Cuelgamuros Harana

Erorien Harana
	Valle de Cuelgamuros
	Santa Cruz del Valle de los Caídos zelaigunetik ikusita; Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Madrilgo Erkidegoa
Udalerria	San Lorenzo de El Escorial
Kokapen fisikoa	Valle de Cuelgamuros
Koordenatuak	40°38′29″N 4°09′25″W / 40.641422°N 4.156942°W
Historia eta erabilera
Irekiera	1940
Inaugurazioa	1959ko apirilaren 1a
Jabea	Patrimonio Nacional
Arkitektura
Arkitektoa	Pedro Muguruza; Diego Méndez (en)
Dimentsioak	152,4 () m ;
Ondarea
	Webgune ofiziala

Cuelgamuros Harana 2022rarte Erorien Harana moduan ezagutua (gazteleraz, Valle de los Caidos) San Lorenzo de El Escorialen, Guadarramako mendilerroaren Cuelgamuros haranean hain zuzen ere, Francisco Franco diktadoreak Espainiako Gerra Zibilean eroritakoen omenez eraikitako monumentua da^[1].

Pedro Muguruza eta Diego Méndezek diseinaturiko monumentua 3.360 akreko azalera duen mediterranear basoko eremu batean eraiki zuten, Beneditar basilika baten ondoan.

Lanak 1940an hasi eta hemezortzi urte iraun zituzten, 1958ko apirilaren 1ean ireki arte. Aurrekontu ofiziala 1.159 bilioi pesetarena zen.

Bere esangura eta mantenua eztabaidatuak dira oso, alde batetik monumentua eraikitzeko erabili zituzten langile asko presoak, horietako asko errepublikazaleak, zirelako^[2] eta, bestetik, bertan omendutako eroriak alde batekoak zirelako, matxinoen aldekoak, noski. Errepublikazaleak ere badaude, baina senideen baimenik gabe lurperatuak^[3].

Eraikina Patrimonio Nacionalek, Espainiako Gobernuaren ondare agentziak, kudeatzen du eta 2009an bere itxiera erabaki zuen^[4].

Izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espainian egin zen "Demokraziaren Memoria Legea"ren barnean Oroimen historikoaren baitan, 2022an Espainiako Gobernuak bere antzinako izena (hau da, Cuelgamuros) berrezartzea erabaki zuen. Erabaki honek haranak frankismoarekin zituen loturak arintzeko helburua izan zuen^[5]^[6].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Olmeda, Fernando. (2009). El Valle de los Caídos. Una memoria de España. Bartzelona: Atalaya ISBN 978-84-8307-874-7..
↑ Preston, Paul. (2005). Franco caudillo de España. Bartzelona: RBA Coleccionables, S.A. ISBN 84-473-3637-9..
↑ Gómez, Luis. (2007-10-21). «El Valle de los desconocidos» El País.
↑ «Una decisión polémica: Ordenan el cierre del Valle de los Caídos por tiempo indefinido» Diario de la Sierra 2010-2-10.
↑ https://www.elmundo.es/como/2023/06/12/6486cc0cfc6c8394438b45ab.html
↑ https://www.20minutos.es/noticia/5121600/0/cambio-nombre-valle-caidos-porque-se-llama-cuelgamuros/

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q940833
Multimedia: Valle de Cuelgamuros (monument) / Q940833

[1] Olmeda, Fernando. (2009). El Valle de los Caídos. Una memoria de España. Bartzelona: Atalaya ISBN 978-84-8307-874-7..

[2] Preston, Paul. (2005). Franco caudillo de España. Bartzelona: RBA Coleccionables, S.A. ISBN 84-473-3637-9..

[3] Gómez, Luis. (2007-10-21). «El Valle de los desconocidos» El País.

[4] «Una decisión polémica: Ordenan el cierre del Valle de los Caídos por tiempo indefinido» Diario de la Sierra 2010-2-10.

[5] ttps://www.elmundo.es/como/2023/06/12/6486cc0cfc6c8394438b45ab.html

[6] ttps://www.20minutos.es/noticia/5121600/0/cambio-nombre-valle-caidos-porque-se-llama-cuelgamuros/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]