Anna Gottlieb
| Anna Gottlieb | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Viena, 1774ko apirilaren 29a |
| Herrialdea |  Austria |
| Heriotza | Viena, 1856ko otsailaren 4a (81 urte) |
| Hobiratze lekua | St. Marx Cemetery (en)  |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | opera abeslaria, aktorea eta antzerki aktorea |
| Ahots mota | sopranoa |
| Musika instrumentua | ahotsa |
  | |
Maria Anna Josepha Francisca Gottlieb (Vienan, 1774ko apirilaren 29a – 1856ko otsailaren 4a) austriar sopranoa izan zen. Lehen Pamina izan zen Mozarten Txirula magikoa operan.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Vienan jaio zen. Haren gurasoak aktoreak izan ziren, Nationaltheaterren antzerki-konpainia alemaniarrean lan egin zutenak, eta lau ahizpak familia-lanean hazi ziren, neskatotatik aktore lanetan.[1][2] Bost urte zituela egin zuen debuta Annak Burgtheater-en.[3] 12 urte bete eta gutxira (1786ko maiatzaren 1ean), Barbarinaren papera estreinatu zuen Mozarten Figaroren ezteietan. Hamabost urte zituela, Paul Wranitzkyren operan agertu zen Amanderen paperean. Oberón, Elfoen erregea. Ekoizpen honek Josepha Weber sopranoa aurkeztu zuen interprete nagusi gisa; sopranoa Mozarten koinatua zen eta geroago Gaueko Erreginaren papera estreinatu zuen Mozarten Txirula magikoan.
1789an Emanuel Schikaneder aktore eta enpresariak bere troupea Vienako Theater auf der Wieden-eko konpainia egoliarra izatea lortu zuenean, Gottlieb soprano bihurtu zen konpainian, hainbat Singspieletan abestuz. Mozartek Schikanederren konpainiarako Txirula magikoa konposatu zuenean, 17 urteko Gottlieb aukeratu zuen Paminaren paper nagusirako, bere ibilbideko pinakulua.[4]
1792an, Gottlieb Theater in der Leopoldstadt-era joan zen, eta han, 1803-17 urteetan, Carl Friedrich Henslerren zuzendaritzapean, bera izan zen konpainiaren oinarri nagusia (New Grove).[5] Lan parodiko batzuetan agertu zen, eta bere trebeziagatik miretsi zuten, soprano operistikoak satirizatzeko gai zelako. Esparru horretan esperientzia zuzena izan zuen. Leopoldstadt Theater-en izan zuen arrakastarik handiena Ferdinand Kauerren Das Donauweibchen (1798) lanean Huldaren paperean izan zen.[6] Bere karrera eten egin zen 1809 eta 1813 artean, gerra napoleonikoen ondorioz, eta agertokira itzuli zenean bere ahotsak gainbehera egin zuen. Zahartzean, pixkanaka rolak aldatu zituen, azkenean izaera handiko abeslari bihurtuz, adineko emakumearen pertsonaiak interpretatuz..[6]
1828an, Rudolf Steinkeller zuzendari berriak Leopoldstadt Theaterren kontrola hartu zuen, eta gainbeheran zegoen Anna kantaria kaleratu egin zuten.[3] Ez zuen aurreko enplegatzailearengandik inolako pentsiorik jaso, eta pobrezian hondoratu zen, eta alferrik apelatu zuen, Enperadorearen aurrean pentsio bat eman ziezaioten. .[3]
1842an, L. V. Frankl egunkari-editore batekin harremanetan jarri zen, "lehen Pamina" gisa aurkeztuz; Franklek dirua biltzeko kanpaina bat hasi zuen, eta, horri esker, Gottliebek Salzburgo bisitatu zuen, Mozarten monumentu bat bistaratzeko. Vienan Mozart ezagutu zuen azken kantari bizia izan zen.[3]
Gottlieb zahartuari iseka egin zioten, geroago, Wilhelm Kuheren 1896ko memorietan:[7]
"1842an, Mozarten oroitzapenean, emakume oso altu, fin eta xelebrea sartu zen han. Bat-batean, jendaurrean azaldu zuen bezala, 'Ni naiz lehen Pamina'... Bazirudien berak gutxienez Mozarten adinako txalazioa merezi zuela, mundu osoan beneratzeko".[8]
Gottlieb, ez zen inoiz ezkondu, 82 urte zituela hil zen Vienan, eta 1856ko otsailaren 6an lurperatu zuten Mozarten hilerri berean, Vienako San Marx hilerrian.[9]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Grove Encyclopedia of Opera, citado más abajo
- ↑ New Grove Dictionary of Music and Musicians, artículo "Anna Gottlieb"
- ↑ a b c d New Grove Dictionary
- ↑ Esta opinión se da, por ejemplo, en la Grove Encyclopedia of Opera
- ↑ musiklexikon (en alemán)
- ↑ a b Grove Encyclopedia of Opera
- ↑ Pianista y empresario, nacido en Praga. http://www.oxforddnb.com/view/article/55431?_fromAuth=1
- ↑ New Grove
- ↑ AWs, Gräberbuch St. Marx, II-C-3
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q85165
Multimedia: Anna Gottlieb / Q85165