1923ko Egiptoko konstituzioa

1923ko Egiptoko konstituzioa
Mota	konstituzio
Data	1923ko apirilaren 19a
Herrialdea	Egipto

1923ko Egiptoko konstituzioa herrialde horretako konstituzioa izan zen 1923 eta 1952 artean. 1930eko konstituzioak ordezkatu zuen 5 urtez 1930eko urritik aurrera, 1935eko abenduan berrezarri aurretik^[1]. Botereen banaketan eta haien arteko lankidetzan oinarritutako ordezkaritza-sistema parlamentarioa hartu zuen. Egiptoko Parlamentua bi ganberako sistema bat zen, Senatuak eta Diputatuen Ganberak osatua.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen Mundu Gerra amaitu ondoren, 1919an Egiptoko Iraultza piztu zen, askatasuna, independentzia eta demokrazia eskatzen zituena. Iraultza honek 1922ko otsailaren 28ko independentzia deklarazioa ekarri zuen, Egipto Estatu independente bezala onartuz (erreserba batzuekin) eta Egiptok protektoratu britainiar bezala zuen estatusari amaiera emanez.

Bere estatus berrian oinarrituta, Egiptok konstituzio bat behar zuen. Egipto independente berriko lehen ministroak, Abdel Khalek Sarwat Pashak, 1922ko apirilaren 30ean, 30 kideko komite bat osatu zuen, Konstituzioari buruzko Komitea, konstituzio bat idazteko. Bertako kideak pentsalariak, legelariak, zientzialariak, erlijiosoak, politikari moderatuak, lurjabeak, merkatariak eta finantzariak ziren^[2]. Wafdek, herrialdeko mugimendu politiko ezagunenak, uko egin zion batzordean parte hartzeari. Fuad I.a erregea ez zegoen ados laster herria boterearen iturri bihurtuko zuen konstituzio batekin. Ez zuen aldarrikatu batzordeak egindako eta Sarwatek proposatutako eratze-proiektua. 1922ko azaroaren 30ean Sarwatek dimisioa eman ondoren, konstituzioari buruzko bi kabinete eta eztabaida gogorrak behar izan ziren, erregeak 1923ko apirilaren 19an aldarrikatu zuen arte.

1952ko Egiptoko iraultzara arte izan zen lege nagusia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ (Ingelesez) Smith, Harvey Henry. (1970). Area Handbook for the United Arab Republic (Egypt). U.S. Government Printing Office (Noiz kontsultatua: 2023-04-19).
↑ Rāfiʻī, ʻAbd al-Raḥmān.; رافعي، عبدالرحمن.. (1987-<1989>). Fī aʻqāb al-thawrah al-Miṣrīyah : thawrat sanat 1919. (al-Ṭabʻah 4. argitaraldia) Dār al-Maʻārif ISBN 9770220492. PMC 20295946. (Noiz kontsultatua: 2023-04-19).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q2898743
Multimedia: Egyptian Constitution of 1923 / Q2898743

[1] (Ingelesez) Smith, Harvey Henry. (1970). Area Handbook for the United Arab Republic (Egypt). U.S. Government Printing Office (Noiz kontsultatua: 2023-04-19).

[2] Rāfiʻī, ʻAbd al-Raḥmān.; رافعي، عبدالرحمن.. (1987-<1989>). Fī aʻqāb al-thawrah al-Miṣrīyah : thawrat sanat 1919. (al-Ṭabʻah 4. argitaraldia) Dār al-Maʻārif ISBN 9770220492. PMC 20295946. (Noiz kontsultatua: 2023-04-19).

[1]

[2]