Iberiar goi-lautada: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-bataz beste +batez beste)
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 22 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q821626 orrian
22. lerroa: 22. lerroa:
[[Kategoria:Goi-ordokiak]]
[[Kategoria:Goi-ordokiak]]


[[bg:Месета]]
[[ca:Meseta]]
[[de:Meseta]]
[[de:Meseta]]
[[eo:Hispana Centra Altebenaĵo]]
[[es:Meseta Central]]
[[fr:Meseta]]
[[fy:Spaanske Heechflakte]]
[[gl:Meseta Central]]
[[he:מסטה]]
[[it:Meseta]]
[[ja:メセタ]]
[[ko:메세타 고원]]
[[la:Media planities Hispanica]]
[[lt:Centrinė Meseta]]
[[nl:Spaanse Hoogvlakte]]
[[no:Meseta Central]]
[[pl:Meseta]]
[[pt:Meseta Central]]
[[ru:Месета]]
[[sv:Meseta Central]]
[[tr:Meseta Central]]
[[uk:Месета]]
[[zh:梅塞塔高原]]

11:20, 9 martxoa 2013ko berrikusketa

Iberiar penintsularen orografia

Iberiar goi-lautada[1] (gaztelaniaz: Meseta Ibérica edo Meseta Central) Iberiar penintsulan dagoen goi-ordokia da. Espainiako erdialdean kokatzen da eta ia bere lurralde osoa betetzen du. Geologikoki Paleozoikoko Mendigune Hesperikoan du sorrera; mendiguena higaduraren eraginez goi-ordoki bihurtu zen.

Goi-ordokiaren batez besteko altuera 600 metrokoa da, baina iparraldeko zatia altuagoa da hegoaldeakoa baino.

XIX. mendera arte, Iberiar goi-lautada ez zen Iberiar penintsularen zati batentzat hartuta, Alexander von Humboldtek hala adierazi arte.

Geografia

Iberiar goi-lautadak 210 000 km², hau da, Espainiaren azaleraren erdia baino zenbait gehiago.

Inguruan zenbait mendigune ditu: ipar-ekialdean Iberiar sistema du, Katalunia, Aragoi eta Euskal Herritik banatzen zaiona; ipar-mendebaldean Kantauriar mendilerroa Asturias, Kantabria eta Galizatik banatzen zaio eta hegoaldean Sierra Morena Andaluziatik banatzen zaio.

Badaude zenbait mendilerro Iberiar goi-lautada zeharkatzen dutenak. Nagusiak Erdialdeko mendigunea eta Toledoko mendiak dira. Era berean Tajo, Duero eta Guadiana ibaiak goi-ordokia zeharkatzen dute.

Erreferentziak

  1. 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-10-6).

Ikus, gainera