Basileako katedrala

Basileako katedrala
	Irudi gehiago
Kokapena
Estatu	Suitza
Suitzako kantonamendua	Basilea Hiria
Suitzako udalerria	Basilea
Koordenatuak	47°33′23″N 7°35′33″E / 47.55639°N 7.5925°E
Historia eta erabilera
Irekiera	1091
Erlijioa	Protestantismoa
Elizbarrutia	Roman Catholic Diocese of Basel (en)
Arkitektura
Estiloa	arkitektura gotikoa
Dimentsioak	67,3 () × 32,5 () × 65 () m ;
Ondarea
Kontaktua
Helbidea	Schützenstrasse 11
	Webgune ofiziala

Basileako katedrala (alemanez: Basler Münster) Suitzako Basilea hiriko eraikin garrantzitsuenetariko bat da. Eliza erromaniko estiloan eraiki zen baina 1356ko Basileako lurrikarak erdi erorita utzi zuen. Ondoren, Johannes Gmünd-ek berreraiki zuen, orduan gotiko estiloan. Hasiera batean katolikoa, gaur egun eliza ebanjeliko bat da, 152ean Basilean ezarri zen Erreforma protestantearen garaitik. Barruan Erasmo Rotterdamgoa eta Jakob Bernoulli daude lurperatuta, besteak beste.^[1]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Katedrala dagoen muinoa K.a. I. mendetik gutxienez eraikita egon zela uste da. XI. mendearen hasieran, Adalberto II.a gotzainak hiru habearteko katedral bat eraikitzea agindu zuen. Katedrala 1225 inguruan amaitu zen, erromaniko berantiarreko estiloan. Lurrikararen ondoren, bost dorre eta eraikinaren zati batzuk erori ziren, estilo gotiko berrian berreraiki zirenak, eta 1363an katedral berriaren aldare nagusia sagaratu zen. 1421ean Ulrich von Ensingen, Ulm eta Estrasburgoko dorreen eraikitzailea, iparraldeko dorrearen handitzeari ekin zion, 1429an amaitu eta 1500eko uztailaren 23an, hegoaldeko dorrearekin osatu zen, Hans von Nussdorfen eskutik. Ordutik hona hainbat berrikuntza txiki egin dira, ekialdeko kripta ixtea, esaterako, eta 1975ean berriro irekitzea.

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eraikinaren ezaugarri nagusiak fatxadako bi dorre eta erabilitako harearria. Dorreak garaiak dira: iparraldeko edo Georgsturm (San Jurgiren dorrea) 64,2 m. eta hegoaldekoa edo Martinsturm (San Martinen dorrea) 62,7 m. dituzte.