Enontekiöko eliza

Enontekiöko eliza
	Enontekiön kirkko; Eanodaga girku
	[[]]
	Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Finlandia
Regional State Administrative Agency	Regional State Administrative Agency for Lapland
Finlandiako eskualdeak	Lappi
Finlandiako udalerriak	Enontekiö
Koordenatuak	68°23′04″N 23°37′56″E / 68.38455°N 23.63223°E
Altitudea	302 m, itsas mailaren gainetik
Historia eta erabilera
Irekiera	1952
Jabea	Enontekiö Parish (en)
Erlijioa	Finlandiako Eliza Ebangeliko Luteranoa
Elizbarrutia	Ouluko diozesia
Edukiera	350
Arkitektura
Arkitektoa	Veikko Larkas (en)
Kontaktua
Helbidea	Ounastie 112, 99400 Enontekiö
	Webgune ofiziala

Eanodateko edo Enontekiöko eliza (finlandieraz: Enontekiön kirkko; ipar samieraz, Eanodaga girku) Hetta herrian dagoen Enontekiö udalerriko eliza nagusia da. 1951 eta 1952. urteen bitartean eraikia izan zen eta, guztira, 350 eserleku ditu. Gainera, Tunturi Lappiko eliza berezienetako bat da bertako arkitektura bitxiari esker, eta XXI. mende hasieran burutu ziren eraberritze lanek eraikina erabat gaztetu dute. 2008. urtetik elizako bikarioa Asko Muraja da.

Udalerriko eliza garrantzitsuena eta lehena Markkinakoa izan zen. 1661. urtean eraiki zenean, eskualdeko eraikin nagusiena bihurtu zen eta samien kristautzean zeresa handia izan zuen. Herriaren izenak berak adierazten digun moduan, Markkina samien merkatal herri esanguratsua zen eta antzinako bideen arteko lotura-puntua zenez, oso azkar hazi zen. Dena den, hazkunde guzti hau Finlandia Errusiar Inperioak menperatu zuenean amaitu zen. Suediako bideak itxirik, Markkina leku helezina bihurtu zen eta herritarrek eliza bera ere lekuz aldatzea erabaki zuten. Palojoensuun hiru urtez izan ondoren, eliza behin betiko gaur egun Enontekiöko hiri nagusia den Hetta herrian finkatu zen 1865ean.

Gaur egungo eliza, 1952an amaitua, 1944an alemaniarrek Laponiako Gerran suntsitu zuten elizaren gainean dago eraikia. Eliza hau AEBetako luteranoen diru-laguntzari esker eraiki zuten herritarrek eta Veikko Larkaksen arkitekto entzutetsuak bideratu zuen lana. Betoizko eta harrizko eraikinak 5x7 m-ko tamaina du, Eskandinavia iparraldeko eraikuntza ohituran asko erabiltzen dena, eta hiru ganbera daude. Bestalde, teilatua teila kolorekoa da, oso kolore ezohikoa dena Finlandiako elizetan, eta eraikin nagusitik 10 bat metrora, aldiz, ezkila-dorre bat dago, 30 m-ko altuera duena. Dorrearen puntan gurutze txiki bat dago ^[1].

Erretaula ikusgarria da elizako objekturik preziatuena. Hain zuzen ere, oholtza edo erretaula Uuno Eskolaren lana da eta "Kristo zerurantz doa" du izena. Mosaiko itxurako artelan honetan, kristo azaltzen da samien eta Tunturi Lappiko mendien gainetik zerura bidean. Zurezko pulpituak ere, begi asko erakartzen dituen lana da, Mikko Hovi artistarena, eta azkenik, Alemaniako Errepublika Federalaren ordaina izan zen organoa aipatu behar dugu, 1958koa ^[2]^[3].