Avermectina

Avermectina
Mota	gai kimiko
Identifikatzaileak
Gmelin	50344

Avermectina konposatu organiko makrozikliko naturala da, lurzoruan bizi den Streptomyces avermitilis actinobacteriak ekoitzitakoa, akaroen, intsektuen eta helmintoen kontrako propietateak dituena.^[1]^[2] Zortzi avermectina mota isolatu dira, lau konposatu homologo pare zehazki, osagai nagusi bat («a») eta osagai minoritario bat («b») 80:20 eta 90:10 bitarteko proportzioan dituztenak.^[2] Bizkarroiek eragindako gaitzak tratatzeko hainbat botika sortu dira avermectinan oinarriturik, hala nola, ivermectina, selamectina, doramectina, eprinomectina, moxidectina eta abamectina.

Avermectina aurkitzeagatik jaso zuten 2015eko Medikuntzako Nobel saria William C. Campbellek eta Satoshi Ōmurak, "haren deribatuek goitik behera gutxitu baitzuten onkozerkosiaren eta elefantiasiaren intzidentzia, parasitoek eragindako beste gaixotasun askori aurre egiteko eraginkortasuna izateaz gain".^[3]^[4]

Erreferentziak

↑ Ōmura, Satoshi; Shiomi, Kazuro. Discovery, chemistry, and chemical biology of microbial products. Pure and Applied Chemistry, 79, 4, 2007, 581-591 orrialdeak, DOI: 10.1351/pac200779040581, degruyter.com (kontsulta data: 2020-4-8).
↑ ^a ^b Pitterna, Thomas, Cassayre, Jérôme, Hüter, Ottmar Franz, Jung Pierre M.J., Maienfisch, Peter, Murphy Kessabi, Fiona, Quaranta, Laura, Tobler, Hans. New ventures in the chemistry of avermectins. Bioorganic & Medicinal Chemistry, 17, 12, 15-06-2009, pàg. 4085–4095. DOI: 10.1016/j.bmc.2008.12.069, sciencedirect.com (kontsulta data: 2020-4-8).
↑ Galarraga Aiestaran, Ana. Medikuntzako Nobel Saria, zizare bizkarroiek eragindako gaitzen eta malariaren aurkako terapiak asmatu dituztenentzat. Elhuyar aldizkaria, 2015/10/05, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus (kontsulta data: 2020-3-22).
↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015. nobelprize.org (kontsulta data: 2020-4-8).

Kanpo estekak

Datuak: Q416170
Multimedia: Avermectins / Q416170

[1] Ōmura, Satoshi; Shiomi, Kazuro. Discovery, chemistry, and chemical biology of microbial products. Pure and Applied Chemistry, 79, 4, 2007, 581-591 orrialdeak, DOI: 10.1351/pac200779040581, degruyter.com (kontsulta data: 2020-4-8).

[sciencedirect-2] Pitterna, Thomas, Cassayre, Jérôme, Hüter, Ottmar Franz, Jung Pierre M.J., Maienfisch, Peter, Murphy Kessabi, Fiona, Quaranta, Laura, Tobler, Hans. New ventures in the chemistry of avermectins. Bioorganic & Medicinal Chemistry, 17, 12, 15-06-2009, pàg. 4085–4095. DOI: 10.1016/j.bmc.2008.12.069, sciencedirect.com (kontsulta data: 2020-4-8).

[3] Galarraga Aiestaran, Ana. Medikuntzako Nobel Saria, zizare bizkarroiek eragindako gaitzen eta malariaren aurkako terapiak asmatu dituztenentzat. Elhuyar aldizkaria, 2015/10/05, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus (kontsulta data: 2020-3-22).

[4] The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015. nobelprize.org (kontsulta data: 2020-4-8).

[1]

[2]

[3]

[4]