Briceida Cuevas

Wikipedia, Entziklopedia askea
Briceida Cuevas

Bizitza
JaiotzaCampeche1969ko uztailaren 12a (54 urte)
Herrialdea Mexiko
Talde etnikoaYucatango maia hizkuntza
Jarduerak
Jarduerakpoeta eta idazlea

Briceida Cuevas Cob (Tepakán, Calkiní, Campeche, 1969ko uztailaren 12a) maya, poeta elebiduna da.[1] Mexikoko Hizkuntza Indigenetako Idazleen Elkartearen sortzailea.[2] [3]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1992an GéNALÍ (Genero narratiboa eta lirikoa) literatur taldearen parte izan zen. 1992tik 1994ra, Calkiní Kulturetxean maia hizkuntzan egindako poesia tailerrean parte hartu zuen, Waldemar Noh Tzec-ek koordinatuta.[4] Lanbide Heziketa eta Hizkuntzen Irakaskuntzako zuzendaria izan zen Mexikoko Hizkuntza Indigenetako Idazleen Etxean. 1996an eta 2002anFONCA beka lortu zuen Hizkuntza Indigenetako Idazleentzako programan eta 2010ean, sortzaile artistiko gisa sartu zen Arte Sortzaileen Sistema Nazionalean.

2005etik 2008ra, hizkuntza aholkulari gisa jardun zuen material didaktikoak Penintsulako Mayan sortu eta itzultzeko proiektuan, Campecheko Helduen Hezkuntzarako Estatu Institutuan.[5] 2008tik 2010era, Alfabetatze indigenaren arduraduna izan zen.[6]

2012an, Mexikoko Hizkuntzaren Akademiak hautatu zuen Campecheko ordezkari.[7]

Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antologíak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Beste egile batzuekin batera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Flor y canto: cinco poetas indígenas del sur, INI/UNESCO, Tabasco, 1993.
  • Tumbén Ik’t’anil ich Maya’ T’an (Poesia kontenporaneoa maya hizkuntzan), España, 1994.
  • Las lenguas de América. Recital de poesía, UNAM, La Pluralidad Cultural en México, 2005.
  • Voci di Antiche Radiche, dieci poeti indigeni del Méssico, Hammerle/PEN Club, Trieste, Italia, 2005.

Bakarlari gisa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • U yok'ol auat pek (Txakurraren oihua bere existentzian ), Casa Internacional del Escritor, Quintana Roo, 1995.[8]
  • Je 'bix k'in (Eguzkia bezala ), 1998.[9]
  • Tiʹ u billil in nookʹ (Nire arroparen tolesturatik).
  • U ts'íibta'al Cháak (Euria idazten), Campeche, 2011.

Bere poesian, memoriaren gaia dago:[10]

K’aasaje
Báaxaltuuch’bilju’unkuxik’nal.
Teechchoolikjunjunp’iti,
kíimak a uol tu xik’nal.
Ken jachkanchake
kutéep’el u súumil a k’ajlaye
Kakutal a chant u payk’abtaltuménnáachil.

El recuerdo
Es un papalote.
Poco a poco le sueltas,
disfrutas su vuelo.
En lo más alto
se rompe el hilo de tu memoria
y te sientas a presenciar cómo lo posee la distancia.

Aurkezpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2001: Poesía Étnica, Kolonbia
  • 2001: Biennale Internationale des Poètes, Frantzia
  • 2002: Festival Internacional de Poesía, Holanda
  • 2003: XII Festival de Poesía en Medellín, Kolonbia[11]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «MODELO INTERNET» www.jornada.com.mx (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  2. (Gaztelaniaz) Lenkersdorf, Carlos. (2004). Conceptos tojolabales de filosofía y del altermundo. Plaza y Valdes ISBN 978-970-722-358-5. (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  3. (Gaztelaniaz) Cultura, Secretaría de. «Escribir en maya, un compromiso: Briceida Cuevas Cob» gob.mx (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  4. «Literatura de Briceida Cuevas Cob» www.calkini.net (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  5. (Gaztelaniaz) IEEA Campeche – Instituto Estatal para la Educación de los Adultos. (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  6. «Briceida Cuevas • Academia Mexicana de la Lengua» web.archive.org 2016-09-27 (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  7. «La escritora y poeta Briceida Cuevas Cob fue elegida académica correspondiente en Campeche • Academia Mexicana de la Lengua» web.archive.org 2016-09-27 (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  8. «Briceida Cuevas Cob, maya - La Jornada» www.jornada.com.mx (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  9. «Briceida Cuevas Cob» www.calkini.net (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  10. (Gaztelaniaz) Montemayor, Carlos; Universidad Nacional Autónoma de México; Programa Universitario México Nación Multicultural; Universidad Nacional Autónoma de México; Coordinación de Difusión Cultural; Dirección General de Publicaciones y Fomento Editorial. (2005). Las lenguas de América: recital de poesía. UNAM, Coordinación de Humanidades, Programa Universitario México Nación Multicultural : Coordinación de Difusión Cultural, Dirección General de Publicaciones y Fomento Editorial ISBN 978-970-32-2886-7. PMC 651370523. (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).
  11. (Gaztelaniaz) «Briceida Cuevas (Nación Maya, México, 1969)» www.festivaldepoesiademedellin.org (Noiz kontsultatua: 2020-12-31).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]