Edukira joan

Gabriela Mandujano

Wikipedia, Entziklopedia askea
Gabriela Mandujano

(2021)
Bizitza
Jaiotza1902
Herrialdea Txile
Heriotza1984 (81/82 urte)
Hezkuntza
HeziketaTxileko Santiagoko Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakfeminista, sufragettea eta politikaria

Graciela Mandujano (Txile, 1902-1984) Txileko politikaria, editorea, sufragista eta aktibista feminista izan zen. Ezaguna egin zen Txilen emakumeen eskubideen eta emakumeen botoaren alde egindako lanagatik. Txileko ordezkari ofiziala izan zen Emakumearen Konferentzia Panamerikarrean (1922).[1][2][3][4][5]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Santiagoko Unibertsitateko ikastaro pedagogiko bateko graduatua, Txileko gobernuak bidali zuen San Frantziskoko Panamá–Pazifiko Nazioarteko Erakusketa bisitatzeko, eta Txileko ordezkari ofiziala izan zen Baltimoreko Emakumeen Konferentzia Panamerikarrean, Emakume Boto-emaileen Liga Nazionalak antolatuta.[6]

Mandujanok Columbiako Unibertsitatean jarraitu zuen ikasten, eta Varick House Settlement-en bizi izan zen, eta New Yorkeko Pan-American aldizkariaren editorea izan zen.

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sufragista, 1922an, Mandujanok beste emakume batzuekin lan egin zuen Alderdi Zibiko Femeninoa antolatzeko, bere helburuen artean emakumearen boto-eskubidea bilatzen zuena. Txileko Alderdi Zibiko Femeninoa izeneko emakumeen lehen alderdiaren sortzaileetako bat izan zen 1922an, Txileko Emakumeen Batasunaren sortzaileetako bat izan zen Aurora Argomedorekin eta Isabel Morelekin batera 1927ko urriaren 26an. Gainera, Txileko Emakumeen Emantzipazio Aldeko Mugimenduaren sortzaileetako bat izan zen 1931ko maiatzaren 11n, Elena Caffarena, Felisa Vergara, Eulogia Román, Marta Vergara,[7] María Ramírez, Domitila Ulloa eta Olga Poblete aktibistekin batera. Marcela Paz idazle txiletarrak Domitila Ulloari omenaldi bat egin zion 12 liburuko serie lan batean, non Papelucho fikziozko pertsonaiaren neskamea izan zen, eta gura barik pozoindu zuen. 1940ko hamarkadaren hasieran Idazkari Nagusia izan zen talde horretan, Movimiento Pro-Emancipación de las Mujeres de Chile izenekoan.

Garaikideak izan ziren, besteak beste María Rivera Urquieta, Clara Williams, Delia Ducoing, Adela Edwards Salas, Elvira Roga eta Elcira Rojas. Femeninas Federacion Chilena de Instituciones Femeninas izeneko erakundeko zuzendaritza batzordeko kidea izan zen. Mandujano, Txileko gobernuko aholkulari gisa, OITren 1941eko Lanaren Nazioarteko Konferentzian parte hartu zuen Columbia Unibertsitatean.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Txantiloi:Es-CL bacanas. (2019-08-06). «Mujeres Bacanas | Graciela Mandujano (1902-1984)» Mujeres Bacanas (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  2. Txantiloi:Es-CL Graciela Mandujano. 2018-03-31 (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  3. (Gaztelaniaz) «Graciela Mandujano, la impulsora del voto femenino que en los años 20’ difundió los ideales de la emancipación política, cultural y social de la mujer» El Mostrador 2021-11-16 (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  4. (Gaztelaniaz) AmoSantiago. (2020-03-07). «41 mujeres destacadas en la historia de Chile» AmoSantiago (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  5. (Gaztelaniaz) «10 mujeres chilenas pioneras que hicieron historia y abrieron camino para las demás» Matador Español 2018-03-24 (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  6. (Ingelesez) Wheeler, Edward Jewitt; Funk, Isaac Kaufman; Woods, William Seaver; Draper, Arthur Stimson; Funk, Wilfred John. (1922). The Literary Digest. Funk & Wagnalls (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).
  7. «Virginia Vidal - Marta Vergara la irreverente» web.archive.org 2018-09-18 (Noiz kontsultatua: 2024-06-02).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]