada ez den behatoki gisa erabiltzen, eta orain Cunningham Eraikina bezala ezagutzen da.[1][3]

Cunningham 1921eko urtarrilaren 24an hil zen bihotz-gutxiegitasunak jota. Haren hileta-elizkizuna campusean egin zen, Swarthmore College Meeting Housen, eta bertan izan ziren pertsona ospetsu asko, hala nola William C. Sproul Pennsylvaniako orduko gobernadorea eta Edward Martin Pennsylvaniako Estatuko Osasun Ordezkaria.[4]

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1888an, Cunninghamek Swarthmoreko Unibertsitateak emandako zientzietako lehen Honoris causa doktoregoa jaso zuen.[2]

1891n New York Mathematical Society-rekin bat egin zuen lehen sei emakumeetako bat izan zen, geroago American Mathematical Society bihurtu zena.[5] Lehena Charlotte Angas Scott izan zen, eta beste laurak Smith Collegeko Mary E. Byrd, Vassar Unibertsitateko Mary Watson Whitney, Wellesley Collegeko Ellen Hayes eta Amy Rayson, New Yorkeko eskola pribatu batean matematika eta fisika irakatsi zituena.[5]

Cunningham Ozeano Bareko Astronomia Elkarteko kide ere izan zen 1891tik, baita Britainiar Astronomia Elkarteko kide sortzailea ere, 1890ean, 1908ko irailean dimisioa eman zuen arte.[6]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c d «Susan Jane Cunningham» mathwomen.agnesscott.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
  2. ↑ a b (Ingelesez) Schlup, Leonard C.; Ryan, James Gilbert. (2003). Historical Dictionary of the Gilded Age. M.E. Sharpe ISBN 978-0-7656-2106-1. (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
  3. ↑ a b «The Cunningham Building: Swarthmore's Other Observatory» www.sccs.swarthmore.edu (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
  4. ↑ «archive.ph» archive.ph (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
  5. ↑ a b (Ingelesez) Duren, Peter L.; Askey, Richard; Merzbach, Uta C.; Merzbach, Uta; Edwards, Harold M.. (1988). A Century of Mathematics in America. American Mathematical Soc. ISBN 978-0-8218-0130-7. (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
  6. ↑ (Ingelesez) «Staff : WHO WE ARE : Astronomical Society of the Pacific» astrosociety.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-05).
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Susan_Jane_Cunningham&oldid=9637790"(e)tik eskuratuta