2022ko Brasilgo hauteskunde orokorrak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Infotaula eleccions2022ko Brasilgo hauteskunde orokorrak
Gertaera-data2022ko urriaren 2a
Motahauteskunde multzoa
Hautatu duen karguaBrasilgo presidente. Izendapenaren iraupena: 4 urte
Brasilgo diputatu. Izendapenaren iraupena: 4 urte
Brasilgo senatari. Izendapenaren iraupena: 8 urte
A Brasilgo presidente Edit the value on Wikidata
Hauteslego156.453.354 Edit the value on Wikidata
123.682.372
   79.05٪
Ehuneko-puntu 0.63
B Brasilgo diputatu Edit the value on Wikidata
Hauteslego156.446.127 Edit the value on Wikidata
123.679.629
   79.06٪
Ehuneko-puntu 0.35
Baliozko boto kopurua    Boto zuri kopurua 1.964.764   Baliogabeko boto kopurua 3.487.847
Hauteskunde emaitza Edit the value on Wikidata Edit the value on Wikidata
 ← 2018 (en) ItzuliBrasil 2026 (en) Itzuli  → 

2022ko urriaren 2an hauteskunde orokorrak egin ziren Brasilen, presidentea, presidenteordea, Kongresu Nazionala, federazio-unitate guztietako gobernadoreak, gobernadoreordeak eta batzar legegileak aukeratzeko, eta Fernando de Noronhako Barrutiko Kontseilua hautatzeko. Estatu batzuetan presidente edo gobernadore izateko hautagai bakar batek ere ez zuenez jaso baliozko botoen erdia baino gehiago lehenengo txandan, bigarren txanda bat antolatu zen 2022ko urriaren 30erako postu horietarako. Hauteskunde Auzitegi Nagusiak Luiz Inácio Lula da Silva presidente ohia proiektatu zuen hauteskundeen irabazle gisa, Jair Bolsonaro eskuin muturreko presidentea garaituz.

Bolsonaro berriz hautatzeko hautagaia izan zen. 2018an hautatu zuten Alderdi Sozial Liberaleko hautagai, baina 2019an utzi zuen alderdi hori, eta, haren agintaldian, ministro askoren dimisioa edo kaleratzea jaso zuen. Brasilerako Aliantza sortzeko ahalegin huts baten ondoren, Alderdi Liberalarekin elkartu zen 2021ean. 2022ko hauteskundeetarako, Walter Braga Netto hautatu zuen presidenteordearen alderdi beretik, Hamilton Mourão lehendakariorde titularraren ordez. Lulak hauteskundeen aurreko inkestetan zuen abantailari erantzunez, Bolsonarok hauteskunde-iruzurraren salaketa goiztiarrak egin zituen. Behatzaile askok gezurrezkotzat jo zituzten alegazio horiek, eta kezka agertu zuten: Bolsonarok aukera hori erabili ahal izango zuela hautaketaren emaitza inpugnatzeko edo autokolpe bat gauzatzeko, Donald Trumpek 2020an egindako lehendakaritza-hauteskundeak ezeztatzeko egindako saiakerak islatzen dituen estrategia batean.

Langileen Alderdiako Lulak, 2002an hautatua eta 2006an berriro ere hautatua, hirugarren agintaldirako hautagaia izan zen. Alderdi bereko ondorengoa, Dilma Rousseff presidente ohia, 2010ean aukeratu eta berriz aukeratu zuten 2014. urtean, baina kargutik kendu zuten 2016. urtean, jokaera administratibo okerragatik. 2018an, Lularen hautagaitza saiakera baztertu egin zuten, 2017an ustelkeria-karguengatik zigortu eta atxilotu zutelako. Zenbait epai judizialen ondorioz kartzelatik atera zen 2019an, eta, ondoren, kondena deuseztatu eta 2021erako eskubide politikoak berreskuratu zituzten. 2022ko hauteskundeetarako, Lulak Geraldo Alckmin hautatu zuen presidenteorde, 2006an eta 2018an Brasilgo Alderdi Sozialdemokratako lehendakarigai izandakoa, baina Brasilgo Alderdi Sozialistan afiliatu zena 2022an.

Lehen bozketan, Lulak botoen % 48,43 eskuratu zituen eta Bolsonarok % 43,2. Brasilen karguan zegoen presidente batek baino boto gehiago lortzen zituen lehen hautagaia izan zen. Lulak lehen txandan aukeratzera hurbildu zen bitartean, bi hautagai nagusien arteko aldea iritzi-inkestek iradokitakoa baino hurbilagoa izan zen. Hala ere, Lularen botoa izan zen bigarren emaitzarik onena Langileen Alderdiarentzat, 2006an Lulak berak osrtutako % 48,61eko errekorrak bakarrik gainditua. Lulak Bolsonaro garaitu zuen bigarren txandan, eta botoaren %50,9 eskuratu zuen, Bolsonaroren %49,1ari aurre eginez. Bolsonaroren porrotaren ondorioz, bigarren agintaldi baterako hautaketa bat galdu zuen lehen brasildar presidentea izan zen, 1997an berriro hautatzeko eskubidea konstituzioan ezarri zenetik.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]