Ataujia

Ataujia metalezko azal batean gubilez eginiko ildo batean zilarrezko edo urrezko hariak txertatzearen artisau teknika bat da, damaskinatuaren aurrekaria.^[1]^[2]

Izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ataujia at-tawsiya hitz arabiarretik dator (adornatzea); Errenazimendu garaian teknika asko hedatu zen, eta horren erakusgarri dira beste hizkuntzetan ere gorde izan diren zenbait arkaismo: tausia (italiarrez), atauxia (katalanez), tauchie (frantsesez), ataujía (espainiarrez), tauschierung (alemanez), tauxia (portugesez), eta tauzóvani (txekiarrez).^[3]

Teknika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ataujia zurgintzan erabiltzen den tarazea lanaren parekoa da, baina metalean eginik. Hau da: oinarrizko metal batean jangune bat egitea, jangune hori beste metal batez betetzeko.^[4]^[5]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zelten garaitik erabilia bazen ere,^[6] Al Andalus garaian indar handia hartu zuen, batez ere Toledon, arte hispaniar-arabiarraren ezaugarri bihurtzeraino.^[2] XVI. mendean oraindik ezaguna zen,^[1] baina gerora galdu egin zen. XIX. mendean artisau eibartarrek berreskuratu eta hobetu zuten,^[7] teknika berriari damaskinatu izena emanez.^[8] Azken honen hedapenarekin, ataujia hitza damaskinatuaren sinonimotzat hartzeko joera zabaldu da, baina espezialistek oraindik teknika biak ongi bereizten dituzte.^[9]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b «ARMAS DE CAZA - HUNTING GUNS: Página 1 - EL GRABADO, sus diferentes técnicas artesanales» ARMAS DE CAZA - HUNTING GUNS (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).
↑ ^a ^b Larrañaga, Ramiro. El damasquinado de Eibar. .
↑ (Gaztelaniaz) «ATAUJÍA» Etimologías de Chile - Diccionario que explica el origen de las palabras (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).
↑ Salin, Édouard. (1951). «Les techniques de la damasquinure en Gaule mérovingienne» Gallia 9 (1): 31–52. doi:10.3406/galia.1951.1292. (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).
↑ (Gaztelaniaz) AGUIRRE SORONDO, Antxon. (2008-07-18). «María Asunción Nogués. Damasquinado: Historia» www.euskonews.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).
↑ «Ve stopách předků - Keltoi - Boiohaemum - Boios Jak žili Keltové, Germáni, Slované, archeologie a archeoparky - 3.27 Kovotepectví - techniky - Tauzování» www.keltoi.cz (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).
↑ (Gaztelaniaz) Alonso, Juan Luis. (2009-03-15). «El damasquinado o damasquino de Toledo» Leyendas de Toledo (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).
↑ «ataujia | Eibarko euskara» www.eibarko-euskara.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).
↑ Laffineur, Robert. (1974). «L'incrustation à l'époque mycénienne» L'Antiquité Classique 43 (1): 5–37. doi:10.3406/antiq.1974.1729. (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q65037578

[:0-1] «ARMAS DE CAZA - HUNTING GUNS: Página 1 - EL GRABADO, sus diferentes técnicas artesanales» ARMAS DE CAZA - HUNTING GUNS (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).

[:1-2] Larrañaga, Ramiro. El damasquinado de Eibar. .

[3] (Gaztelaniaz) «ATAUJÍA» Etimologías de Chile - Diccionario que explica el origen de las palabras (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).

[4] Salin, Édouard. (1951). «Les techniques de la damasquinure en Gaule mérovingienne» Gallia 9 (1): 31–52. doi:10.3406/galia.1951.1292. (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).

[5] (Gaztelaniaz) AGUIRRE SORONDO, Antxon. (2008-07-18). «María Asunción Nogués. Damasquinado: Historia» www.euskonews.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).

[6] «Ve stopách předků - Keltoi - Boiohaemum - Boios Jak žili Keltové, Germáni, Slované, archeologie a archeoparky - 3.27 Kovotepectví - techniky - Tauzování» www.keltoi.cz (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).

[7] (Gaztelaniaz) Alonso, Juan Luis. (2009-03-15). «El damasquinado o damasquino de Toledo» Leyendas de Toledo (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).

[8] «ataujia | Eibarko euskara» www.eibarko-euskara.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-29).

[9] Laffineur, Robert. (1974). «L'incrustation à l'époque mycénienne» L'Antiquité Classique 43 (1): 5–37. doi:10.3406/antiq.1974.1729. (Noiz kontsultatua: 2019-07-04).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]