Gerrymandering

Izendapenaren jatorria 1812an Gilbert Stuartek marraztutako karikatura honetan dago. Karikaturaten The Gerrymander izena, Massachusettseko Elbridge gobernadorearen Gerry izena eta salamander (ingelesez arrabio) hitzaren elkarketan datza, hautes-barrutiak zuen itxuraren ondorioz.

Gerrymandering XIX. mendetik aurrera politika zientzian egin izan den hauteskundeetako azpijokoa da, hauteskundeetan nahi den emaitza lortzeko asmoz lurralde bateko hautes-eremu batzuen elkarketa edo banaketaren bidez.

Jatorria

Hitz edo izendapen honek jatorria Massachusetts estatuko Elbridge Gerry gobernadorearengan du. 1812ko Massachusettsko legealdiaren hautes-eremuen mugen berbanaketa ezarri zuen, aurreko mugek Thomas Jeffersonen alderdi errepublikarrari garaipena ematen baizieten. Kazetariek eremu berrien banaketak arrabio (ingelesez "salamander") itxura zuela oharturik, Gerry-mander hitz-elkarketa asmatu zuten. Izendapenak arrakasta izan eta gaur egun arte dirau.

Motak

Gerrymandering delakoa sor dezaketen hainbat hautes-barrutien diseinu-politikak ere badaude:

• Kontzentrazio aktiboaren bidez: talde jakin baten bozkatzaileak barne hartzen dituen hautes barrutiak ezarriz, barruti horren mugen barnean talde horrek gehiengoa izan dezan.
• Sakabanaketa murriztailearen bidez: talde jakin batek dituen bozak hainbat barrutitan sakabanatuz, eremu horietan gehiengorik izan ez dezan.
• Kontzentrazio murriztailearen bidez: talde batek hainbat barrutitan duen gehiengoa barruti bakar batetara murriztuz, talde horrek gainontzeko barrutietan duen gehiengo totala murriztuz.
• Sakabanaketa aktiboaren bidez: alderantziz, hainbat barrutitan ordezkarien gehiengoa hautatuz ordezkaritza gehiengo jakin bat lortzeko.

Kanpo estekak

• Datuak: Q476310
• Multimedia: Gerrymandering / Q476310