Edukira joan

Begoña Zubero

Aldatu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Begoña Zubero
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakBegoña Zubero Apodaca
JaiotzaBilbo, 1962 (61/62 urte)
Herrialdea Bizkaia, Euskal Herria
Hezkuntza
HeziketaMadrilgo Complutense Unibertsitatea
School of Visual Arts (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakartista eta argazkilaria
bzubero.es

Begoña Zubero Apodaca (Bilbo 1962) bizkaitar argazkilaria da, eta laurogeiko hamarkadaz geroztik memoria historikoa lantzen du paisaiaren eta arkitekturaren bidez. Bere argazkietan, Zuberok inguruko giza aztarnari buruz hitz egiten du, historia bat toki bakoitzean ikus daitezkeen zeinuetan agertzeari buruz.

Bere argazkietako lehen proiektuetatik alderdi tekniko, formal eta estetikoak zaindu ditu, garrantzi intelektual handiko irudiak sortuz. Gaur egun Bilbon bizi eta lan egiten du.

Biografia eta garapen profesionala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilbon jaio zen, eta Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean ikasi zuen Irudia eta Soinua espezialitatea, Informazio Zientzien Fakultatean. Ondoren, New Yorkera joan zen, eta han argazki-ikasketak egin zituen School of Visual Arts-en. Han bizi izan zen, eta lau urtez lan egin zuen.[1]

New Yorkeko bere etapan, hainbat hizkuntzarekin esperimentatu ondoren, 90eko hamarkadan, aurkituriko bodegoietan lan egin zuen, gero berak eraikiak, objektuak gizatiartzeko aukerak erakutsiz. Ezaugarri hori berriro agertzen da “POko jendea” erakusketan. Erakusketan, objektuetara eta lekuetara hurbiltzen da, giza aztarna harrapatuz.[1]

Aurreko serieetan Loreak eta Abstrakzioak bezalako gaiak landu ditu, baina 2000. urtetik, Bilbo Fundazioaren zazpiehun. urteurrena ospatzeko 7x7x7 proiektuan parte hartu zuenetik, espazio irekietan mugitzen hasi zen: Erroma, Berlin, Polonia, Errusia, Armenia eta, orain, Po ibaia. Erakusketa horietako bi hauek dira: North by North for 4th Mánchesterreko Floor Gallery-n 2001ean edo Erromako Cervantes Institutuan 2003an.

Hurrengo pelikulen argazki finkoa egin du: “Salvate si puedes”, 1994; “Hotel y vivienda”, 1995 eta “Menos que cero” 1995ean.[2]

Zuberoren aburuz, lekuen aukeraketa gertaera edo ekintza garrantzitsuen lekuko izaten da,maiz, paisaiaren eta arkitekturaren bitartez oroimen historikoan eragina duten serieekin.[3]

Bere eguneroko bizitza inguratzen duten objektuen irudiak hartzen ditu, nahiz eta bere lanetan objektibotasuna erabat desagertzen den. Helburua kristalezko horma-bular batzuetan fokatzen du, eta argia eta kolorea jolasean aritzen dira irudi abstraktuak sortuz.

Argazki-tailerrak eman ditu hainbat museorekin elkarlanean, hala nola Bilboko Arte Ederren Museorako Open City Hiriko Argazkigintza Tailerra 2002an.[4]

“Artea ikasbide” programan parte hartu du, Queens, New York eta Guggenheim Museorako Harlem New York Public School 25en tailerrak emanez. Horrez gain, fotoserigrafia-tailer bat eman zuen Guggenheim Bilbao Museoan, Robert Rauchenbergek 1999an egindako atzera begirako erakusketa zela eta.[2]

Pilar Serraren Estiarte galeriak Begoña Zuberoren argazkiak aurkeztu zituen Madrilen CAS&GASekin. Armenian 2007ko udan garatutako argazki-proiektua da.[5]

Proiektuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Proiektu garrantzitsuenak hauek dira: "Existenz", "Tempelhof" Berlingo aireportuari buruz, "Habitacao Serralves" Portoko Serralves Etxeari buruz eta "Gente del Po".

Existenz

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zuberok Berlingo Tempelhof aireportuan argazkia egin zuen 2007an. XX. mendeko totalitarismoak (Berlin, Erroma, Mosku eta Varsovia, besteak beste) bizi izan dituzten hirietako aztarna arkitektoniko eta publikoak erakutsiko dizkigu Existenzek.[5]

“Existenz -dio Begoña Zuberok– argazki-proiektu bat da, eta XX. mendeko historiaren ezohiko gertaera izugarrien lekuko izan diren espazioak biltzen ditu; gertaera horiek bizi izan zituzten herritarrentzat traumatikoak dira, eta erabakigarriak dira gure inguruko testuinguru politiko-soziala ulertzeko. Ibilbide honen helburua ez da dokumentu-erregistroan edo arkitektura-argazkian geratzea, baizik eta irudiaren bidez horretan gertatu ziren gertaerak eta egoerak transmititzea”.[5]

2007an, “Existenz” erakusketa egin zuen Donostian, Altxerri galeriarekin, eta BBK Elkanon, Bilbon. Horrez gain, talde-lanetan parte hartu zuen: DFOTO, ART COLOGNE Kolonian, Altxerri galeriarekin, eta “El ojo que ves” Kordobako Diputazioaren Jauregian. Bere lana Pilar Citoler CIRCA XX bilduman, Bilbao Arte Fundazioan, Gasteizko Artium Museoa Fundazioan eta Kordobako Udalean aurkitzen dugu.[6]

2009an, Tempelhof liburua argitaratu zuen, Berlingo Tempelhof aireportuaren seriean oinarritua. Alemania naziaren garaian eraikia izan zen aireportua.

2012ko "Habitacao Serralves" proiektua hiriko "Art Decó" espazioen gainean Porton egindako argazki-serie batekoa da. Serralves etxeko hainbat gelatako banakako 10 irudi ditu serie honek. Serralves etxea Carlos Alberto Cabral Conde de Vizelak eraiki zuen egoitza gisa.[7]

Plastikak, giroak eta arkitekturak paisaiarekin bat egiten duten irudiak dira. Irudi-serieak garai bateko bizitza erakusten du, espazio paregabe baten eguneroko bizitzaren sentsazioa ematen du. Gaur egun, Álvaro Sizaren eraikin berriarekin eta Serralves Fundazioaren lorategi ikusgarriarekin batera dago.[7]

POko jendea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2016ko udan Berlinera joan zen, oraindik erabiltzen ari den nazien garaiko testigantza arkitektonikoa jasotzeko asmoz. Alemaniako hiriburuan egon zen bitartean, proiektu hori aldatuz joan zen, eta Zuberok espazio horien "arima" irudikatu nahi izan zuen. Orain, irudi kezkagarri horien aukeraketa bat erakusten du Bilbon: tamaina handiko zuri-beltzeko argazkiak (1,10 bider 1, 67 metro), non Berlingo historia nazian funtsezkoak diren hiru leku erakusten dituen, pertsonarik eta izaki bizidunik gabe garai bateko kutsua sortzen dutenak.[8]

2017an, Donostiako Tabakalerako Kutxa Artegunea aretoan, Po ibaian Michelangelo Antonioni zinemagilearen urratsei jarraituz egin duen “Gente del Po” lana aurkeztuko du. Lan horretan, aurreko mendeko 30eko hamarkadan zinemagileak esploratutako espazioak berreskuratuko ditu.[9][10]

Enrique Martínez Lombó-k komisariatutako erakusketan, 94 argazki daude euskarri aldagarritan positibatuta eta hiru serietakoak (Le sponde, Le capanne eta Paesaggio undustriale), eta Cinema aldizkariaren 68. alea ere badago, txabola bat eta bi bideo instalazio (Dal Ponte eta Pontelagillo). Erakusketa osatzeko, tamaina naturaleko txabola bat dago, Le capanne seriea osatzen duena. Izan ere, eraikin horien ezaugarri eskultorikoak pieza exentu hori sortzera erama zuen, Zubero, Begoña Goyenetxea eskultorearekin lankidetzan.[11][12]

Enrique Martínez Lombó komisarioaren esanetan, "Giza irudirik eza ez da oztopo eguneroko bizitzako epika Begoña Zuberoren argazkietan agertzeko, jarduera antropikoak ingurune naturalean uzten dituen lekukoen bidez, hasi arrantzaleen txabola autoeraikietatik eta paisaia industrialetako tximinia protagonistetaraino".[13]

Ondoren, 2017an, Erromako Maxxi museoan “Extremary visions / L’Italia guardci” proiektua aurkeztu zuen, argazkilari italiarrekin eta nazioartekoekin batera egindako erakusketa kolektibo batean. “XXI. mendeko artearen eta artearen museo nazionala” da, Italiako Ondasun eta Jarduera Kulturalen Ministerioaren mendekoa (Ministerio per i Beni e le Attività Culturali). Gaur egungo sormenari eskainita, bi museo daude: MAXXI Artea eta MAXXI Arkitektura.[14][15]

Erakusketa berrrienak hauek izan dira: Hasiera osoaren erdia,bakarkako erakusketa Madrilgo Carrasco Galerian (2020).[16][17]

Erromarako bidaia, erakusketa kolektiboa Montevideoko AECID kulturgunean( 2021).[18]

2018ko amaieran Iraken bi hilabeteko egoitza artistiko bat egin zuen, Moving Artist Foundation-en babesarekin. Bertan egindako proiektuen artean NEEEV dago ( No es exótico es vital).[19]

Bere lana bilduma partikular eta instituzionaletan dago, hala nola Ordóñez Falcó Fundazioa, Gasteizko Artium Museoaren Fundazioa, [20]Zarauzko Photomuseuma, Caja Vital Bilduma, Gasteizko Udala, Bilbao Arte Fundazioa, Bizkaiko Batzar Nagusien Bilduma, Irpino Gizabidezko Museoa (Balatia, Italia), Eusko Jaurlaritzaren Bilduma eta bilduma partikularretan.

Sariak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Begoña Zuberok, 2006ko abenduaren 18an, Kordobako Unibertsitateak antolatutako Argazkigintza Garaikidearen Nazioarteko Lehen Saria, Stasi polizia alemanaren bulegoetan ateratako irudi batekin irabazia.[21]

2007ko urtarrilaren 18an, Zuberok “Pilar Citoler” Argazki Garaikidearen Nazioarteko I. Saria jaso zuen, Kordobako Unibertsitateko errektorearen eskutik.[22]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b salakultura. «BEGOÑA ZUBERO. BIOGRAFÍA - Kutxa Kultur Artegunea» kutxakulturartegunea.eus.
  2. ↑ a b «Begoña Zubero» www.cadadiaunfotografo.com.
  3. ↑ «'Gente del Po', aproximación fotográfica a la geografía de Antonioni» spoonful.es.
  4. ↑ «EHATE» www.federacionfotovasca.org.[Betiko hautsitako esteka]
  5. ↑ a b c «Begoña Zubero Cas & Gas | Galería Pilar Serra | Galería de Arte Madrid» pilarserra.com.
  6. ↑ «Begoña Zubero – Arsfundum» arsfundum.com.
  7. ↑ a b [Esteka hautsia]
  8. ↑ País, Ediciones El. (6 de noviembre de 2004). Begoña Zubero retrata el alma inquietante de la arquitectura nazi que subsiste en Berlín. .
  9. ↑ "Gente del Po", las fotografías de Begoña Zubero tras los pasos de Antonioni. .
  10. ↑ «Begoña Zubero, tras los pasos de Antonioni. Noticias de Gipuzkoa» www.noticiasdegipuzkoa.com.
  11. ↑ Begoña Zubero retoma los espacios explorados por Antonioni en una exposición. 7 de abril de 2017.
  12. ↑ Iberarte, Redacción. «Exposición de Begoña Zubero, `Gente del Po´» iberarte.com.
  13. ↑ salakultura. «Kutxa Kultur Artegunea - Kutxa Kultur Artegunea» kutxakulturartegunea.eus.
  14. ↑ «MAXXI» Maria-Online.com.
  15. ↑ EXTRAORDINARY VISIONS. L’Italia ci guarda | MAXXI. 23 de febrero de 2016.
  16. ↑ (Gaztelaniaz) ARTEINFORMADO. (20200908). «El principio es la mitad del todo, Exposición, Fotografía, sep 2020» ARTEINFORMADO (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  17. ↑ (Ingelesez) «El principio es la mitad del todo» CARRASCO 2020-09-10 (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  18. ↑ (Gaztelaniaz) Montevideo, Centro Cultural de España en. «El viaje a Roma» Centro Cultural de España en Montevideo (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  19. ↑ (Gaztelaniaz) r01epd0122e4ed314423e0db04c97a47b5baa317f, r01etpd158aa64558419b9ec5ed77644af02263cda. (2024-08-04). «NEEEV. No es exótico, es vital (Begoña Zubero)» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  20. ↑ (Gaztelaniaz) r01epd0122e4ed314423e0db04c97a47b5baa317f, r01etpd158aa64558419b9ec5ed77644af02263cda. (2019-01-10). «Artistak Gurean: Begoña Zubero» www.kulturklik.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  21. ↑ (Gaztelaniaz) Granda, David. (2019-06-30). «El fotógrafo espiado por la Stasi que documentó el día a día de la Alemania comunista» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2024-06-16).
  22. ↑ R.A., G.C. -. «Begoña Zubero recibe el I Premio Internacional de Fotografía Contemporánea Pilar Citoler» www.uco.es.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Begoña_Zubero&oldid=9843771"(e)tik eskuratuta