Buriat
Buriatak | |
---|---|
Goian: Elbegdorj Rinchino • Aldar Tsydenzhapov • Dashi-Dorzho Itigilov • Agvan Dorzhiev • Engelsina Cheshkova 2. lerroa: Peter Badmayev • Zhambyl Tulaev • Dorzhi Banzarov • Mikhey Yerbanov • Yuriy Yekhanurov 3. lerroa: Abo Sharakshane • Irina Pantaeva • Balzhinima Tsyrempilov • Bidia Dandaron • Vladimir Borsoev 4. lerroa: Gombozhab Tsybikov • Bato-Dalai Ochirov • Urzhin Garmayev • Dugarzhab Dongidon • Bazar Rinchino 5. lerroa: Orora Satoshi • Dampil Gomboev • Damba Ayusheev • Bau Yampilov • Dashi Namdakov | |
Biztanleak guztira | |
~500,000 | |
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |
Hizkuntza | |
Buriatera, errusiera | |
Erlijioa | |
Budismo tibetarra (Lamaismoa), xamanismoa | |
Zerikusia duten beste giza taldeak | |
Mongolak |
Buriatak[1] (buriateraz: Буряад, Buryaad; Буряад-монгол; mongolieraz, Буриад) Baikal aintziraren ertzean bizi den herri mongol bateko kideak dira. 500.000 lagun inguru dira eta Siberiako talde aborigen handiena osatzen dute. Gehienak Buriatiako Errepublikan (Errusia) bizi dira nagusiki. Mongol etniako iparraldeko azpitalderik handiena dira.
Oraintsu arte artzain eta ehiztari nomadak izan diren arren, gaur egun nekazaritzan ere aritzen dira, eta mundu guztian ezagun egin diren brakstish direlakoak egiten dituzte hango errementariek. Budismoa dute erlijio nagusia, lamaismo eran, baina Tibeteko eraginak (tantrismoa) eta jatorri siberiarreko ohitura xamanistak ere dituzte. Zurezko etxoletan bizitzen dira, edo bestela feltroz egindako yurtatan neguan eta larruz estalitakoetan udan.
XIII. mendeaz geroztik bizi dira oraingo lurretan eta 1922an Buriatiako Errepublika sortu zuten, Sobiet Batasuna zenaren barruan. Gaur egun buriat gehienak Ulan-Ude hirian eta inguruetan bizi dira, nahiz eta hainbat oraindik modu tradizionalagoan bizi diren landa eremuetan. Mongolieraren dialekto bat hitz egiten dute, buriatera.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014/02/09 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.