Eguzki-orban
| ||||
Eguzki-orbanak Eguzkiaren fotosferan gertatzen diren fenonemo tenporalak dira. Inguruan duten eskualdeekin alderatuta eremu ilunago gisa agertzen diren orbanak dira. Inguruko fotosferarekin alderatuz tenperatura baxuagoa dute, eremu magnetikoaren fluxuaren kontzentrazioak konbekzioa gelditzen duelako. Eguzki-orbanak normalki bikoteka agertzen dira, bikoteko kide bakoitzak polaritate magnetikoaren kontrako eremuetan. Eguzki-orbanen kopurua 11 urteko eguzki zikloaren arabera aldatzen dira.
Eguzki-orban indibidualek egun batzuetatik hainbat hilabetara iraun dezakete, baina azkenean guztiak desagertzen dira. Eguzki-orbanak hedatzen eta txikiagotzen dira Eguzkiaren gainazalean zehar mugitzen diren bitartean. Txikienek 16 kilometroko tamaina dute, eta handienek 160.000 kilometro. Handienak Lurretik ikus daitezke teleskopio baten laguntzarik gabe. Abiadura erlatiboan bidaiatzen dute, edo berezko mugimendua izan dezakete, hainbat metro segunduko mugituz agertzen direnetik.
Jarduera magnetiko intentsoa adierazten dute, eta gertakari sekundarioekin loturik egon ohi dira, eraztun koronalak edo berkonexio magnetikoak kasu. Eguzki-eztanda eta masa jaurtiketa koronal gehienak magnetikoki aktiboak diren eskualdetan gertatzen dira, eguzki-orbanen eskualdeen inguruan. Antzeko fenomenoak ikus daitezke Eguzkia ez diren beste izar batzuetan, eta izar-orban izena ematen zaie. Beste izar batzuek jariatzen duten argia zein orban ilunak neurtzea posible da.
