Arku zorrotz: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

07:18, 1 iraila 2020ko berrikusketa

Arku zorrotza, arku gotikoa izenez ere ezaguna, itxura ugariko arku mota bat da; bi atalez osatuta dago eta erdialdean, giltzarrian, angelu zorrotza osatzen du. Normalean erdi puntuko arkua kontrajartzeko adierazten da. Arku zorrotzak alboko indarrak hobeto transmititzen ditu erdi puntuko arkuarekin alderatuta, eta, horrez gain, bertikaltasun itxura handiagoa du.

Arku zorrotz motak:

Puntu osokoa kurben bi zentroak arkuaren inpostaren mailan daudenean.

Heren-puntukoa bi inposten arteko distantzia 3 zatitan banatuz, kurben zentroak herenaren ertz puntuetan daudenean.

Laurden-puntukoa bi inposten arteko distantzia 4 zatitan banatuz, kurben zentroak erdiko bi laurdenen ertz puntuetan daudenean.

Historia

Abbastar Kalifa-herritarrek IX. mendean jada arku mota hau erabiltzen zuten. Arkitektura musulmanean ferra arku zorrotza X. mendean erabili zuten eta aurrekariak izan zituen arte erromanikoan XII. mendean, burgundiar erromanikoan hain zuzen ere. Arkitektura gotikoan ( XIII.- XV. mendeetan) oso ohikoa izan zen arku zorrotza, izan ere, arku gotikoa izena ere hartzen du arku mota honek.

Ezaugarriak

Arku zorrotzaren arkuak motxetarekiko zutak dira eta goiko aldean angelu zorrotza osatzen dute. XII. mendeko Europan arku zorrotzaren erabilera aldaketa estetiko bat sortu zuen; arkitektura erromanikoan erdi-puntuko arkuaren erabilerarekin apurtu zuelako, eta horrez gain espazio handigoak sortzea ahalbideratuko zuelako, arku zorrotzaren alboko presioen bertikaltasunari esker alboko presioen indarrak txikiagoak zirelako.

Gezi punta itxura du eta itxura bertikal horri esker eraikuntzaren garaiera handiagoa izango da.

Arku zorrotzaren ebaketek sistema gotikoaren nerbioak sortuko ditu, garaitik garaira gero eta konplexuagoak izango direnak, eta hori zutabeen molduretan ere ageriko da.

Kanpo estekak

Datuak: Q13635434
Multimedia: Pointed arches / Q13635434

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Spetsbåge.png|thumb| Puntuko arkua. ]]
-'''Arku zorrotza, arku gotikoa''' izenez ere ezaguna, itxura ugariko [[arku]] mota bat da; bi atalez osatuta dago eta erdialdean, [[Giltzarri|giltzarria]]<nowiki/>n, angelu zorrotza osatzen du. Normalean [[Erdi puntuko arku|erdi puntuko arkua]] kontrajartzeko adierazten da. Arku zorrotzak alboko indarrak hobeto transmititzen ditu erdi puntuko arkuarekin alderatuta, eta, horrez gain, bertikaltasun itxura handiagoa du.
+'''Arku zorrotza, arku gotikoa''' izenez ere ezaguna, itxura ugariko [[arku]] mota bat da; bi atalez osatuta dago eta erdialdean, [[giltzarri]]a<nowiki/>n, angelu zorrotza osatzen du. Normalean [[erdi puntuko arku]]a kontrajartzeko adierazten da. Arku zorrotzak alboko indarrak hobeto transmititzen ditu erdi puntuko arkuarekin alderatuta, eta, horrez gain, bertikaltasun itxura handiagoa du.
 Arku zorrotz motak:
-''Puntu osokoa'' kurben bi zentroak arkuaren inpostaren mailan  daudenean.
+''Puntu osokoa'' kurben bi zentroak arkuaren inpostaren mailan daudenean.
 ''Heren-puntukoa'' bi inposten arteko distantzia 3 zatitan banatuz, kurben zentroak herenaren ertz puntuetan daudenean.
 ''Laurden-puntukoa'' bi inposten arteko distantzia 4 zatitan banatuz, kurben zentroak erdiko bi laurdenen ertz puntuetan daudenean.
 == Historia ==
-[[Abbastar Kalifa-herria|Abbastar Kalifa-herritarrek]] [[IX. mendea|IX]]. [[IX. mendea|mendean]] jada arku mota hau erabiltzen zuten. Arkitektura musulmanean [[ferra arku]] zorrotza [[X. mendea|X. mendean]] erabili zuten eta aurrekariak izan zituen [[Arte erromanikoa|arte erromanikoan]] [[XII. mendea|XII. mendean]], burgundiar erromanikoan hain zuzen ere. [[Arkitektura gotiko]]<nowiki/>an ( [[XIII. mendea|XIII.-]] [[XV. mendea|XV. mendeetan]]) oso ohikoa izan zen arku zorrotza, izan ere, arku gotikoa izena ere hartzen du arku mota honek.
+[[Abbastar Kalifa-herria|Abbastar Kalifa-herritarrek]] [[IX. mendea|IX]]. [[IX. mendea|mendean]] jada arku mota hau erabiltzen zuten. Arkitektura musulmanean [[ferra arku]] zorrotza [[X. mendea]]n erabili zuten eta aurrekariak izan zituen [[arte erromanikoa]]n [[XII. mendea]]n, burgundiar erromanikoan hain zuzen ere. [[Arkitektura gotiko]]<nowiki/>an ( [[XIII. mendea|XIII.-]] [[XV. mendea|XV. mendeetan]]) oso ohikoa izan zen arku zorrotza, izan ere, arku gotikoa izena ere hartzen du arku mota honek.
-[[Fitxategi:Alargunen Etxea 2 (gezilehio 7 arku).jpg|thumb|220px|center|Arku zorrotz gotiko bat Aguraingo [[Alargunen Etxea|Alargunen Etxean]].]]
+[[Fitxategi:Alargunen Etxea 2 (gezilehio 7 arku).jpg|thumb|220px|erdian|Arku zorrotz gotiko bat Aguraingo [[Alargunen Etxea]]n.]]
 == Ezaugarriak ==
 Arku zorrotzaren arkuak motxetarekiko zutak dira eta goiko aldean angelu zorrotza osatzen dute. XII. mendeko Europan arku zorrotzaren erabilera aldaketa estetiko bat sortu zuen; [[arkitektura erromaniko]]<nowiki/>an [[Erdi puntuko arku|erdi-puntuko arkuaren]] erabilerarekin apurtu zuelako, eta horrez gain espazio handigoak sortzea ahalbideratuko zuelako, arku zorrotzaren alboko presioen bertikaltasunari esker alboko presioen indarrak txikiagoak zirelako.
 Gezi punta itxura du eta itxura bertikal horri esker eraikuntzaren garaiera handiagoa izango da.
 Arku zorrotzaren ebaketek [[Arkitektura gotikoa|sistema gotikoaren]] [[Nerbio (arkitektura)|nerbioak]] sortuko ditu, garaitik garaira gero eta konplexuagoak izango direnak, eta hori zutabeen molduretan ere ageriko da.
 == Kanpo estekak ==
 {{autoritate kontrola}}