Guillén de Castro

Guillén de Castro
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Guillén de Castro y Bellvís
Jaiotza	Valentzia, 1569ko azaroaren 14a
Herrialdea	Aragoiko koroa
Heriotza	Madril, 1631ko uztailaren 28a (61 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania; katalana
Jarduerak
Jarduerak	antzerkigilea eta idazlea
Lan nabarmenak	ikusi Las mocedades del Cid (en) ;
Genero artistikoa	antzerkia; drama
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa

Guillem de Castro i Bellvís (Valentzia, 1569 – Madril, 1631), gaztelaniazko antzerkigile eta poeta valentziarra izan zen, XVI. mendearen amaierako eskola valentziarreko garrantzitsuena kontsideratua eta Lope de Vegaren komedia berriaren hastapenetako jarraitzaile nabarmenetako bat. 26 komedia ditu argitaratuak, gehi berari egotzi zaizkion beste 15 bat lan dramatiko. Bere ospea Las mocedades del Cid (1615) delakoari dagokio batez ere, Pierre Corneillengan eragina izan zuena.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Familia ospetsu batekoa, aitaren aldetik Laín Calvoren ondorengoa omen zen eta amaren aldetik Joanes I.a Aragoiko erregearen ondorengoa omen zena, oso gaztetan sartu zen Valentziako Nokturnoen Akademian. Valentziako kostaldea defendatzen aritu zen kortsarioengandik, El Grau de Valèncian bizi zena. 1595ean zorigaiztoko ezkontza bat egin zuen, bere komediak jasotako aipamenetatik ondorioztatzen denez; ordura arte bere antzerkigintzan, besteak beste, Andreu Rei d'Artieda eta Cristòfol de Virués-ek osatutako valentziar egileen taldeak izan zuen eragina, urte hartatik 1597 bitartean orduan Valentzian bizi zen Lope de Vegarekin harremana izan behar zuen. Horrekin bi idazle argien antzerkiak nabarmen egin zuen aurrera, batez ere Guillem de Castrorena, Lope-k iradokitakoa. 1606an Italiara joan zen Napoliko erregeordeak, Benaventeko kondeak, Sciglianoko gobernadore izendatuta, eta 1609 inguruan Valentziara itzuli zen, handik gutxira Madrilen finkatzeko, Osunako dukearen lehen-semearen aginduetara; hemen San Isidro beatifikatzeko eta kanonizatzeko deitutako lehiaketa poetikoetan parte hartu zuen.

Obra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Askotariko antzerki lanak konposatu zituen, eta Valentzian argitaratu zituen bi zatitan (1618 eta 1625). 1623an Santiagoko zaldun izendatu zuten eta bere azken urteak latzak izan ziren pobrezia, gaixotasuna eta hogeita hamabi urte gazteagoko emakume batekin bigarren ezkontzagatik. Bere dramarik ospetsuena Las mocedades del Cid da, gero Corneillek Le Cid-en moldatuko zuena. Oso famatua ere izan zen bere El Narciso según su opininó lanaren pertsonaien deskribapenagatik. Bere pieza pare bat Miguel de Cervantesen lanetan inspiratuta daude, hala nola El curioso impertinente eta Don Quijote de la Mancha. Bere ekoizpenaren gainerakoan, El más impropio verdugo eta Las hazañas del Cid drama historikoak, kapa eta ezpata lanak, Los malcasados de Valencia, eta pieza mitologikoak, Progne y Filomena eta Los amores de Dido y Eneas ere nabarmentzen dira. Bere komediaren artean, El perfecto caballero nabarmendu behar da.